Około 30 stron tekstu, ponad 250 zdjęć, filmy, fragmenty audycji radiowych i interaktywne mapy składają się na multimedialny reportaż o Muzeum Śląskim w Katowicach, którego nową, podziemną siedzibę otwarto w ubiegłym tygodniu.
Reportaż pt. „Muzeum Śląskie. Przywracanie pamięci”, który w czwartek ma oficjalną premierę, można oglądać w internecie. 12-osobowy zespół prasował nad nim pół roku.
„Niezwykła forma architektoniczna nowej siedziby muzeum była dla nas inspiracją – oglądając reportaż schodzi się w dół na kolejne poziomy, jak w nowym gmachu” – powiedziała PAP pomysłodawczyni i współautorka reportażu Anna Dudzińska z Polskiego Radia Katowice - jedna z najbardziej utytułowanych reportażystek radiowych w Polsce, ostatnio nagrodzona Złotym Melchiorem dla Reportażysty Roku, laureatka Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego.
Historia Muzeum Śląskiego, którego początki sięgają XX-lecia międzywojennego, stała się dla autorów okazją do opowieści o całym regionie. „Dlatego w naszym reportażu opowiadamy nie tylko o losach Muzeum Śląskiego, ale próbujemy opisać rolę, jaką pełniło w różnych momentach trudnej i pogmatwanej historii tej ziemi” – dodał drugi z pomysłodawców, redaktor naczelny katowickiej „Gazety Wyborczej” i publicysta Dariusz Kortko.
Muzeum Śląskie zostało formalnie powołane przez Sejm Śląski 23 stycznia 1929 roku. Początkowo ekspozycje były prezentowane w gmachu Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego. Budowę gmachu muzeum rozpoczęto w 1936 roku. Autorem nowoczesnej koncepcji architektonicznej był Karol Schayer.
Prace budowlane zakończono w 1939 roku, jednak budynek nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Wraz z wybuchem II wojny światowej hitlerowcy rozpoczęli jego rozbiórkę; zniszczeniu lub rozproszeniu uległa także znaczna część zbiorów.
„To był najnowocześniejszy gmach muzealny ówczesnej Europy, historycy mówią, że jego zniszczenie było naszą największą wojenną stratą. Pamięć o nim żyła jednak przez pokolenia, nasz reportaż jest również opowieścią o tej pamięci. Jednocześnie ze względu na swoją formę jest próbą odpowiedzi na pytanie o to, jak reportaż może być prezentowany w internecie” – dodała Anna Dudzińska.
Po wojnie ocalałe obiekty przewieziono do Landesmuseum w Bytomiu (obecnie Muzeum Górnośląskie). Swojej restytucji Muzeum Śląskie doczekało się w grudniu 1984 roku - w gmachu dawnego hotelu przy alei Wojciecha Korfantego. Budowę nowej siedziby rozpoczęto w 2011 r.
W reportażu wystąpili m.in. historyk sztuki prof. Ewa Chojecka, senator Kazimierz Kutz, popularyzator śląskiej historii Alojzy Lysko, historyk prof. Ryszard Kaczmarek; byli dyrektorzy muzeum: Lech Szaraniec i Leszek Jodliński i jego obecna dyrektor Alicja Knast.
Nad reportażem pracował zespół dziennikarzy, fotografów, fotoedytorów, grafików i projektantów; oprócz Dudzińskiej i Kortko byli to również: Marcin Nowrotek, Łukasz Grzywa, Józef Krzyk, Grzegorz Celejewski, Marta Błażejowska, Grzegorz Boduszek, Przemysław Kawa, Rafał Drabek, Daniel Jaros i Marek Wilk.
Nowa, wyczekiwana siedziba Muzeum Śląskiego powstała w ścisłym centrum miasta, na terenie dawnej kopalni Katowice. XIX-wieczną kopalnię połączono z nowoczesną powierzchnią wystawienniczą umieszczoną pod ziemią i unikatowymi zbiorami. Główne ekspozycje pokazywane są w ośmiokondygnacyjnym budynku, którego połowa znajduje się pod ziemią.
Obiekt zaprojektowała austriacka pracownia Riegler Riewe. Koszt budowy muzeum wyniósł ok. 274 mln zł, z czego 85 proc. pokryły środki unijne. Pozostała część pieniędzy to środki własne Urzędu Marszałkowskiego Woj. Śląskiego i 2,3 mln zł dotacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (PAP)
lun/ mab/
