Na setki imprez: prezentacje zbiorów muzealnych i kolekcji, działania artystyczne i zajęcia edukacyjne zapraszają 18 maja - w sobotnią Noc Muzeów - placówki muzealne i galerie w całym kraju i w stolicy. Kraków W Krakowie Noc Muzeów odbywa się wcześniej niż w innych miastach, bo w nocy z piątku na sobotę. Motywem tegorocznej imprezy będą "KO-lekcje", czyli prezentacje zbiorów muzealnych.
Wśród instytucji muzealnych biorących udział w imprezie po raz pierwszy znajdzie się Muzeum Młodej Polski "Rydlówka" w Krakowie - Bronowicach Małych. Instytucja przygotowała dla zwiedzających m.in. warsztaty różnych technik rzemiosła (m.in. wykonywania tradycyjnych lalek weselnych, malowania tkanin w motywy krakowskich haftów czepcowych) oraz lekcje tańców tradycyjnych. "Rydlówka" mieści się w zabytkowym dworku, wybudowanym w 1894 r., w którym w 1900 r. odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to utrwalił Stanisław Wyspiański w dramacie "Wesele".
W programie krakowskiej Nocy Muzeów znajdzie się także kilkanaście koncertów. Wystąpią m.in. artyści kabaretu Piwnicy pod Baranami - w Domu Zwierzynieckim, oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz artyści kabaretu Loch Camelot - w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka, oddziale Muzeum Narodowego.
Wrocław
Atrakcją Nocy Muzeów we Wrocławiu będzie wystawienie w Muzeum Narodowym Portretu Infantki Małgorzaty Teresy, dzieła Diego Velazqueza z lat 50. XVII w., które zostało wypożyczone z wiedeńskiego Muzeum Historii Sztuki. W Muzeum będzie można również zobaczyć czasową wystawę „Od Cranacha do Picassa. Kolekcja Santander”. Ekspozycja obejmuje ponad 60 dzieł sztuki ze zbiorów hiszpańskiej Fundacji Santander w tym prace Cranacha Starszego, El Greca, Rubensa, Picassa i Miro.
Oprócz placówek muzealnych dla zwiedzających będzie również otwarty Stadion Miejski wybudowany na piłkarskie mistrzostwa Europy w 2012 r., zaś na Dworcu Głównym PKP będzie można wysłuchać wykładów na temat architektury budynku pochodzącego z 2. połowy XIX w.
Województwo śląskie
Województwo śląskie zaprasza na konfrontację z demonami - Zmora i utopiec - jak i inne śląskie demony będzie można spotkać w Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie" podczas imprezy "Śląskie demony-horror w skansenie". Muzeum Śląskie w Katowicach tradycyjnie zaprasza na zwiedzanie dawnej kopalni Katowice, na terenie, której powstaje nowa siedziba instytucji. Zwiedzanie urozmaici specjalny spektakl plenerowy pt. "Kuglarze" w wykonaniu Teatru Gry i Ludzie. Sporo atrakcji przygotowało również Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, które poleca m.in. ekspozycję pt. "Panna apteczkowa nastawia żenichę", w trakcie, której odbędzie się prezentacja o ziołolecznictwie.
Amatorzy nocnego zwiedzania skorzystać mogą z nocnej wizyty w rezydencji prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle (woj. śląskie). Obejrzeć będzie można m.in. pokój prezydenta prof. Ignacego Mościckiego. Po północy goście przekonają się, czy rzeczywiście – jak utrzymują przewodnicy - w apartamentach rezydencji pojawia się jego duch. Ponoć szczególnie upodobał sobie pokój kominkowy. Liczba miejsc jest ograniczona, dlatego trzeba je wcześniej zarezerwować w recepcji rezydencji.
Opole
W Opolu efektownie zapowiada się zwiedzanie Muzeum Wsi Opolskiej. „W każdej zagrodzie naszego skansenu będzie przygotowane coś dla zwiedzających, co przeniesie ich w odległą epokę: od ręcznego prania, przez mielenie zboża, kowalstwo, pisanie gęsim piórem, po smakowanie chleba wypiekanego w tradycyjnym piecu” – zapowiedział dyrektor Muzeum Wsi Opolskiej Jarosław Gałęza.
Muzeum Śląska Opolskiego przygotowało m.in. warsztaty robienia latawców, Muzeum Politechniki Opolskiej zwiedzanie kolekcji lamp rentgenowskich, Muzeum Diecezjalne wystawi gotycki krzyż ołtarzowy z Paczkowa, który nie jest eksponowany na co dzień. Natomiast Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu poświęci Noc Muzeów prawom człowieka. Będą wykłady, czasowa wystawa oraz projekcja filmów dokumentalnych.
Lubuskie
Francuska Noc odbędzie się w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Wypełnią ją wykłady, zajęcia plastyczne i językowe oraz pokazy kulinarne. Europejska Noc Muzeów to z kolei propozycja Lubuskiego Muzeum Wojskowego w Drzonowie i okazja do obejrzenia plenerowej wystawy sprzętu wojskowego, inscenizacji batalistycznej oraz widowiska świetlno-muzyczno-pirotechnicze.
W Noc Muzeów w Muzeum Lubuskim w Gorzowie Wlkp. zostaną otwarte cztery nowe wystawy w dwóch oddziałach placówki. Centrum Artystyczno-Kulturalne „Zamek” w Krośnie Odrzańskim zaprasza na Noc Muzeów na Zamku Piastowskim. Na turystów będą czekały nowe ekspozycje historyczne, wykłady, koncerty i jarmark artystyczny.
Poznań
W Poznaniu wydarzeniem ma być poznańska premiera filmu „Muzeum Utracone”, który zostanie wyświetlony na wielkich telebimach na Placu Wolności. Chętni po raz pierwszy będą mogli zwiedzić dworzec PKP Poznań Główny, budynek ten ma być za kilka miesięcy zamknięty; swoją kolekcję pokaże też Muzeum Motoryzacji, które od dwóch lat nie ma swojej stałej siedziby. Nie tylko w samym Poznaniu, ale i w większych miastach regionu i niektórych miejscowościach organizowana jest Noc Muzeów; we wsi Potarzyca Planetarium im. Andrzeja Owczarka zaproponowano chętnym „Potarzycką noc z gwiazdami”.
Bydgoszcz
Jedna z najmłodszych, ale zarazem najnowocześniejszych placówek muzealnych w Bydgoszczy - "Exploseum", prezentująca dzieje jednej z największych fabryk zbrojeniowych III Rzeszy zaprasza do zwiedzania niedostępnych na co dzień budynków kompleksu fabrycznego. Opuszczone od czasu zakończenia wojny betonowe obiekty wkomponowane są w otaczający las i skonstruowane tak, by pozostawały maksymalnie ukryte przed zwiadem lotniczym.
Kielce
"Trzeba będzie dobrze ucha nadstawiać i słuchać to co mówią ściany i eksponaty, bo to one podpowiedzą drogę do rozwiązania zagadki" - tak o konkursie detektywistyczno - literackim, który odbędzie się w Muzeum lat Stefana Żeromskiego w Kielcach mówiła PAP Anna Latos z Muzeum Narodowego w Kielcach. "Śledczy", którzy odkryją tajemnicę związaną z życiem pisarza zostaną nagrodzeni. Tajemniczo zrobi się również po zmroku w ogrodzie włoskim w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach. Tam do zwiedzania niezbędne okażą się latarki. Dodatkowe światło przyda się też schodząc pod ziemię - taką propozycję ma Geopark Kielce, który proponuje spacer 160-metrową Podziemną Trasą Turystyczną w popularnym kieleckim rezerwacie Kadzielnia. Trasa prowadzi przez trzy połączone jaskinie: Prochownię, Szczelinę i Odkrywców.
Łódź
W Łodzi dzieci będą miały okazję zobaczyć m.in. pięć premierowych odcinków "Zajączka Parauszka" - nowego bohatera studia. Będzie też można - wraz z misiem Colargolem - zwiedzić misiowe krainy, takie jak Czerwona dolina, Wesołe Zielonkowo i Wzgórze Niebieskich Drzew. Dorośli będą mogli wziąć udział w warsztatach m.in. z animacji wycinankowej i animacji lalek teatralnych. Imprezom w Se-ma-forze towarzyszyć ma koncert zespołu Zgiełk, który będzie wykonywał piosenki o dawnej Łodzi.
Lublin
W sobotnią noc w Lublinie miejscowe muzeum zaprasza na nową wystawę obrazującą życie ludzi na terenach Lubelszczyzny w najdawniejszych czasach a także na warsztaty dla rodzin pod hasłem „Król, rycerz i dama dworu – jak ubierano się w dawnej Polsce” oraz zwiedzanie wystawy ikon połączone z wykładem nt. gestu w ikonie. Natomiast w Galerii Labirynt w Lublinie podczas Nocy Muzeów zaprezentują się artyści performance z Korei Południowej.
Rzeszów
W rzeszowskim Muzeum Mleczarstwa pokazane zostaną niekonwencjonalne metody wyrobu masła od starożytności do XIX wieku; maszyny, urządzenia mleczarskie ilustrujące rozwój mleczarstwa na przestrzeni wieków oraz zbiór dokumentów i pamiątek przedstawiających historię spółdzielczości i szkolnictwa mleczarskiego. Będzie tam też można samodzielnie wyrobić masło i zjeść razem z kromką wiejskiego chleba.
Miłośnicy archiwaliów będą mogli obejrzeć kolekcję najcenniejszych zbiorów specjalnych Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie, m.in. rękopisów, starodruków, a także dokumenty z XIX i XX w., i książki zakazane. Z kolei Archiwum Państwowe przygotuje pokaz niemego filmu z połowy lat 60. ub. wieku przedstawiający codzienne życie w miejscowości Miejsce Piastowe oraz wystawę zdjęć z powodzi w 2010 roku, w wyniku której zalane zostało ok. 500 metrów akt.
Białystok
"Muzealne smaki" - pod takim hasłem swój program na Noc Muzeów przygotowało Muzeum Podlaskie, które ma swoje oddziały w Białymstoku, Choroszczy, Bielsku Podlaskiem, Tykocinie i Supraślu. W Muzeum Historycznym w Białymstoku będzie można spróbować dania z PRL-owskiego baru płacąc "kartkami żywnościowymi". Późnym wieczorem po miejscach, w których były niegdyś znane restauracje, bary, kawiarnie w Białymstoku oprowadzi dyrektor muzeum Andrzej Lechowski. O żydowskiej kuchni "na co dzień i od święta" opowiedzą historycy w Wielkiej Synagodze w Tykocinie. Tam też będzie można spróbować specjałów kuchni żydowskiej jak racuszki chanukowe, chałka czy paschalnego charosetu. Natomiast w Bielsku Podlaskim będzie można wziąć udział w warsztatach kulinarnych inspirowanych najlepszymi przepisami bielskiej "Praktycznej Pani" - słynnego ośrodka PSS Społem w latach 60., gdzie panie mogły nauczyć się szyć, haftować czy gotować.
Grunwald
Panichida czyli nabożeństwo za poległych rycerzy na Grunwaldzkich Polach, w wykonaniu chóru męskiego Oktoich działającego przy Cerkwi Prawosławnej świętych Cyryla i Metodego we Wrocławiu, będzie główną atrakcją Nocy Muzeów w Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej. Utwór został opracowany na podstawie staropolskiej mowy i prawosławnego nabożeństwa. Po zapadnięciu zmroku w ruinach pobitewnej kaplicy chór Oktoich odśpiewa jeszcze cztery inne pieśni związane z grunwaldzką wiktorią. Będą to „Bogurodzica”, „Christ ist erstanden”, „Na Grunwaldzkiem Polu” oraz „Rota". Potem widzowie, którzy tej nocy odwiedzą Grunwald, ze Wzgórza Pomnikowego wypuszczą w niebo lampiony.
Gdańsk
W Gdańsku - w Bibliotece Gdańskiej - odbędzie się pierwszy pokaz starodruku z kolorowymi ilustracjami "Der Stadt Danzig Historische Beschreibung” (Historyczne opisanie miasta Gdańsk) autorstwa Reinholda Curicke z 1687 r. Gratką może być też darmowy przejazd "muzealną taksówką". Dziesięć samochodów sprzed kilkudziesięciu lat m.in. Fiat 125p, Syrenka 105 i Skoda 103 zabierać będzie pasażerów spod Targu Węglowego do placówek uczestniczących w Nocy Muzeów. Interesująco zapowiada się również kilkuminutowy koncert w południe odegrany przez muzyków z projektu Sealencium na rogach i muszlach w okolicy Żurawia na Motławą. Do tych dźwięków mają dołączyć syreny statków w portach oraz kościelne dzwony.
Słupsk
Główną atrakcją Nocy Muzeów w Słupsku będzie premierowa prezentacja wielkoformatowej siatki z wykonanym w 1927 r. autoportretem Stanisława Ignacego Witkiewicza Witkacego. Autoportret na siatkę o powierzchni 100 mkw. przenieśli młodzi twórcy zrzeszeni w grupie „Witkacy cacy, cacy”. Siatka zawiśnie na jednym z bloków koło Zamku Książąt Pomorskich, siedzibie Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. Placówka posiada największą na świecie, liczącą ponad 262 portrety, kolekcję prac Witkacego.
Szczecin
Nie lada gratkę przygotował dla zwiedzających Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie - jedyną, niepowtarzalną okazję zwiedzania apartamentu przygotowanego dla Michaiła Gorbaczowa, który w przebywał w Szczecinie w 1988 r. Specjalnie dla ówczesnego radzieckiego przywódcy powstały wtedy na zamku pomieszczenia, w tym aneks kuchenny i łazienka. Apartament zostanie niebawem wyburzony, bo skrzydło zamku, w którym się, znajduje będzie przebudowane.
Darłowo
W Darłowie w woj. zachodniopomorskim Noc Muzeów będzie poświęcona klasztorom. W sobotę wieczorem po raz pierwszy publicznie zostaną zaprezentowane wyniki przeprowadzonych przez poznańskich i warszawskich naukowców poszukiwań pozostałości darłowskiego klasztoru kartuzów. Badania te wykonano nieinwazyjną metodą prospekcji archeologicznej, w której wykorzystywany jest magnetometr cezowy połączony z GPS.
Radom
W Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu zaprezentowana będzie nie prezentowana do tej pory tzw. kolekcja egzotyczna, prawdopodobnie przywieziona do Radomia w czasie okupacji przez Niemców. Na kolekcję składa się 100 eksponatów z Azji i Afryki, m.in. XVIII-wieczna zbroja i broń samurajska - prawdopodobnie z XVII w. i wykonany z pozłacanego brązu sakralny posąg Laozi, legendarnego założyciela taoizmu.
Płock
W stylu retro, pod hasłem "Lata dwudzieste, lata trzydzieste ..." ma przebiegać sobotnia muzealna noc w Płocku. Muzeum Mazowieckiego zaprasza na sesje fotograficzne w klimacie art deco. Dzięki przygotowanym specjalnie planszom będzie można tam sfotografować się m.in. w stroju z epoki - propozycja dla pań lub w limuzynie z epoki - propozycja dla panów. Zaplanowano też koncert muzyki z lat 20. i 30. XX wieku w wykonaniu kwartetu smyczkowego Płockiej Orkiestry Symfonicznej oraz projekcje polskich filmów nawiązujących do motywu przewodniego retro, w tym: "Miłość Ci wszystko wybaczy" oraz "Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy".
Warszawa
Wydarzeniem specjalnym tegorocznej Nocy Muzeów w warszawskim Muzeum Narodowym będzie pokaz tryptyku "Ecce Homo" Maertena van Heemskercka z 1544 roku, jednego z najcenniejszych dzieł północnego renesansu, które wraca do muzeum po ponad dwóch latach nieobecności, podczas których poddawany był konserwacji.
Nowo powstały gmach Muzeum Historii Żydów Polskich, siedziba ministerstwa kultury i Stadion Narodowy to miejsca, które w tym roku będzie można po raz pierwszy odwiedzić podczas Nocy Muzeów w Warszawie. W sumie w 10. edycji Nocy Muzeów weźmie udział 210 placówek. W Pałacu Prezydenckim po raz pierwszy szerokiej publiczności zostanie zaprezentowana Sala Chorągwiana, którą uroczyście otworzył 2 maja - w dniu Święta Flagi, Bronisław Komorowski. Zwiedzić będzie można też gmach Sejmu, Senatu, Kancelarię Prezesa Rady Ministrów i gabinet prezydent m.st. Warszawy.
Warszawiaków i turystów przyciągnąć mogą bardziej kameralne wydarzenia, jak np. zwiedzanie w Łazienkach Pałacu na Wyspie przy świecach, spacer po zabytkowym ogrodzie oświetlonym lampionami i koncert Stanisławy Celińskiej zorganizowany w ramach projektu Nowa Warszawa. Znane, warszawskie piosenki z repertuaru m.in. zespołów: T.Love, Bajm i Czesława Niemena, zaprezentowane zostaną w nowych aranżacjach Bartka Wąsika i Royal String Quartet.
Podobnie kameralnym, o swoistym klimacie, warszawskim wydarzeniem, może być wizyta w osiedlu domków fińskich w Jazdowie. Z inicjatywy mieszkańców zagrożonego rozbiórką osiedla zorganizowane będą spacery, wystawy i poczęstunek w jednym z domków, który na tę noc zamieni się w knajpkę. (PAP)
abe/agz/bko/pdo/api/ren/ktp/szf/mmd/mtn/kpr/olz/kps/jaw/swi/ali/rop/sibi/epr/ilp/mb/ls/