Czasową wystawę prezentującą Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką pokaże w sobotę, w dniu ich pamięci Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Placówka przygotowuje też specjalne stanowisko multimedialne, które znajdzie się na wystawie głównej.
Jak poinformował PAP rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Aleksander Masłowski, wystawa czasowa pt. „Polacy ratujący Żydów podczas okupacji niemieckiej”, składać się będzie z plansz z fotografiami opatrzonymi krótką informacją biograficzną.
Rzecznik wyjaśnił, że wśród prezentowanych osób znajdą się zarówno Polacy uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, jaki i ci, którzy jak dotąd nie zostali wyróżnieni tym tytułem, a - pomimo grożącej kary śmierci - ukrywali lub w inny sposób pomagali Żydom. Masłowski dodał, że jedną z takich postaci będzie np. bł. siostra Julia Rodzińska.
Ekspozycja zostanie udostępniona w sobotę, kiedy to obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Będzie ona pokazywana do końca marca w holu prowadzącym na ekspozycję główną placówki, czyli na poziomie „-3”.
Z kolei w holu głównym prowadzącym do siedziby muzeum, stanie w sobotę plakat przypominający o obchodzonym tego dnia święcie. Stanie on przy gablocie, w której prezentowany jest „Eksponat miesiąca” czyli wybrany obiekt pochodzący z zasobów muzeum. W marcu w gablocie oglądać można m.in. należący do żydowskiej rodziny Jomtow kilim, który rodzina ta podarowała Polakom ukrywającym ich w latach 1942-44 w swojej stodole w Grochowie. W 1983 r. Jan Joniuk i Leokadia Michalska-Joniuk, Eugenia Bartosiak-Joniuk i Zofia Wycech-Joniuk za pomoc okazaną rodzinie Jomtow otrzymali medal "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata".
Masłowski zaznaczył, że w Muzeum II Wojny Światowej trwają prace nad stanowiskiem multimedialnym „Polacy wobec zagłady”, które ma stanąć na wystawie głównej placówki i pokazywać większą grupę Polaków, którzy ratowali Żydów. Rzecznik poinformował, że znajdą się w nim m.in. informacje dotyczące Stanisława Oparkowskiego, ks. Marcela Godlewskiego, Zofii Kossak-Szczuckiej, rodziny Przybylaków, braci Kąkol, małżeństwa Szylarów oraz rodziny Ulmów.
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką gdański oddział IPN zaplanował w piątek w miejscowym Multikinie pokazy dwóch filmów: dokumentalnego obrazu „Życie za życie” w reż. Arkadiusza Gołębiewskiego oraz fabularyzowanego dokumentu pt. „Stella” Macieja Pawlickiego. Pokazom towarzyszyć mają prelekcje pt. „Polscy Sprawiedliwi” wygłoszone przez pracownika IPN.
Od piątkowego popołudnia, w Urzędzie Pocztowym przy ul. Długiej udostępniana też będzie wystawa „Akcja +Żegota+ Polski Podziemnej” przygotowana przez IPN.
21 marca prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę ustanawiającą 24 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Dzień ten ma mieć charakter święta państwowego. Wybór daty 24 marca wiąże się z tym, że tego dnia w 1944 r. Niemcy zamordowali w Markowej rodzinę Ulmów - Józefa i Wiktorię oraz ich sześcioro dzieci i ukrywających się u tej rodziny Żydów.
Prace nad ustawą zainicjował prezydent Duda w październiku 2017 r., podczas uroczystości z okazji 75-lecia powstania Rady Pomocy Żydom "Żegota" przy Delegaturze Rządu RP na Kraj. "Żegota" od 4 grudnia 1942 r. przekształciła się z Tymczasowego Komitetu Pomocy Żydom, który 27 września 1942 r. powstał z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej oraz Wandy Krahelskiej-Filipowiczowej.
"W hołdzie Obywatelom Polskim - bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów" - głosi preambuła ustawy.(PAP)
autor: Anna Kisicka
aks/ rosa/
