"Primas Poloniae. 600-lecie stolicy prymasowskiej w Gnieźnie”
Prymasów Edmunda Dalbora i Augusta Hlonda przybliży prezentowana w Gnieźnie wystawa poświęcona 600-leciu prymasostwa w Polsce. Prymas Polski abp Wojciech Polak podkreślił, że będzie to okazja do ukazania ich roli w odzyskaniu niepodległości i budowaniu wolnej Polski.
W Gnieźnie od ubiegłego roku trwają obchody 600-lecia prymasostwa w Polsce. Potrwają one do kwietniowych uroczystości odpustowych ku czci św. Wojciecha. Jednym z elementów obchodów jest zorganizowana w Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej wystawa "Primas Poloniae. 600-lecie stolicy prymasowskiej w Gnieźnie”. Prezentowane są na niej unikatowe eksponaty z dziejów prymasostwa w Polsce.
Jak powiedział PAP prymas Polski abp Wojciech Polak, w tym roku, z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości, ekspozycja ma zostać poszerzona o obiekty związane z dwoma prymasami pełniącymi posługę w czasach odrodzonej Rzeczypospolitej: kard. Edmundem Dalborem, prymasem w latach 1915-1926, oraz kard. Augustem Hlondem, prymasem w latach 1926-1948.
"Będzie to okazja do ukazania ich roli nie tylko w odzyskaniu niepodległości, ale potem w budowaniu wolnej Polski. To będzie naturalny pomost do obchodów 100-lecia niepodległości, bo dzieje naszej ojczyzny, dzieje naszego Kościoła wiążą się z postaciami tych dwóch prymasów Polski odrodzonej" – powiedział abp Polak.
Jak dodał, posiadane w Gnieźnie zbiory dotyczące kard. Dalbora i Hlonda są obszerne. "Szczęśliwie jesteśmy depozytariuszami archiwaliów obydwu prymasów. W latach 60. ub. wieku zostały nam one przekazane z Warszawy przez prymasa Stefana Wyszyńskiego" – wyjaśnił.
Abp Polak powiedział, że w ramach tegorocznych obchodów 600-lecia prymasostwa niebawem zaprezentowana zostanie książka ukazująca dzieje prymasostwa polskiego. "To jest dzieło zbiorowe przeszło 30 historyków z całej Polski; owoc i pokłosie ubiegłorocznego sympozjum uzupełnione także o inne studia. Myślę, że ta publikacja przyczyni się do większej świadomości, do większego zrozumienia roli i miejsca prymasostwa w Polsce” - powiedział.
Zwieńczeniem obchodów 600-lecia prymasostwa będą kwietniowe uroczystości odpustowe ku czci św. Wojciecha. Prymas powiedział, że zwrócił się do Ojca Świętego z prośbą o przybycie do Polski na tę okazję legata papieskiego.
Tytuł prymasa Polski przysługuje arcybiskupom gnieźnieńskim. Pierwszy prymas Polski, metropolita gnieźnieński Mikołaj Trąba sprawował tę funkcję w latach 1417-1422. Od 2014 roku prymasem jest abp Wojciech Polak.
W przeszłości prymasi byli koronatorami królów polskich - najważniejszymi po królu osobami w państwie; sprawowali funkcję interrexa, uważani byli też za zwierzchników całego Kościoła polskiego. Obecnie godność prymasa ma charakter honorowy, bez uprawnień jurysdykcyjnych. Według statutu Konferencji Episkopatu Polski, prymas zachowuje pierwszeństwo wśród biskupów, jest członkiem Rady Stałej KEP i obok kardynałów kierujących diecezjami jest jedynym niewybieralnym członkiem tego gremium. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ pad/
