Warszawscy nauczyciele i uczniowie złożyli we wtorek - w dniu inauguracji nowego roku szkolnego 2015/2016 - hołd nauczycielom tajnego nauczania. Uroczystość odbyła się przed pomnikiem upamiętniającym Tajną Organizację Nauczycielską (TON).
"Naszym obowiązkiem i przywilejem jest kultywowanie pamięci o nauczycielach TON, którzy przez lata wojny nieśli kaganek oświaty, ale przede wszystkim byli symbolami niepodległości i trwałości państwa polskiego oraz opiekunami jego niezłomnego, młodego ducha. Żadne inne państwo Europy nie może szczycić się takim wspaniałym czynem swoich nauczycieli" - mówił prezes Okręgu Mazowieckiego Związku Nauczycielstwa Polskiego Tomasz Korczak.
Dodał, że heroiczny wysiłek członków TON powinien być dla nauczycieli i uczniów drogowskazem w codziennej pracy i nauce w rozpoczynającym się nowym roku szkolnym.
List do uczestników wystosował marszałek woj. mazowieckiego Adam Struzik. Przypomniał w nim o okrucieństwie II wojny światowej oraz "ofiarnej i heroicznej" służbie Polaków dla ojczyzny.
Wartę honorową przed pomnikiem zaciągnęła Kompania Honorowa Wojska Polskiego oraz poczty sztandarowe szkół i organizacji związkowych. W uroczystości wzięli udział m.in. nauczyciele i młodzież szkolna, prezes ZNP Sławomir Broniarz, podsekretarz stanu w MEN Ewa Dudek, wiceprezydent Warszawy Włodzimierz Paszyński, przewodniczący OPZZ Jan Guz, przedstawiciele oświatowej Solidarności i mazowieckich oddziałów ZNP.
Program artystyczny zaprezentowali uczniowie warszawskiej szkoły. Delegacje złożyły uroczyste wieńce pod pomnikiem upamiętniającym Tajną Organizację Nauczycielską.
Tajna Organizacja Nauczycielska (TON) była organizacją konspiracyjną utworzoną w październiku 1939 r. Do organizatorów TON należeli przedwojenni działacze Związku Nauczycielstwa Polskiego: Zygmunt Nowicki, Kazimierz Maj, Wacław Tułodziecki, Teofil Wojeński i Czesław Wycech. TON wspierała tajne nauczanie, organizowała opiekę nad nauczycielami i ich rodzinami, gromadziła i wydawała podręczniki, współpracowała z ruchem oporu.
Efektem działalności nauczycieli skupionych w TON było uruchomienie zlikwidowanych przez okupanta szkół średnich, zakładów kształcenia nauczycieli, szkół wyższych, które z konieczności musiały funkcjonować w konspiracji. Prowadzono tajne lekcje historii, geografii i literatury ojczystej w szkołach powszechnych, które zostały usunięte decyzją władz okupacyjnych.
Z TON związanych było ponad 20 tys. nauczycieli szkół powszechnych, średnich i wyższych. Działali zarówno na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na obszarach Polski wcielonych do III Rzeszy oraz leżących za Bugiem. Prawie 10 tys. spośród nich zginęło podczas okupacji. (PAP)
kos/ dsr/ pz/
