Tylko w tym roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydało prawie pół miliona zł na renowację nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Polsko-ukraińskie prace konserwatorskie, poza lwowską nekropolią, objęły także fragmenty katedry łacińskiej i ormiańskiej.
We Lwowie podsumowano w poniedziałek trzeci sezon wspólnych działań renowacyjnych. "Prace te finansowane są w całości z budżetu polskiego. Uważamy, że najważniejsze jest to, by uratować jak najwięcej zabytków. Jeżeli nie będziemy tego robić w tej chwili, wiele cennych obiektów we Lwowie w najbliższych latach może całkowicie zginąć" - powiedział PAP Jacek Miler, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w polskim Ministerstwie Kultury.
Polsko-ukraińska współpraca konserwatorska we Lwowie trwa od trzech lat. W latach poprzednich przeprowadzono m.in. renowację 11 nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim. W tym roku konserwatorzy odnowili kolejnych sześć obiektów.
"Prace te finansowane są w całości z budżetu polskiego. Uważamy, że najważniejsze jest to, by uratować jak najwięcej zabytków. Jeżeli nie będziemy tego robić w tej chwili, wiele cennych obiektów we Lwowie w najbliższych latach może całkowicie zginąć" - powiedział PAP Jacek Miler, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w polskim Ministerstwie Kultury.
"Odnawiamy nagrobki ludzi różnych narodowości, nie tylko polskiej. Są to groby wybitnych lwowian, które mają wysoką wartość artystyczną, groby Polaków, Ukraińców, Ormian, Austriaków. Miasto to miało przecież charakter wielokulturowy" - zaznaczył Miler.
W tym roku swą dawną świetność odzyskały nagrobki: Ołeksija Paljucha, Karola Mikulego, pochodzącego z rodziny Ormian polskich kompozytora i ucznia Fryderyka Chopina, sióstr Herminy i Doroty Obłoczyńskich, rodziny Wittwerów, wybitnych rzeźbiarzy lwowskich, Franciszka Smolki, przewodniczącego parlamentu Austro-Węgier i inicjatora usypania Kopca Unii Lubelskiej we Lwowie oraz Dionizego Zubrzyckiego, historyka Lwowa i Ziemi Lwowskiej.
Zespołem konserwatorów pracujących na Cmentarzu Łyczakowskim kieruje Janusz Smaza z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jak podkreślił na konferencji prasowej we Lwowie, zakres działań jego grupy ograniczają kwestie finansowe.
O wyborze zabytków do konserwacji na Cmentarzu Łyczakowskim decyduje polsko-ukraińska komisja. W poniedziałek do renowacji w przyszłym roku zaproponowano dziesięć kolejnych nagrobków. "Spośród tych dziesięciu nagrobków komisja wybierze najważniejsze, jeśli chodzi o stan zachowania oraz wartości artystyczne i naukowe" - powiedział Smaza.
W ramach rewaloryzacji wnętrza katedry łacińskiej w 2009 i 2010 r. realizowane były prace m.in. w kaplicach Najświętszego Sakramentu oraz Matki Boskiej i św. Antoniego, a także przy ołtarzu Świętej Trójcy oraz przy kolejnych witrażach w prezbiterium. Szczególną wagę Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przywiązuje do współpracy w ramach wstępnie planowanego, wieloletniego projektu kompleksowej rewaloryzacji jednego z najcenniejszych dzieł manierystycznej architektury europejskiej – Kaplicy Boimów we Lwowie.
Prace konserwatorskie w katedrze ormiańskiej objęły m.in. najstarsze malowidła ścienne Jana Henryka Rosena oraz witraż kopuły zachodniej. W tym roku rozpoczęto także restaurację niezwykle cennego zabytku XVIII-wiecznej rzeźby drewnianej – kompleksu rzeźbiarskiego „Golgota”, znajdującego się na dziedzińcu katedry ormiańskiej.
Lilia Onyszczenko z Zarządu Ochrony Środowiska Historycznego Rady Miejskiej Lwowa podkreśliła, że władze miasta bardzo cenią współpracę z Polakami.
"Lwów ma tyle zabytków, że sami byśmy nie dali sobie rady z ich konserwacją. Współpraca układa nam się bardzo dobrze. Cenimy też to, że nasi fachowcy mogą wiele nauczyć się od swych polskich kolegów" - powiedziała w rozmowie z PAP.
Jarosław Junko (PAP)
jjk/ kar/ gma/