Mehmed Emin Pasza. Fot. Wikimedia Commons
Naukowcy z Nysy szukają śladów Eduarda Schnitzera - Emina Paszy w tym mieście. O zbadanie przeszłości podróżnika i etnografa zwrócił się do burmistrza Nysy przedstawiciel króla Salomona Gafabusa Iguru I, władcy Bunyoro–Kitara - jednego z królestw afrykańskiej Ugandy.
"Do burmistrza Nysy napisał doradca króla ze Stowarzyszenia Przedstawicieli Królestwa Bunyoro–Kitara. Poprosił o pomoc w zbadaniu przeszłości Emina Paszy - przyjaciela pradziadka obecnego władcy" – powiedział PAP rzecznik nyskiego magistratu, Artur Pieczarka.
W poszukiwanie informacji o nyskim okresie życia Eduarda Schnitzera – szerzej znanego jako Emin Pasza – zaangażowali się już naukowcy z nyskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej i tamtejszy regionalista, Kazimierz Staszków.
Według dotychczasowych ustaleń historyków urodzony w Opolu Izaak Schnitzer przybył do Nysy wraz z matką, która po śmierci swojego pierwszego męża ponownie wyszła za mąż za nyskiego kupca. W związku z tym, że był on protestantem, matka ochrzciła dzieci w Kościele ewangelickim, gdzie Izaak otrzymał imię Eduard.
Schnitzer uczęszczał do katolickiego gimnazjum w Nysie. W latach 1858-1864 studiował medycynę i nauki przyrodnicze we Wrocławiu, Berlinie i Królewcu. W marcu 1863 r. uzyskał stopień doktora medycyny. W czasie studiów wykazywał niezwykły talent naukowy w dziedzinie zoologii i ornitologii. Opublikował kilka artykułów.
Po studiach wyjechał do Baru w Czarnogórze, wówczas pod panowaniem tureckim, gdzie praktykował prywatnie. Wiosną 1865 r. został mianowany naczelnikiem medycznym na dystrykt. Pięć lat później - po przejściu na islam i przyjęciu imienia Mehmed - został tureckim gubernatorem (paszą) Albanii - wówczas prowincji imperium osmańskiego.
W roku 1876 wyprawił się do Sudanu, gdzie podjął się obowiązków lekarza wojskowego w anglo-egipskich siłach zbrojnych gubernatora Charlesa Gordona. Dwa lata później został gubernatorem egipskiej prowincji Ekwatoria, która obejmowała część dzisiejszego południowego Sudanu i północną Ugandę. To najprawdopodobniej wtedy spotkał się i zaprzyjaźnił z przodkiem obecnego władcy Bunyoro-Kitara.
Emin Pasza został zamordowany 24 października 1892 w Kinena w pobliżu Jeziora Tanganika w dzisiejszej Demokratycznej Republice Konga. Jego imieniem nazwano jedną z zatok Jeziora Wiktoria. (PAP)
jsz/ hes/
