Prof. Wojciech Nowak - przewodniczący KRUP, rektor UJ. 2015 r. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Podpisujemy się pod projektem Ustawy 2.0, ale wciąż mamy co do niego robocze uwagi - oświadczyli uczestnicy Konferencji Rektorów Uniwersytetów Publicznych (KRUP), która odbyła się w piątek w Łodzi. W obradach wziął udział m.in. wiceminister nauki Piotr Mueller.
Projekt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, nazywanej też Ustawą 2.0 lub Konstytucją dla Nauki, przyjęła we wtorek Rada Ministrów.
"Podpisujemy się pod projektem ustawy, tak jak popieraliśmy go wcześniej. Mamy pewne robocze uwagi i one być muszą; używamy często określenia +Konstytucja dla Nauki+, a przecież mamy różnorodność wyższych uczelni - są uczelnie techniczne, klasyczne uniwersytety, uczelnie wojskowe - problemów jest bardzo dużo" - podkreślił przewodniczący KRUP, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciech Nowak na konferencji w przerwie obrad. Spotkanie odbywa się na Uniwersytecie Łódzkim; uczestniczą w nim rektorzy oraz ich reprezentanci z 19 polskich uczelni publicznych.
W czasie dyskusji z udziałem wiceministra nauki i szkolnictwa wyższego Piotra Muellera proponowano poprawki do projektu Ustawy 2.0, czyli ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, oraz omawiano zagadnienia związane z proponowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) nowym systemem finansowaniem uczelni.
"Dyskusja dotyczyła wielu problemów, raczej szczegółowych niż ogólnych. Ustawa w stosunku do tego, co było ogłoszone we wrześniu, w wielu miejscach została uszczegółowiona, dopracowana; wiele uwag zgłaszanych przez uczelnie, zostało uwzględnionych. Mamy zapewnienie od pana ministra, że możemy zgłaszać kolejne kwestie, które - naszym zdaniem - powinny być rozpatrzone i doprecyzowane" - powiedział rektor Uniwersytetu Łódzkiego Antoni Różalski.
Według prof. Nowaka większość pytań i wątpliwości dotyczyła zagadnień technicznych związanych z wprowadzeniem reformy. "Mamy jeden imperatyw: chcemy podnieść jakość kształcenia i badań naukowych w Polsce. Jeżeli tego nie osiągniemy, to wszystkie nasze prace nad Ustawą 2.0 prowadzone przez dwa lata nie mają sensu. Jeżeli się spieramy o zapisy w projekcie ustawy, to właśnie o te szczegóły, które mogą wpłynąć na jakość kształcenia i badań naukowych" - wyjaśnił.
Przewodniczący KRUP przypomniał, że wstępnym warunkiem stawianym przez rektorów w rozmowach z ministrem nauki było zwiększenie finansowania uczelni, ponieważ bez tego "nawet najlepsze zapisy Konstytucji dla Nauki nie mogłyby być zrealizowane". Podkreślił, że w Polsce na naukę przekazywany jest zaledwie 1 proc. PKB i że w Europie jest tylko jeden kraj o podobnym poziomie finansowania nauki.
"Jesteśmy realistami, ten wzrost finansowy nie jest taki, jak byśmy chcieli, choć już jest znaczący. Pojawiają się komentarze, że rektorzy porozumieli się z ministerstwem. Wiadomo, że nie jesteśmy naiwni i że nie liczymy na to, że osiągniemy w ciągu roku poziom 2 proc. PKB - na pewno nie, ale w tym projekcie reformy są zapisy pokazujące, w jaki sposób możemy w tym kierunku powoli iść" - zaznaczył Nowak.
Zdaniem wiceministra Muellera opracowywana przez dwa lata wspólnie ze środowiskiem akademickim reforma nie jest wymuszona - to wspólne osiągnięcie MNiSW oraz środowiska akademickiego, które samo chce się zmieniać.
"Rząd przyjął w tym tygodniu projekt nowej ustawy, który będzie bardzo szybko procedowany w Sejmie, w kwietniu i maju. Klamka zapadła; ta reforma wejdzie w życie w październiku 2018 i rozpocznie proces zmiany szkolnictwa wyższego w Polsce. Proces, który przewiduje m.in., że zwiększymy autonomię uczelni, tak aby same decydowały o tym, jak są zorganizowane wewnętrznie, by mogły realizować swoje marzenia i ambicje bez ograniczeń formalnych na poziomie ustawy, by same mogły decydować, jak prowadzić badania naukowe i studia" - poinformował Mueller.
Wiceminister przekonywał, że Ustawa 2.0 zniesie wiele barier, które napotykają polscy naukowcy, co stanie się bodźcem dla rozwoju gospodarki i społeczeństwa. Jak podał, w przyszłym roku na naukę przeznaczonych zostanie ponad 700 mln zł plus obecnie negocjowany pakiet podwyżkowy, przewidujący m.in. wzrost minimalnych wynagrodzeń akademickich.
Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich istnieje od 1989 roku; opracowuje i przedstawia opinie oraz stanowiska w sprawach istotnych dla rozwoju polskiej nauki, szkolnictwa wyższego, kultury i oświaty, współpracując z Konferencją Rektorów Akademickich Szkół Polskich.(PAP)
autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska
agm/ agt/
