Usankcjonowanie prawne działalności koncernów internetowych to największe wyzwanie dla twórców - przekonywali przedstawiciele ZAiKS-u podczas czwartkowego spotkania z dziennikarzami. Zorganizowano je by przedstawić wyniki finansowe ZAiKS-u za rok 2014.
Podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie, przedstawiciele Stowarzyszenia Autorów ZAiKS przedstawili wyniki finansowe organizacji za 2014 r. a także wskazali największe wyzwania, jakie czekają stowarzyszenie i twórców w najbliższej przyszłości.
Liczba utworów bezpośrednio powierzonym ZAiKS-owi przez twórców w 2014 r. wyniosła ponad 359 tys. przy 352 tys. w roku 2013. Rocznie do ZAiKS-u zgłaszanych jest średnio 11 tys. nowych utworów.
Marek Hojda, wiceprzewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, działanie ZAiKS-u porównał do działalności banku. "Zawsze na kontach autorów jest pewna kwota tantiem oczekujących na wypłacenie, podczas gdy każdego dnia inkasowane są kolejne wynagrodzenia autorskie. To twórcy decydują, kiedy i w jaki sposób otrzymają swoje pieniądze" - dodał. Zaznaczył także, że kwoty, po które twórcy nie zgłosili się w ciągu 10 lat zostały pozostawione i nadal są do dyspozycji artystów.
W 2014 r. do podziału dla stowarzyszenia i twórców wpłynęło łącznie 386 171 418 zł, przy 416 255 781 zł w roku 2013. Z przeznaczonych dla twórców pieniędzy potrącono 63 226 863 zł, o niemal 8 mln mniej, niż w roku poprzednim.
"Głównym składnikiem naszego inkasa są nadania radiowe i telewizyjne, drugim były publiczne wykonania - muzyka w tle, muzyka wykonywana na żywo, korzystanie z repertuaru ZAiKS-u przy okazji imprez, czy w restauracjach. Trzecim najistotniejszym źródłem jest reemisja, nadania wtórne w sieciach kablowych, wewnętrznych sieciach telewizyjnych" - zauważył Piotr Wąsaty, dyrektor finansowy ZAiKS.
"Widać wyraźny wzrost, około 1/6 poziomu inkasa przy względnie umiarkowanym poziomie kosztów. Wypłacamy środki, które możemy szybko identyfikować, wykorzystywać lepsze narzędzia informatyczne" - dodał.
Pod względem "potrąceń" Polska i ZAiKS plasują się na wysokiej pozycji wśród swoich europejskich odpowiedników. "Potrącenia" w przypadku ZAiKS-u to nieco ponad 16 procent, przy ponad 24 na Słowacji, ponad 17 na Węgrzech, niewiele ponad 16 w Belgii i 14 w Niemczech.
Największe wpływy w minionym roku przyniosły nadania radiowe i telewizyjne (137 816 150 zł) oraz publiczne wykonania i odtwarzanie (82 882 711 zł). Wysokie dochody pochodzą także z kin, wystaw, koncertów oraz z fonografii i wideografii.
Najniższe dochody przyniosły internet i czyste nośniki; odpowiednio 2 851 386 zł i 6 386 429 zł. Organizatorzy konferencji mówili, że zdają sobie sprawę z tego, jak ważną gałęzią dystrybucji staje się internet, mimo że przynosi relatywnie niewielkie dochody dla twórców. Podkreślili, że na bieżąco podpisują umowy ze wszystkimi serwisami oferującymi muzykę w sieci - m.in. Spotify, iTunes, YouTube czy muzodajnia.pl
"Taylor Swift skierowała apel do koncernu Apple, mówiąc, że twórcy chcą być godnie wynagradzani za ich twórczość, która jest wykorzystywana w tych serwisach. To kolejny element walki o uczciwe wynagradzanie artystów przez serwisy streamingowe" - zauważył Hojda.
"Są to nowe modele biznesowe, które powstały kilka lat temu i postawiły nas w sytuacji, w której zetknęliśmy się z innymi typami umów licencyjnych, innymi sposobami rozliczania tantiem. Suma pieniędzy inkasowanych z tych źródeł jest nieporównywalnie mniejsza w porównania z innymi" - podkreślił.
W Polsce wpływy z opłat od czystych nośników są bardzo niskie w porównaniu z innymi europejskimi krajami. Prawo nie nadąża za postępem technologicznym - tłumaczono. Opłaty nie są odprowadzane od najnowszych urządzeń, jak smartfony i tablety.
Podkreślono ponadto, że w 2014 r. Fundusz Popierania Twórczości ZAiKS-u zasilił twórców kwotą ponad 4 milionów zł. Przyznano także 422 stypendia i 300 dotacji. Wysokość środków wypłaconych z Funduszu rośnie systematycznie od 2010 r., gdy było to nieco ponad 2 miliony zł. W 2013 r. kwota przekroczyła 4 miliony.
Wśród wspieranych inicjatyw znalazły się m.in. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, Nagroda Polskiego Środowiska Muzycznego Koryfeusz Muzyki Polskiej, festiwal Jazz Jamboree, Nagrody Akademii Fonograficznej Fryderyk czy Warszawskie Targi Książki.
Na działania socjalne - zapomogi, pomoc lekarską i działanie domów pracy twórczej - ZAiKS w 2014 r. przeznaczył ponad 13 milionów zł. Domu Pracy Twórczej znajdują się dziś w Zakopanym, Krynicy Górskiej, Janowicach, Konstancinie-Jeziornej, Sopocie i Ustce. Artyści mogą korzystać z nich do pracy nad własnymi projektami, komponowaniem czy pisaniem. Ponadto, w minionym roku stowarzyszenie przekazało na rzecz Skarbu Państwa tytułem podatków kwotę ponad 89 milionów zł. (PAP)
pj/ par/