Ponad 2,5 tysiąca osób, Polaków i Ukraińców, wzięło w tym roku udział w organizowanych przez Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku spotkaniach i akcjach. Wielu przychodzi tu też do biblioteki, kina czy na lekcje języka polskiego.
Centrum w Iwano-Frankiwsku – dawnym Stanisławowie - otwarte w maju 2013 r. - zajmuje się m.in. propagowaniem i promocją Polski i kultury polskiej na Ukrainie, budowaniem pozytywnych polsko-ukraińskich relacji i edukacją z zakresu funkcjonowania w UE.
Znajdują się w nim m.in. biblioteka polska ze zbiorem liczącym ponad 2 tys. książek, wyposażona w sprzęt multimedialny i 10 stanowisk komputerowych salę konferencyjną, centrum medialne ze studiem radiowym oraz pomieszczenia biurowe – w tym dedykowane organizacjom i stowarzyszeniom polskim działającym na terenie Iwano-Frankiwska.
Dyrektor Centrum Maria Osidacz powiedziała PAP, że aktywnie działa tu kilka takich towarzystw. Są to m.in. Towarzystwo Kultury Polskiej im. Franciszka Karpińskiego, Towarzystwo Kultury Polskiej „Przyjaźń”, Polsko-Ukraińska Młodzieżowa Organizacja „Młody Stanisławów” czy Polskie Towarzystwo im. Andrzeja Potockiego.
Dyrektor Centrum Maria Osidacz powiedziała PAP, że aktywnie działa tu kilka takich towarzystw. Są to m.in. Towarzystwo Kultury Polskiej im. Franciszka Karpińskiego, Towarzystwo Kultury Polskiej „Przyjaźń”, Polsko-Ukraińska Młodzieżowa Organizacja „Młody Stanisławów” czy Polskie Towarzystwo im. Andrzeja Potockiego. „Z naszego pomieszczenia dla tych organizacji, w którym jest m.in. potrzebny do funkcjonowania sprzęt biurowy i komputerowy, korzysta – według zapotrzebowania i woli – część z tych organizacji, zgodnie z ustalonym harmonogramem” – podała.
Raz w roku w listopadzie w Iwano-Frankiwsku, za sprawą kierowanej przez Osidacz placówki, odbywa się Przegląd Najnowszych Filmów Polskich organizowany przez konsulat polski – najpierw we Lwowie, a potem właśnie w dawnym Stanisławowie. W br. czwarty już Przegląd odbędzie się w Iwano-Frankiwsku w dniach 7-15 listopada. Cyklicznie, przez cały rok – w każdy czwartek i sobotę – w Centrum odbywają się seanse kina polskiego.
Od września do marca w Centrum prowadzone są zajęcia języka polskiego – dla dzieci, młodzieży i dorosłych, a w wakacje letnie szkoły języka polskiego. „Chcemy też wprowadzić systematyczne zajęcia historii dla 12-15 latków na bazie programu komputerowego +Historia dla Polonii+, który powstał przy wsparciu MSZ. Liczę też, że na przełomie listopada i grudnia uda się uruchomić warsztaty teatralne” – dodała dyrektor.
Ponadto organizowanych jest wiele spotkań i uroczystości oraz akcji adresowanych głównie do społeczności polskiej – takich jak wspólne obchodzenie świąt Bożego Narodzenia – z opłatkiem i śpiewaniem kolęd, czy polskich świąt narodowych. „Przykładem mogą być tegoroczne obchody święta 3 maja, na które przyszli pod pomnik Mickiewicza w Iwano-Frankiwsku liczni przedstawiciele środowisk polskich” – zaznaczyła Osidacz.
Podobne obchody planowane są w tym roku z okazji 11 listopada. Natomiast przed Dniem Wszystkich Świętych Centrum planuje wyjazd z wolontariuszami poza Iwano-Frankiwsk na cmentarze, na których podczas ubiegłorocznego listopadowego objazdu grobów legionistów polskich, odkryto także inne zaniedbane mogiły polskie. „Na Kresach są oczywiście cmentarze, o które dbają albo Polacy przyjeżdżający tam w ramach akcji organizowanych w Polsce, albo towarzystwa polskie istniejące na Ukrainie. Ale wciąż są mogiły zapomniane - na mniejszych cmentarzach i w mniejszych miejscowościach. Te, które znaleźliśmy, chcemy uporządkować” – zapowiedziała Osidacz. Dodała, że pieniądze na ten cel zebrano organizując kiermasz książki używanej.
Centrum organizuje też spotkania dla dzieci i młodzieży poświęcone np. bohaterom polskich książek czy starej fotografii rodzinnej. Co jakiś czas realizuje wspólne, polsko-ukraińskie projekty, z których część np. ma promować i pokazywać funkcjonowanie w UE na przykładzie Polski. „Robiliśmy np. wspólnie z młodzieżą ukraińską Tydzień Unii Europejskiej w Iwano-Frankiwsku czy projekt +Razem do wspólnej Europy+, który miał ukazywać nie tylko pozytywne, ale i negatywne aspekty bycia w UE” – podała Osidacz.
W sumie – jak obliczyła – od stycznia do końca września br. w Centrum, w którym dotychczas pracowała jedna osoba i kilkunastu wolontariuszy, odbyło się 35 różnych akcji, spotkań i projektów. Wzięło w nich udział łącznie ponad 2,5 tys. osób. „Nie wliczaliśmy w tę statystykę osób, które np. przychodzą do nas zapisać się na Kartę Polaka, do biblioteki czy na język polski” – zaznaczyła szefowa placówki. Dodała, że Centrum odwiedzają także zainteresowani Polską Ukraińcy, np. studenci.
B. polski konsul we Lwowie, obecnie przedstawiciel Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ Jacek Żur podkreślił w rozmowie z PAP, że dawny Stanisławów to ważne dla historii Polski i polskiego dziedzictwa narodowego miasto na Kresach. „Polacy mieszkający w Stanisławowie, których liczebność szacujemy na ok. 2,5 do 3 tys. osób (…) nie mieli wcześniej przestrzeni do rozwoju swych aspiracji, realizowania własnych inicjatyw, podtrzymywania tożsamości” – mówił pytany o motywacje powołania Centrum w Iwano-Frankiwsku.
Dodał, że przy powołaniu Centrum nie chciano tworzyć klasycznego "Domu Polskiego", który byłby miejscem spotkań dla organizacji polskich. „Uznaliśmy, że to musi być coś nowoczesnego, co pełnić będzie funkcję "Domu Polskiego", ale jednocześnie będzie przynajmniej namiastką instytucji promującej Polskę na Ukrainie” - wyjaśnił.
„Chcieliśmy, by przychodząc do tej instytucji mieszkający w dawnym Stanisławowie Polacy wiedzieli, że są u siebie” – dodał tłumacząc, że dlatego są tam polskie książki, prasa, telewizja. „Wchodząc tam wchodzi się do strefy języka polskiego. To jest korzystne i dla Polaków i dla Ukraińców, którzy przychodzą tam pewnie z wielu powodów, ale też z chęci nauczenia się czy doszlifowania języka polskiego” – ocenił.
Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku finansowane jest w głównej mierze ze środków MSZ. Jak powiedziała PAP Osidacz część przedsięwzięć sfinansowało też w tym roku np. Stowarzyszenie Wspólnota Polska. (PAP)
kat/ pz/