Zbiórka pieniędzy na miejsce pamięci poświęcone gen. Stanisławowi Maczkowi w Bredzie. Źródło: serwis wideo PAP
W 2019 roku chcemy otworzyć upamiętniającą gen. Maczka budowlę - powiedział PAP prezes Muzeum gen. Stanisława Maczka w Bredzie Frans Ruczyński. Centrum ma stanąć przy Polskim Cmentarzu Wojskowym w Bredzie w 75 rocznicę wyzwolenia południowej części Holandii. Zbiórka funduszy trwa.
Centrum upamiętniające generała Stanisława Maczka (General Maczek Memorial) zostało zaprojektowane przez dwóch architektów. Jeden zajmuje się częścią wewnętrzną, drugi - zewnętrzną. "Wspólnie opracowali tymczasowy plan. Mamy wersję roboczą, poglądową tego, jak będzie wyglądać" - powiedział Frans Ruczyński - syn Konrada Ruczyńskiego, który służył pod generałem Maczkiem. Prezes muzeum w Bredzie wyraził nadzieję, że uda się zebrać pieniądze na inwestycję.
"Uważamy, że 1,5 mln euro powinno pokryć większość kosztów budowy" - wyjaśnił Ruczyński, który dodał, że pomoc deklaruje strona polska. Powiedział też, że większość funduszy jeszcze czeka na zgromadzenie.
"Dlatego organizujemy takie wydarzenia. By zainteresować ludzi skłonnych do pomocy w zbieraniu funduszy" - zapewnił Frans Ruczyński podczas publicznej prezentacji planów.
Ruczyński deklaruje, że chce, by budowa zakończyła się w 2019 roku. "Wtedy będziemy świętować 75 rocznicę wyzwolenia południowej części Holandii, w tym Bredy" - przypomniał.
W maju szef MSZ Witold Waszczykowski zadeklarował wsparcie dla inicjatywy utworzenia w holenderskiej Bredzie Centrum Pamięci Generała Stanisława Maczka i jego żołnierzy.
Jak przypomniał Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granica i Strat Wojennych MKiDN, projekt budynku Memoriału im. Gen. Stanisława Maczka został oficjalnie zaprezentowany 27 czerwca br. w Bredzie. Przedsięwzięcie ma zostać zrealizowane do 2019 r. - na 75. rocznicę wyzwolenia Bredy przez 1 Dywizję Pancerną gen. Maczka. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego też jest zaangażowane w projekt, a pierwsze rozmowy na ten temat odbyły się na początku 2017 r. w Bredzie. W maju br. Departamencie Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKiDN odbyło się spotkanie dot. współpracy polsko-holenderskiej przy tym projekcie, z burmistrzem Bredy – Paulem Deplą, któremu towarzyszyli współpracownicy i przedstawiciele Zarządu Muzeum Generała Maczka w Bredzie – Frans Ruczyński i Peter Haagh oraz prezes Fundacji Serce Polski – Bożena Rijnbout-Sawicka.
Partnerzy holenderscy zadeklarowali, że wybudują siedzibę Memoriału zlokalizowaną w pobliżu Polskiego Cmentarza Wojskowego przy ul. Ettensebaan w Bredzie. W zamierzeniu będzie to miejsce łączące przeszłość z przyszłością, gdzie zwiedzający będą mogli zasięgnąć wiadomości o żołnierzach 1 Dywizji Pancernej, skorzystać z bogatej w zdjęcia i książki biblioteki – wskazało MKiDN.
Resort kultury wraz z Muzeum Historii Polski będzie realizować ten projekt, który obejmie m.in. wykonanie części ekspozycji w budynku Memoriału, a ponadto przygotowanie materiałów promujących historię 1 Dywizji Pancernej i jej szlaku bojowego, w postaci wystawy plenerowej – przewidzianej do prezentowania w równych miejscowościach na terenie Holandii – podało ministerstwo.
Pod koniec października 1944 roku 1. Polska Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Maczka oswobodziła Bredę i inne miasta holenderskie oraz francuskie, a potem obóz jeniecki Oberlangen, gdzie przebywało niemal 2 tys. kobiet walczących w powstaniu warszawskim.
Po zakończeniu wojny dowódca dywizji gen. Stanisław Maczek pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Pozbawiony obywatelstwa polskiego, pracował jako barman w jednym z hoteli w Edynburgu. Generał Maczek doczekał wolnej Polski; zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu, w wieku 102 lat. Jego ostatnią wolą było by pochować go razem ze swoimi żołnierzami. Spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Bredzie. (PAP)
mni/ksk/ rda/
