Biskupi Litwy dokonali w niedzielę zawierzenia kraju Niepokalanemu Sercu Maryi, Patronki Litwy. Uroczystość odbyła się w bazylice pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach w związku z obchodzoną 16 lutego 100. rocznicą odzyskania niepodległości kraju.
„Wspólnie z całym narodem litewskim w kraju i za granicą zawierzamy nasz kraj, jego teraźniejszość i przyszłość, pod opiekę Maryi” - ogłosił podczas mszy świętej metropolita wileński arcybiskup Gintaras Gruszas.
Hierarcha zaznaczył, że „tym czynem odtwarzamy to, co robiły poprzednie pokolenia Litwinów”, który „zwracali się o wstawiennictwo Maryi i zawsze byli wysłuchani”. Arcybiskup wileński oznajmił, że o tym symbolicznym czynie poinformował w piątek papieża Franciszka, który „pobłogosławił akt zawierzenia”.
Niedzielna uroczystość nieprzypadkowo odbyła się w bazylice w Trokach - pierwszej stolicy Litwy, leżącej ok. 20 km od Wilna. W tym roku jest obchodzona 300. rocznica koronacji znajdującego się tam, słynącego z łask obrazu Matki Boskiej Trockiej. Z tej okazji Sejm Litwy ogłosił rok 2018 Rokiem Matki Boskiej Trockiej.
Cudowny obraz z kościoła farnego w Trokach był drugim w kolejności wizerunkiem Matki Bożej na ziemiach Rzeczypospolitej, a pierwszym w Księstwie Litewskim, koronowanym przez papieża Klemensa XI. Koronacji obrazu 4 września 1718 roku dokonał biskup wileński Konstanty Brzostowski. Rok wcześniej koronowano obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Trokach i tamtejszy obraz Matki Bożej są ściśle związane z wielkim księciem litewskim Witoldem, który ufundował tę świątynię w 1409 roku.
Obraz Matki Boskiej Trockiej jest datowany na XVI wiek. Jego autor nie jest znany. Obraz przedstawia Matkę Boską prawą ręką podtrzymującą siedzące na jej kolanach Dzieciątko, a w lewej trzymającą gałązkę róży z trzema kwiatami. Wizerunek trockiej Maryi charakteryzuje się bizantyjskim stylem obrazowania i malowania ikon. Jednocześnie można dostrzec w nim istotne cechy późnośredniowiecznego malarstwa zachodniego, w tym szerokie szaty, okrywające figurę równymi fałdami. Obraz Matki Boskiej Trockiej w sposób niepowtarzalny łączy różne style ikonopisania.
Legenda głosi, że obraz został namalowany w Konstantynopolu w 1123 roku, zaś w 1390 roku cesarz Manuel II Paleolog przekazał go w darze Witoldowi. Miał to być ten sam obraz, dzięki któremu cesarz Jan Komnen pobił Hunów i Persów.
Początkowo obraz był przechowywany w trockim zamku na wyspie, potem książę Witold przekazał go ufundowanemu przez siebie kościołowi w Trokach.
Pielgrzymowanie do Trok zainaugurowano na początku XVII wieku, pierwsza pielgrzymka wyruszyła w 1604 roku z Wilna z tamtejszym biskupem Benedyktem Wojną na czele. Madonnę Trocką proszono wtedy o opiekę nad Litwą nękaną przez dżumę i głód. Po modlitwach pielgrzymów morowe powietrze ustąpiło.
Liczne pielgrzymki do Trok organizowali w XVII i XVIII wieku jezuici w ramach walki z reformacją. Przed obrazem Trockiej Madonny modlili się m.in. król Władysław IV Waza, król Jan Kazimierz i król Jan III Sobieski.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ akl/
