Do 25 października w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku będzie można oglądać ekspozycję przygotowaną z okazji 100. rocznicy śmierci Józefa Brandta. Tydzień wcześniej odbędzie się finisaż połączony z pokazem filmu poświęconego malarzowi oraz prezentacja prac artystów z Chin i Litwy.
Jak poinformowała we wtorek na konferencji prasowej jedna z kuratorek wystawy Monika Bartoszek, ekspozycja cieszyła się dużym zainteresowaniem, w ciągu czterech miesięcy obejrzało ją kilka tysięcy osób.
Wystawę będzie można oglądać do 25 października, ale jej uroczyste zakończenie odbędzie się tydzień wcześniej, w niedzielę, 18 października.
Podczas tzw. finisażu zaprezentowany zostanie film poświęcony życiu i twórczości Józefa Brandta, przygotowany przez Resursę Obywatelską – jedną z placówek kultury działających w Radomiu. Zakończeniu prezentacji wystawy towarzyszyć będzie także pokaz prac i warsztaty ceramiczne goszczącej w Orońsku grupy artystów z Chin i Litwy. Zaplanowano także otwarcie wystawy solarigrafii Michała Mirkowskiego "Orońsko słońcem malowane”.
Zasadniczą część głównej wystawy rocznicowej stanowi ok. 50 dzieł malarskich Brandta. Obrazy wypożyczono z kilkunastu polskich muzeów, kolekcji prywatnych oraz z Lwowskiej Galerii Sztuki. Zwiedzający mogą zobaczyć najbardziej znane prace artysty, m.in. "Bogurodzicę" (ok. 1909) czy „Chwytanie konia na arkan" (ok. 1880 r.).
Osobny dział ekspozycji stanowią dokumenty, archiwalia, pamiątki, które ukazują związki mistrza z Orońskiem - życie codzienne, rodzinę, pozaartystyczne zainteresowania Brandta.
Dzięki wystawie można też poznać Brandta jako kolekcjonera. W trakcie podróży na kresy Rzeczypospolitej artysta gromadził bowiem liczne militaria, rzemiosło artystyczne, tkaniny i instrumenty muzyczne. Stanowiły one wystrój jego pracowni w Monachium, którą traktował częściowo także jako ekspozycję muzealną.
Uzupełnieniem wystawy głównej jest zrekonstruowana malarnia artysty, ze względu na swój kształt zwana ulem. Brandt używał obrotowego obiektu do pracy w plenerze. Malarnię odtworzono na podstawie archiwalnego zdjęcia ukazującego formę i zasadę konstrukcyjną tej ruchomej pracowni.
Józef Brandt (1841-1915) to wybitny polski malarz, batalista, przywódca polskich monachijczyków. Urodził się 11 lutego 1841 r. w Szczebrzeszynie. Pochodził ze spolonizowanej rodziny inteligenckiej, której w imię zasług nadano tytuł szlachecki i herb Przysługa.
Studiował najpierw w Paryżu, a następnie w Monachium. Pierwszym sprawdzianem talentu malarskiego Brandta była wystawa w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w 1861 r. Prace zainspirowane kozackim i tatarskim folklorem, spotkały się z dobrym odbiorem i recenzjami.
Od 1875 r. Brandt prowadził prywatną szkołę malarską i przewodził tzw. monachijskiej szkole malarstwa polskiego. W 1877 r. ożenił się z Heleną z Woyciechowskich Pruszakową, wdową po jego przyjacielu Aleksandrze Pruszaku, właścicielką wsi Orońsko k. Radomia. Od tego czasu dzielił swoje życie pomiędzy pracownię w Monachium i dwór w Orońsku.
W Monachium artysta realizował zamówienia i prowadził szkołę, a w Orońsku spędzał sezony letnie, otoczony rodziną oraz licznie odwiedzającymi go przyjaciółmi. Pod czujnym okiem mistrza rezydenci szkolili w dworku Brandta swój warsztat malarski, tworząc nieformalną Wolną Akademię Orońską.
Józef Brandt zmarł 12 czerwca 1915 r. w Radomiu. Pochowano go obok matki i jej brata Stanisława Lessla na cmentarzu miejskim przy ul. Limanowskiego w Radomiu. Obecnie w Orońsku znajduje się Centrum Rzeźby Polskiej.(PAP)
ilp/ par/
