Pogrzeb abp. Jeremiasza na cmentarzu wolskim w Warszawie. Fot. PAP/T. Gzell
Dostojnicy kilku wyznań chrześcijańskich, teolodzy i liczni wierni pożegnali w środę w warszawskiej cerkwi św. Jana Klimaka abp Jeremiasza - ordynariusza prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej, wieloletniego przewodniczącego Polskiej Rady Ekumenicznej.
Zmarłego pochowano na prawosławnym cmentarzu na warszawskiej Woli.
Uroczystej Eucharystii przewodniczył zwierzchnik Kościoła prawosławnego w Polsce abp Sawa.
Trumna z ciałem abp. Jeremiasza w czasie liturgii eucharystycznej była otwarta. Na twarzy leżał całun, którym przykrywa się chleb i wino w czasie konsekracji.
W uroczystości uczestniczyli m.in.: przewodniczący Polskiej Rady Ekumenicznej (PRE) - zwierzchnik Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Polsce bp Jerzy Samiec oraz zwierzchnicy innych Kościołów zrzeszonych w PRE, biskupi prawosławni, przedstawiciele senatu Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Episkopat Polski reprezentowali przewodniczący Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Ekumenizmu bp Krzysztof Nitkiewicz, bp Michał Janocha z archidiecezji warszawskiej i bp Grzegorz Ryś z archidiecezji krakowskiej.
"Życie abp. Jeremiasza to nieustanna pracowitość w cnocie. Ten wybitny hierarcha Kościoła prawosławnego, ważny uczestnik życia publicznego, zawsze dawał świadectwo, że wiara, nauka i rozum mogą działać wspólnie" - mówił wiceprzewodniczący PRE abp Abel podczas uroczystości pogrzebowych.
"Był człowiekiem dialogu, wielkim erudytą i intelektualistą. Zawsze widział w człowieku to, co jest dobre. Nie znosił fałszu, obnażał kłamstwo, obłudę i absurdy (...), był zawsze radykalny w sprawach zbawienia" - podkreślił abp Abel.
Odczytany został list prezydenta RP Andrzeja Dudy. "Tracimy znakomitego naukowca, autora cenionych dzieł teologicznych. Jego osiągnięcia jako badacza i wykładowcy, wieloletniego rektora Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, a także wrażliwego duszpasterza potrafiącego zachwycić bogactwem przesłania dobrej nowiny stanowią piękny wkład w skarbnicę wiedzy chrześcijańskiej i polskiej kultury. (...) Zapamiętamy go jako orędownika dialogu między różnymi tradycjami chrześcijańskimi" - napisał w liście prezydent.
Podczas uroczystości abp Sawa powiedział, że abp Jeremiasz "służył Cerkwi prawosławnej z oddaniem, cierpliwością i poświęceniem". "Władyko, żyjesz i jesteś z nami. Tak uczy nasza Cerkiew. Dzisiaj odprowadzamy tylko twoje ciało na miejsce spoczynku, które oczekiwać będzie swojego zmartwychwstania" - powiedział abp Sawa.
Rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie prof. Bogusław Milerski przypomniał, że zmarły arcybiskup był biblistą i "znamienitym" profesorem teologii. Jego zdaniem, "potrafił znaleźć w drugim człowieku swojego przyjaciela". "Tak więc stworzył z ChAT wspólnotę przyjaciół. To nie mury ani zaplecze techniczne, ale wspólnota akademicka dzięki abp. Jeremiaszowi stała się znakiem rozpoznawczym akademii" - podkreślił rektor ChAT".
W jego ocenie, abp Jeremiasz "był człowiekiem pojednania, nie tylko pojednania między ludźmi i między wyznaniami, ale znacznie szerzej - pojednania kulturowego i politycznego". Dodał, że zmarły stał się pomostem między Wschodem a Zachodem, a dzięki niemu ChAT stała się "instytucją pojednania pomiędzy kulturami i narodami".
Przewodniczący Rady KEP ds. Ekumenizmu, żegnając zmarłego abp. Jeremiasza, powiedział: "Przeżywamy ten pogrzeb, wierząc mocno w zmartwychwstanie". "Abp Jeremiasz miał taką wizję dalekosiężną, szeroką odnośnie pojednania chrześcijańskiego, dbając o każdy szczegół, kiedy wspólnie pracowaliśmy w ramach zespołu komisji mieszanej ds. dialogu ekumenicznego" - powiedział bp Nitkiewicz.
Abp. Jeremiasza wspominała także wiceprezydent Wrocławia Magdalena Piasecka "Odszedł duszpasterz, ekumenista, arcybiskup, ale przede wszystkim wspaniały człowiek. (...) Bez ciebie my bylibyśmy innymi ludźmi" - powiedziała Piasecka.
Abp Jeremiasz zmarł po ciężkiej chorobie, w nocy z niedzieli na poniedziałek. Wierni diecezji wrocławsko-szczecińskiej pożegnali go we wtorek w prawosławnej katedrze wrocławskiej przy ul. św. Mikołaja. Abp Jeremiasz był jej ordynariuszem od 1983 r.
Arcybiskup Jeremiasz (Jan Anchimiuk) urodził się w 1943 r. w Odrynkach w województwie podlaskim. Ukończył Chrześcijańską Akademię Teologiczną w Warszawie.
W 1983 r. złożył śluby mnisze i przyjął imię zakonne Jeremiasz. W tym samym roku został najpierw biskupem pomocniczym w diecezji warszawsko-bielskiej (z tytułem biskupa bielskiego), a potem objął wakującą katedrę wrocławsko-szczecińską. W 1997 roku został podniesiony do godności arcybiskupa.
W 2001 r. został wybrany na przewodniczącego Polskiej Rady Ekumenicznej (PRE), którą kierował do 2016 roku. W tym czasie również współprzewodniczył Komisji ds. Dialogu Konferencji Episkopatu Polski i Polskiej Rady Ekumenicznej.
We Wrocławiu przyczynił się do rozwoju projektu zwanego Dzielnicą Wzajemnego Szacunku (lub Dzielnicą Czterech Świątyń), czyli współpracy pomiędzy parafiami: katolicką, luterańską, prawosławną i gminą żydowską. (PAP)
masl/ skz/ karo/
