Prawosławny patriarcha antiocheński i całego Wschodu Jan X (C). Fot. PAP/A. Reszko
Przebywający z wizytą w naszym kraju patriarcha antiocheński Jan X przewodniczył w niedzielę liturgii w cerkwi św. Ducha w Białymstoku. Prosił o modlitwę za prawosławnych w Syrii i na Bliskim Wschodzie. Jego 7-dniowy pobyt w Polsce zakończy się w poniedziałek.
Liturgii - w największej w naszym kraju świątyni prawosławnej - patriarcha Jan X przewodniczył w asyście zwierzchnika Cerkwi w Polsce metropolity Sawy oraz hierarchów z kraju i zagranicy. Wśród gości uroczystości byli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych; Kościół katolicki reprezentował biskup pomocniczy Archidiecezji Białostockiej Henryk Ciereszko.
Ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej abp Jakub podkreślał na zakończenie nabożeństwa znaczenie pierwszej wizyty w Polsce patriarchy antiocheńskiego. Przypominał, że w swej historii patriarchat obejmujący terytorialnie m.in. Syrię przeżywał momenty rozkwitu, ale doświadczał również wojen.
"Z bólem serca przyjmowaliśmy i przyjmujemy tragiczne wieści z ostatnich lat, słysząc o wielkich cierpieniach chrześcijan i wszystkich mieszkańców Syrii i Iraku, spowodowanych wojną. Wasi wierni cierpieli prześladowania, byli porywani, więzieni, niektórzy z nich oddali swoje życie za wiarę" - mówił abp Jakub, nawiązując m.in. do porwania ponad trzy lata temu rodzonego brata Jana X, prawosławnego biskupa Aleppo. Jego los jest do dziś nieznany.
Prezentując województwo podlaskie - region, gdzie są największe w Polsce skupiska prawosławnych - abp Jakub mówił, że to teren, gdzie mieszkają ludzie wielu narodowości i wyznań "tworząc swoistą mozaikę kulturową". Przypominał, że w przeszłości "stykały się tu kultury Wschodu i Zachodu, wzajemnie przeplatając się ze sobą", a ludność przeżywała zarówno okresy pokoju, jak i wiele wojen.
Prezentując województwo podlaskie - region, gdzie są największe w Polsce skupiska prawosławnych - abp Jakub mówił, że to teren, gdzie mieszkają ludzie wielu narodowości i wyznań "tworząc swoistą mozaikę kulturową". Przypominał, że w przeszłości "stykały się tu kultury Wschodu i Zachodu, wzajemnie przeplatając się ze sobą", a ludność przeżywała zarówno okresy pokoju, jak i wiele wojen.
"Mimo różnorodności wyznaniowej i narodowościowej cechującej nasze tereny, staramy się żyć w zgodzie. Chcemy postrzegać tę różnorodność jako nasze bogactwo i chlubić się tym, iż potrafimy żyć razem" - podkreślił hierarcha. Dodał, że - choć są odległe geograficznie - Cerkiew na Bliskim Wschodzie i w Polsce łączy "jedna wiara, ta sama tradycja i spuścizna historyczna".
Patriarcha Jan X prosił o modlitwę za Cerkiew "dziejów apostolskich", jak określił prawosławie na Bliskim Wschodzie. "Szczególnie w tych trudnych dniach, kiedy doświadcza ona znoju wojen, uprowadzeń, zabójstw, alienacji i terroryzmu. Módlcie się za Syrię, Liban, doświadczany Bliski Wschód" - prosił hierarcha.
Podkreślał, że na ziemiach, które obejmuje patriarchat, panuje "duch wspaniałej koegzystencji i współpracy" z Kościołem katolickim i miejscowymi muzułmanami. "Żyjemy razem z muzułmanami i nawet w tych trudnych chwilach i dniach, których doświadczamy, mamy z nimi bardzo dobre relacje. Podkreślam: z miejscowymi, rdzennymi muzułmanami. ISIS (Państwo Islamskie) jest obcym ciałem dla nas, jest zupełnie czymś obcym dla naszych krajów" - dodał Jan X.
W niedzielę po południu patriarcha odwiedzi też inne białostockie parafie prawosławne, zaś w poniedziałek - przed wylotem z Polski - również monaster w Supraślu.
Jan X przebywa w Polsce od wtorku. W Warszawie odebrał tytuł doctora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, w Pałacu Prezydenckim spotkał się z prezydentem Andrzejem Dudą, zaś w stołecznej katedrze prawosławnej pw. Marii Magdaleny - z wiernymi i duchowieństwem.
Również w Lublinie miało miejsce podobne spotkanie, tam hierarcha odwiedził też były niemiecki obóz koncentracyjny na Majdanku, gdzie się modlił i złożył wieniec przy Mauzoleum z prochami ofiar.
Jednym z głównych punktów jego wizyty w Polsce były doroczne uroczystości Przemienienia Pańskiego, które miały miejsce w czwartek i piątek na Górze Grabarce (Podlaskie), w najważniejszym w kraju cerkiewnym sanktuarium.
Patriarchat antiocheński zaliczany jest do tzw. patriarchatów apostolskich, znanych z tego, że na ich terenach nauczali apostołowie. Obejmuje kanonicznie terytoria Libanu i Syrii. Współcześnie większość prawosławnych Bliskiego Wschodu mieszka na terytorium tego patriarchatu. Według źródeł arabskich, należy do niego ok. 12 mln wiernych.
Główną świątynią patriarchatu jest sobór Zaśnięcia Matki Bożej i Świętego Krzyża w stolicy Syrii - Damaszku. Siedzibą patriarchy jest też monaster Balamand w Libanie. (PAP)
rof/ eaw/
