Poeci z Danii, Macedonii, Portugalii, Rosji, Rumunii, Węgier i Włoch nominowani zostali do Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” 2016. W konkursie tym, który odbywa się w cyklu dwuletnim, do tej pory wyłoniono troje laureatów.
O przyznaniu nominacji poinformowała w poniedziałek Marta Bednarska z Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Jak wyjaśniła PAP, nazwiska zagranicznych poetów zgłaszali jury ich polscy tłumacze. Mogli oni wskazać do trzech autorów wierszy. Następnie, z wybranymi fragmentami ich twórczości, przetłumaczonymi na język polski, zapoznało się jury, które ostatecznie zdecydowało o nominacjach.
Wiersze oceniało jury w składzie: Krzysztof Czyżewski, Paweł Huelle, Andrzej Jagodziński, Zbigniew Mikołejko, Krzysztof Pomian, Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg i Olga Tokarczuk (zastąpiła ona w tym gronie Agnieszkę Holland - PAP).
Tomiki poetów nominowanych do Nagrody „Europejski Poeta Wolności” będą teraz w całości tłumaczone na język polski i wydane w przyszłym roku nakładem Instytutu Kultury Miejskiej i wydawnictwa Słowo/Obraz Terytoria. Po ich publikacji ponownie zbierze się jury i wytypuje zwycięzcę. Ogłoszenie laureata IV edycji Nagrody „Europejski Poeta Wolności” odbędzie się w marcu 2016 roku.
Międzynarodową nagrodę "Europejski Poeta Wolności" ustanowiło miasto Gdańsk w 2008 r. Przyznawaną co dwa lata nagrodę - statuetkę oraz 100 tys. zł - otrzymuje poeta z kraju europejskiego, który w najbardziej oryginalny sposób pisze o "wolności rozumianej w kategoriach osobistych, politycznych, religijnych oraz jako prawo do ekspresji intelektualnej, uczuciowej i zmysłowej". Nagroda dla tłumacza wynosi 10 tys. zł.
Nominacje do Nagrody „Europejski Poeta Wolności” otrzymali: Yahya Hassan (Dania) – za tom "Yahya Hassan. Digte", tytuł roboczy polskiego tłumaczenia "Yahya Hassan. Wiersze" (przekład Bogusława Sochańska); Lidija Dimkovska (Macedonia) – za tom "pH Neutralna za zivotot i smrtta", tytuł roboczy polskiego tłum. "Obojętna na życie i śmierć", (przekład Danuta Cirlić-Straszyńska); Daniel Jonas (Portugalia) – za tom "Passageiro Frequente", tytuł roboczy polskiego tłum. "Częsty przechodzień" (przekład Michał Lipszyc); Siergiej Stratanowski (Rosja) – za tom "Graffiti" (przekład Adam Pomorski); Anna Blandiana (Rumunia) – za tom "Patria mea A4", tytuł roboczy polskiego tłum. "Moja ojczyzna A4" (przekład Joanna Kornaś-Warwas); Aniko Polgar (Węgry) – za tom "Regeszno koromcipoben", tytuł roboczy polskiego tłum. "Archeolożka w czółenkach" (przekład Anna Górecka) i Vanni Bianconi (Włochy) – za tom "Il passo dell'uomo" (przekład Joanna Wajs).
Yahya Hassan, urodzony w Danii Palestyńczyk, jest najmłodszym z dotychczas nominowanych do gdańskiej nagrody twórców. Debiutował w 2013 r. w wieku 18 lat, tomem "Yahya Hassan. Digte", który rozszedł się w Danii w nakładzie stu tysięcy egzemplarzy.
Lidija Dimkovska z Macedonii publikuje od 1992 roku, jej poezja jest często nagradzana i tłumaczona m.in. na angielski, niemiecki, słoweński, polski, słowacki, bułgarski i rumuński.
Portugalczyk Daniel Jonas ma na swoim koncie sześć tomików poezji. Uważany jest przez miejscowych krytyków i czytelników za jeden z najbardziej oryginalnych i niezależnych głosów współczesnej, portugalskiej poezji. Jonas pracuje także jako pedagog, dramaturg i tłumacz, koncentrując się głównie na literaturze anglo- i francuskojęzycznej.
Poeta rosyjski Siergiej Stratanowski z Petersburga to jedna z najważniejszych postaci w dziejach rosyjskiego samizdatu (z rosyjskiego "wydawnictwo samodzielne", określenie literatury drugiego obiegu wydawanej nielegalnie w ZSRR) i formacji tzw. kultury nieoficjalnej po roku 1968.
Ana Blandiana z Rumunii jest autorką zaangażowaną w walkę o równość obywatelską w swojej ojczyźnie. Przed rokiem 1989 r. za publiczne sprzeciwianie się reżimowi Ceausescu jej książki były zakazane i usunięte z bibliotek. Blandiana jest najbardziej rozpoznawaną na świecie rumuńską poetką, jej twórczość tłumaczona jest na co najmniej 24 języki obce.
Aniko Polgar jest węgierską poetką mieszkającą w Słowenii. W swej poezji skupia się przede wszystkim na wspólnotowym doświadczeniu kobiet, odwołując się do mitologii greckiej i rzymskiej.
Vanni Bianconi z Włoch porusza w swoich wierszach problem emocjonalnego i językowego wykorzenienia, często na tle niełatwej europejskiej historii najnowszej. Laureat nagrody Leona Schillera (2009) za pierwszy tom swojej poezji "Ora prima. Sei poesie lunghe", w którym poświęca wiersz m.in. wojnie w Bośni i Hercegowinie.
Międzynarodową nagrodę "Europejski Poeta Wolności" ustanowiło miasto Gdańsk w 2008 r. Przyznawaną co dwa lata nagrodę - statuetkę oraz 100 tys. zł - otrzymuje poeta z kraju europejskiego, który w najbardziej oryginalny sposób pisze o "wolności rozumianej w kategoriach osobistych, politycznych, religijnych oraz jako prawo do ekspresji intelektualnej, uczuciowej i zmysłowej". Nagroda dla tłumacza wynosi 10 tys. zł.
W 2010 r. zwycięzcą pierwszej edycji konkursu został białoruski poeta Uładzimier Arłou za tom "Prom przez kanał La Manche" w przekładzie Adama Pomorskiego. Dwa lata później nagrodę zdobył niemiecki poeta Durs Gruenbein za tom "Mizantrop na Capri", który przetłumaczył Andrzej Kopacki. W 2014 r. laureatką została Dorta Jagić z Chorwacji za tom "Kanapa na rynku" w tłumaczeniu Małgorzaty Wierzbickiej. (PAP)
rop/ pz/