Nowych patronów 51 ulic w Wielkopolsce zaprezentował w środę wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann. W samym Poznaniu, wskutek zastosowania ustawy dekomunizacyjnej, nazwy zmienią cztery ulice.
Ulice noszące dotąd nazwy m.in. Leona Kruczkowskiego, Gwardii Ludowej, Karola Świerczewskiego czy Marcelego Nowotki jako nowych patronów będą miały Andrzeja Bobkowskiego, Józefa Mackiewicza, gen. Władysława Andersa, ks. Jerzego Popiełuszkę, Zbigniewa Herberta czy Janinę Lewandowską.
Decyzja o zmianie nazw ulic to efekt realizacji ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomników. Parlament zdecydował, że zmian powinny dokonać samorządy, a jeśli tego nie uczynią w przewidzianym terminie, do zmiany nazw ma prawo wojewoda.
W środę Zbigniew Hoffmann podsumował dotychczasowe działania w tej kwestii. "Zweryfikowaliśmy prawie 30 tys. wszystkich nazw ulic w województwie, z czego do 140 mieliśmy wątpliwości. Obecnie sukcesywnie otrzymujemy opinie z Instytutu Pamięci Narodowej, na podstawie których dokonujemy zmian. Do 13 grudnia zarządzeniem zastępczym zostało zmienionych 51 nazw" – powiedział wojewoda.
"Przygnębiające było dla mnie oglądanie tych wykwitów bolszewickich, które jeszcze pozostały w przestrzeni publicznej Poznania i Wielkopolski. W sposób ostateczny chcemy wyrzucić te relikty i symbole bolszewizmu, komunizmu, tej instalowanej tutaj, obcej agentury na śmietnik historii – oby już nigdy nie powróciły w żadnej formule” – dodał.
Wojewoda podkreślił, że przy wprowadzaniu zmian pod uwagę brane były propozycje składane w ramach konsultacji z samorządami, stowarzyszeniami czy osobami prywatnymi.
Poinformował, że w Poznaniu ulica 23 Lutego otrzymała nazwę por. Janiny Lewandowskiej, córki generała Józefa Dowbora-Muśnickiego, dowódcy Powstania Wielkopolskiego. 23 lutego 1945 r. Armia Czerwona zajęła Cytadelę - ostatni punkt niemieckiego oporu na terenie Poznania.
Ulica nosząca imię działacza robotniczego, członka KPP Marcina Chwiałkowskiego zmieni nazwę na Jana Spychalskiego, ul. 9 Maja stanie się ulicą Kazimierza Spornego, zaś al. Braterstwa Broni zostanie przemianowana na ulicę gen. Stanisława Sosabowskiego.
W Święciechowie gen. Berlinga zastąpił gen. Anders. W Kaliszu Leona Kruczkowskiego zastąpił Ryszard Kukliński, a w Kościanie Gwardię Ludową - płk Witold Pilecki. "Dziś mamy możliwość zadośćuczynienia tym, którzy przez komunizm zostali odsunięci na boczny tor historii lub z niej usunięci. Dziś przywracamy o nich pamięć" – dodał wojewoda.
Zbigniew Hoffmann wydał zarządzenia zastępcze w świetle ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej z 1 kwietnia 2016 r.
Ustawa nałożyła na samorządy konieczność zmiany nazw jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, które upamiętniają osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób - w ciągu 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, czyli do 1 września br. samorządy mogły wnioskować do IPN o opinie odnośnie określonych nazwisk czy nazw.
W przypadku niewykonania przez samorządy obowiązku zmiany objętej ustawą nazwy, zgodnie z ustawą czyni to wojewoda – poprzez tzw. zarządzenie zastępcze – w ciągu trzech miesięcy od terminu obowiązującego samorządy. Zarządzenie zastępcze wojewody wymaga opinii IPN - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi - co do jego przedmiotu. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ agz/
