34 filmy, w tym m.in. "1945" Ferenca Toroka i "Księcia i dybuka" Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego, będzie można zobaczyć podczas 14. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy, który rozpocznie się w środę.
Jak podkreślają organizatorzy festiwalu, od lat jego cel jest niezmienny - pokazać najciekawsze ujęcia tematyki żydowskiej we współczesnym kinie. Prezentowane w tym roku filmy o historii i tradycji narodu żydowskiego oraz jego kulturowej tożsamości zostały wyreżyserowane w latach 2016-18 i wyselekcjonowane spośród ponad 600 zgłoszonych. Pochodzą z m.in. Polski, Niemiec, Izraela, Francji, Australii, Argentyny, USA, Litwy, Kanady, Austrii i Czech. Są wśród nich zarówno fabuły jak i dokumenty, filmy krótko- i pełnometrażowe.
Zobaczymy m.in. węgierskie "1945" Ferenca Toroka, pokazywane na ubiegłorocznym Berlinale i nagrodzone tam przez publiczność w sekcji "Panorama". Reżyser opowiedział o dwóch ortodoksyjnych Żydach przybywających tuż po wojnie do niedużego miasteczka na Węgrzech i wzbudzających obawę, że są spadkobiercami zamordowanych podczas Zagłady lokalnych Żydów, którzy chcą upomnieć się o zagrabione mienie.
Pokazana zostanie też "Miss Holocaust" Michaliny Musielak, krótkometrażówka prezentowana w ubiegłym roku na Berlinale. Bohaterkami filmu są starsze kobiety przygotowujące się do ważnego wydarzenia - wyborów najpiękniejszej mieszkanki Domu Spokojnej Starości dla Ocalałych z Holokaustu Yad Ezer w Hajfie. Pochodzące z Polski, Rosji, Czech i Rumunii kobiety uczą się poruszać w odpowiedni sposób, chodzi im jednak nie tylko o zdobycie korony. 86-letnia Judith Rosenzweig szuka na przykład okazji, by opowiedzieć o wspólnej dla wszystkich mieszkańców domu historii, wspomnieniach strachu, głodu i śmierci.
W programie znalazł się także "Książę i dybuk" Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego. Film o życiu tajemniczego filmowca Michała Waszyńskiego (1904-65) wygrał w zeszłym roku w Wenecji konkurs w sekcji Venice Classics - Best Documentary on Cinema, w której przedstawiono dokumenty na temat kina i sztuki filmowej. Waszyński, który urodził się na Ukrainie w rodzinie żydowskiej, w latach 30. ub. wieku zrealizował ponad 40 najpopularniejszych wtedy filmów. To jedna z niewielu rzeczy, które wiadomo o nim na pewno, Waszyński przez całe życie zacierał ślady po sobie i wymyślał kolejne wersje swojej własnej historii.
"Droga Aszera" (Scaffolding) Matana Yaira to z kolei prezentowana w Cannes i trzykrotnie nagrodzona na MFF w Jerozolimie opowieść o zbuntowanym siedemnastolatku, który przez swoją impulsywną naturę od zawsze ma problemy w szkole, dopóki nie trafia na charyzmatycznego nauczyciela literatury.
Organizatorzy festiwalu zaplanowali także spotkania z reżyserami. Gościem festiwalu będzie m.in. Barak Heymann, znany izraelski dokumentalista. W Warszawie pokazane zostanie jego "Kto mnie teraz pokocha", zrealizowany wspólnie z bratem Tomerem Heymannem i nagrodzony m.in. na Berlinale oraz Krakowskim Festiwalu Filmowym film o Saarze, żyjącym w Londynie młodym geju, którego pasją jest śpiew w męskim chórze. Polską premierę będzie miało także "#Work_in_Progress" braci Heymannów. Prócz tego Barak Heymann poprowadzi warsztaty "Zaufanie i zaangażowanie: jak budować relację z bohaterem filmu dokumentalnego?".
Prócz tego podczas Żydowskich Motywów wyświetlony zostanie też "Patriota" Daniela Sivana o francuskim antysemityzmie, "Abramek wrócił sam" Tomasza Wiśniewskiego - o Henryku Prajsie, jedynym żyjącym Żydzie z Góry Kalwarii; "Pomiędzy" Maysalouna Hamuda - o młodych Palestynkach żyjących w Tel Awiwie oraz zrekonstruowana cyfrowo "Norymberga: lekcja dla przyszłych pokoleń" Stuarta Schulberga z 1948 r. - bazująca na oryginalnych nagraniach z procesów norymberskich.
Prezentowane filmy będą konkurować o Złotego Warszawskiego Feniksa, Grand Prix Festiwalu, oraz o nagrody dla najlepszego filmu fabularnego, dokumentalnego i krótkometrażowego. Najlepsze obrazy wybierze jury w składzie Beata Chmiel, Andrzej Jakimowski, Adam Bajerski. Ponadto filmy festiwalowe będą rywalizowały o Nagrodę Specjalną przyznawaną przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie i Nagrodę Publiczności ufundowaną przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w RP.
W ramach wydarzeń towarzyszących zaplanowano warsztaty kuchni żydowskiej, które odbędą się 24 i 25 maja.
14. MFF Żydowskie Motywy odbędzie się w dniach 23-27 maja. Bezpłatne wejściówki na seanse można odbierać od poniedziałku w stołecznym Kinie Muranów. Szczegóły na stronie http://jewishmotifs.org.pl (PAP)
autorka: Martyna Olasz
oma/ pat/