78 projektów zrealizowano w ramach programu "Wolontariat dla dziedzictwa"

"Ta konferencja będzie mam nadzieję z jednej strony okazją do pewnego podsumowania, przekazania doświadczeń, które już mamy po realizacji tych dwóch edycji programu. A z drugiej strony będzie miłą okazją do spotkania się osób zajmujących wolontariatem, które wierzą w tę ideę" - powiedziała Małgorzata Rozbicka, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który prowadzi program dotacyjny "Wolontariat dla dziedzictwa". Konferencja "Wspólnie dla dziedzictwa" odbyła się w poniedziałek w Warszawie.

W ocenie dyrektor tego rodzaju programy - ogólnopolskie, dotacyjne, skierowane przede wszystkim do organizacji pozarządowych, które zajmują się kulturą, są bardzo potrzebne. "Na ten program, który rozpoczął się w 2016 r., wpłynęło 211 wniosków od 200 organizacji. Oczywiście zgodnie z regulaminem proponowane działania dotyczyły przede wszystkim dokumentowania zabytków, inwentaryzacji, porządkowania terenów zabytkowych czy związanych z dziedzictwem i oczywiście upowszechniania wiedzy na ten temat" - relacjonowała.

Jak podkreśliła, nie wszystkie projekty mogły otrzymać dotacje. Wybierano te odznaczające się dobrym przygotowaniem i prezentujące wiedzę merytoryczną na temat dziedzictwa, którym chciano się opiekować. "A jednocześnie odznaczające się ciekawym, oryginalnym podejściem do tematu. W ramach tej selekcji w ciągu tych dwóch edycji 55 organizacji otrzymało dofinansowanie swoich projektów. 78 projektów zostało zrealizowanych, wzięło w nich udział ponad 1,2 tys. wolontariuszy" - opowiadała Rozbicka.

Małgorzata Zielińska: W sumie w 2016 i 2017 r. zrealizowano 78 projektów. Były to działania porządkowe i pomocnicze przy pracach konserwatorskich, archeologicznych. Działania przy inwentaryzowaniu i dokumentowaniu zabytków. Najwięcej projektów to zadania edukacyjne.

"I to jest też szalenie obiecujące. Te osoby działaniami polegającymi na porządkowaniu, sprzątaniu czy robieniu zdjęć wykonały doskonałą pracę. I sądzę, że dla nich samych to zbliżenie się, dotknięcie, poznanie tego zabytku wytworzy pewnego rodzaju poczucie obowiązku, że trzeba je bronić. A jednocześnie staną się swoistymi ambasadorami tej idei. I ten ruch wolontariacki na rzecz dziedzictwa się będzie rozrastał" - mówiła.

Koordynator programu dotacyjnego "Wolontariat dla dziedzictwa" Małgorzata Zielińska zaznaczyła, że liczba ponad 1,2 tys. zaangażowanych wolontariuszy jest "imponująca" biorąc pod uwagę, że program działa dopiero od 2016 r. "Większość z nich, czyli ok. 60 proc. to osoby młode do 30 roku życia, co napawa nadzieją, że ta inwestycja będzie procentować na długie lata. Pozostały odsetek to w większości osoby dojrzalsze, powyżej 50 roku życia. Wiek produkcyjny między 30 a 50 rokiem życia wypada najsłabiej, ale to jest w jakimś sensie zrozumiałe" - powiedziała.

"Działania były realizowane w aż 150 miejscowościach na terenie całego kraju. W sumie w 2016 i 2017 r. zrealizowano 78 projektów. Były to działania porządkowe i pomocnicze przy pracach konserwatorskich, archeologicznych. Działania przy inwentaryzowaniu i dokumentowaniu zabytków. Najwięcej projektów to zadania edukacyjne. W ramach programów zrealizowano ok. 236 imprez - konferencji, warsztatów, happeningów, wystaw. Miały one za zadanie przyciągać społeczności lokalne, angażować mieszkańców" - wyjaśniła Zielińska.

Jak zaznaczyła, działania dotyczyły ponad 2,3 tys. zabytków, z czego 138 to zabytki wpisane do rejestru. "Te wszystkie aktywności zostały zrealizowane dzięki pracy 55 organizacji pozarządowych. Mamy nadzieję, że nasz program przyczyni się do zintensyfikowania działań zmierzających nie tylko do zachowania dziedzictwa, ale wpłynie także na zwiększenie liczby organizacji, które w swoim głównym nurcie aktywności mają działania związane z kulturą i dziedzictwem. Pamiętajmy, że to dopiero początek" - podsumowała.

"Wolontariat dla dziedzictwa" to jedno z zadań Krajowego Programu Ochrony i Opieki nad Zabytkami. Jego głównym celem jest ułatwianie i generowanie społecznego zaangażowania w poznawanie własnego dziedzictwa kulturowego oraz w system opieki nad zabytkami, we współpracy z organizacjami pozarządowymi, samorządami, służbami konserwatorskimi, wolontariuszami i społecznościami lokalnymi. Program zakłada także wspieranie i promocję idei zaangażowania wolontariuszy w opiekę nad zabytkami.

Wdrażanie powyższych założeń odbywa się poprzez organizację konkursu dotacyjnego skierowanego właśnie do organizacji pozarządowych. Wyłonieni w drodze konkursu beneficjenci realizują zadania, które dotyczą działań pomocniczych przy pracach remontowo-konserwatorskich zabytków, przy inwentaryzowaniu i dokumentowaniu zabytków oraz edukacyjnych i popularyzujących zabytki, a także wiedzę na ich temat. (PAP)

autor: Anna Kondek-Dyoniziak

akn/ agz/