Autoportret Bolesława Biegasa. Źródło: CBN Polona
"Jeden z najbardziej oryginalnych artystów polskich z przełomu XIX i XX wieku" - tak określono Bolesława Biegasa, rzeźbiarza i malarza w uchwale upamiętniającej 140. rocznicę jego urodzin, którą Sejm RP przyjął w piątek.
Uchwałę poparło 404 posłów, nikt nie był przeciw, od głosu wstrzymało się 3 posłów.
140. rocznica urodzin Biegasa przypadała 29 marca. Jak przypominają autorzy uchwały, Bolesław Biegas, należący do najbardziej cenionych artystów w Europie, w Polsce jest wciąż mało znany. "Jego dorobek artystyczny, na który składają się rzeźby, obrazy, a także 16 dramatów oraz kilka rozpraw na temat sztuki, nad Wisłę dostatecznie nie dotarł i Biegas nie zaistniał w narodowej świadomości. Powodów tego stanu jest kilka: osiedlenie się artysty na stałe w Paryżu (od 1901), krytyka jego twórczości w ojczyźnie, śmierć w okresie komunizmu, który to system Biegas całkowicie odrzucił, decydując się powierzyć swoją artystyczną spuściznę polskiej emigracji we Francji" - napisali posłowie.
"Po 1989 r. zmieniło się w Polsce niewiele, choć na świecie w ostatnim półwieczu dzieła Biegasa wracają na salony sztuki. Próbę czasu przetrwały bowiem nie tylko jego symboliczne rzeźby o walorach prekursorskich, odbiegających od modnego wówczas stylu secesyjnego, ale także intrygujące prace malarskie. I to zarówno niepowtarzalne kompozycje symboliczne, pełne ukrytych znaczeń i odniesień do okultyzmu, jak i portrety, w tym cykl malarskich portretów sferycznych" - głosi tekst uchwały.
Bolesław Biegas, uważany za przedstawiciela kierunku symboliczno-secesyjnego, uznanie zdobył popiersiami portretowymi. Jego rzeźby inspirowane były muzyką Chopina, Berlioza, Wagnera ale też literaturą Mickiewicza i Słowackiego. Dzieła takie jak "Rozmowa myśli", "Marzenie", "Wicher" wyprzedzały swój czas i uważane są za prekursorskie wobec surrealizmu.
Bolesław Biegas, właściwie Bolesław Biegalski urodził się 29 marca 1877 r. w Koziczynie koło Ciechanowa w ubogiej rodzinie chłopskiej. Wcześnie osierocony przez rodziców, pasał bydło, był pomocnikiem stolarskim, terminował u snycerza w Warszawie.
Punktem zwrotnym w jego życiu był rok 1896, gdy jego glinianymi rzeźbami zainteresował się ciechanowski lekarz Franciszek Rajkowski. Zaopiekował się zdolnym chłopcem, zadbał, aby nauczył się czytać i pisać, zapewnił warunki do rzeźbienia. Z inspiracji Rajkowskiego powstała seria rzeźb przedstawiających wiejskie praktyki znachorskie. Rzeźby te, wraz z innymi dziełami nawiązującymi do życia wsi mazowieckiej ("Kobieta z dzbanem", "Oberek", "Odpoczynek"), zaprezentowane zostały na wystawie higienicznej w Warszawie, zwracając uwagę prasy. Aleksander Świętochowski na łamach tygodnika "Prawda" rozpoczął akcję gromadzenia środków na kształcenie młodego artysty. Apel spotkał się z szerokim odzewem.
Jesienią 1896 r. Biegas rozpoczął studia w krakowskiej ASP. Stypendium Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie pozwoliło mu wyjechać do Paryża, gdzie zdobył uznanie. Został członkiem Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego, któremu pod koniec życia zapisał cały majątek i dorobek artystyczny.
Bolesław Biegas, uważany za przedstawiciela kierunku symboliczno-secesyjnego, uznanie zdobył popiersiami portretowymi. Jego rzeźby inspirowane były muzyką Chopina, Berlioza, Wagnera ale też literaturą Mickiewicza i Słowackiego. Dzieła takie jak "Rozmowa myśli", "Marzenie", "Wicher" wyprzedzały swój czas i uważane są za prekursorskie wobec surrealizmu.
Po I wojnie światowej Biegas zajął się malarstwem, pisał też dramaty ("Owczarek", "Michał Anioł", "Saturń"). Stopniowo tracił kontakt z Polską, publiczność paryska przestała się nim interesować. Po II wojnie światowej Biegas, jako artysta już niemodny, żył w w biedzie. Zmarł 30 września 1954 r. w Paryżu i został pochowany na cmentarzu polskim w Montmorency.
"Sejm Rzeczypospolitej Polskiej czci pamięć Bolesława Biegasa i wyraża uznanie dla Jego artystycznego dorobku" - głosi tekst uchwały przyjętej w piątek przez Sejm RP. (PAP)
aszw/ pat/ akn/ agz/
