Aktorka, piosenkarka, producentka filmowa. Właściwie nazywa się Maria Elżbieta Cembrzyńska. Imię "Iga" przybrała na pierwszym roku studiów w hołdzie dla aktorki Igi Mayr.
Urodziła się 2 lipca 1939 roku w Radomiu. Uczyła się śpiewu i gry na fortepianie w radomskiej szkole muzycznej. Studiowała na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przerwała naukę, by zdawać do warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Studia ukończyła w 1962 roku.
Jeszcze jako studentka śpiewała standardy z orkiestrą jazzową Eskulap. Największą popularność na początku lat 60. przyniosły jej właśnie nagrania piosenek. Agnieszka Osiecka zaproponowała jej wykonanie piosenki „Intymny świat”. Utwór ten zyskał tak dużą popularność, że aktorkę zaproszono na festiwal do Opola, gdzie zdobyła III nagrodę. Wkrótce nagrała inne przeboje: „Kochasia, który odszedł w siną dal”, „Mówiłam żartem”, „Żelazną Bramę”.
"Moją miłością był fortepian, śpiewanie przy nim, wymyślanie własnych wokaliz. Śpiew był moją pasją, moim hobby, moim wszystkim" - mówiła Iga Cembrzyńska ("Przekrój", 1998 r.).
Debiut Cembrzyńskiej
Debiutowała na deskach Teatru Powszechnego, gdzie pracowała do 1964 roku. Przez sezon występowała w Teatrze Komedii, a w latach 1967-1980 była członkinią zespołu Teatru Ateneum.
W filmie Cembrzyńska debiutowała rolą księżniczki mauretańskiej w filmie Wojciecha Jerzego Hasa "Rękopis znaleziony w Saragossie" (1964). Partnerowała Cybulskiemu na planie "Salta" (1965) Tadeusza Konwickiego i "Jowity" (1967) Janusza Morgensterna.
Zagrała epizod w dramacie Andrzeja Wajdy "Smuga cienia" (1976). Wcieliła się w żonę niezdecydowanego inżyniera w komedii "Słodkie oczy" (1979) Janusza Janickiego. Wystąpiła w filmach niemieckiego reżysera Hosta Seemanna "Młyn Lewina" (1980) i "Hotel Polanów i jego goście" (1982). W latach 80. współpracowała z Barbarą Sass ("Krzyk" 1982, "Dziewczęta z Nowolipek" 1985, "Rajska jabłoń" 1985), Filipem Bajonem ("Engagement" 1984) i Witoldem Leszczyńskim ("Siekierezada" 1985). Była pacjentką sanatorium dla nerwowo chorych w filmie "Powroty" (1989) Andrzeja Mola.
Współpraca Cembrzyńskiej z Kondratiukiem
W 1970 roku rozpoczęła współpracę z reżyserem Andrzejem Kondratiukiem.
Zaprezentowała się wówczas w czołówce filmu "Hydrozagadka", który reżyserował Kondratiuk, do chwili obecnej partner życiowy i zawodowy aktorki.
Wystąpiła też w prywatnej trylogii Kondratiuka, na którą złożyły się filmy: "Cztery pory roku" (1984), "Wrzeciono czasu" (1995) i "Słoneczny zegar" (1997). Była Baśką w filmie o lądowaniu UFO w jednej z mazowieckich wsi "Big Bang" (1986), we współczesnej wersji mitu o Fauście, obrazie "Mleczna droga" (1990), wcieliła się w znachorkę, uosobienie sił nieczystych. W "Córze marnotrawnej" (2001) zagrała dwie role Anety i ducha babci Anety i Helutki. Pojawiła się także w "Barze pod młynkiem" (2004).
Niemal wszystkie filmy tej pary twórców zostały zrealizowane z kilkuosobową ekipą, za niewielkie pieniądze w Gzowie - wsi pod Pułtuskiem, gdzie oboje zamieszkali pod koniec lat siedemdziesiątych.
Wspólnie ze szwagrem, Januszem Kondratiukiem napisała scenariusz do filmu "Pies" (1973). Zagrała także w wyreżyserowanych przez niego filmach "Dziewczyny do wzięcia" (1972) i "Klakier" (1982).
Byłą producentem "Złotego runa" (1996). Pojawiła się w serialach: "Podziemny front" (1965), "Stawka większa niż życie" (1967), "Panna z mokrą głową" (1994). Byłą główną bohaterką serialu "Szycie na gorąco" (2003).
Cembrzyńska jest autorką realizowanego w latach 1992-2000 w Gzowie "Pamiętnika filmowego Igi C.". Wyreżyserowała również dokumenty "48 godzin z życia kobiety" i "Ikar w spódnicy". Prowadzi firmę producencką "Iga Film". (PAP)
agz/
