Wyróżnienia za zasługi dla kultury ludowej - Nagrody im. Oskara Kolberga - przyznano w środę twórcom i instytucjom na Zamku Królewskim w Warszawie. Kultura ludowa jest ważna, rozwija się i inspiruje - powiedział wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się gala 43. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga "Za zasługi dla kultury ludowej".
Podczas gali przyznano nagrody twórcom kultury ludowej w pięciu kategoriach: w dziedzinie plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego, za pisarstwo ludowe, kapela ludowa, zespół folklorystyczny, dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów, oraz nagrodę honorową dla instytucji i organizacji społecznych zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej.
W pierwszej kategorii laureatami 43. edycji nagrody zostali: Romuald Jędraszak - muzyk i nauczyciel gry na wielkopolskich instrumentach ludowych; Stanisława Kowalska – hafciarka i twórczyni czepców wielkopolskich; Leon Lewandowski - muzykant solista (gra na skrzypcach i basach kaliskich), członek Kapeli Ludowej "Brzeziny"; Roman Prószyński - mistrz w dziedzinie plastyki obrzędowej i zdobniczej, wykonawca pisanek i wycinanek; Danuta Radulska - twórczyni podlaskich tkanin dwuosnowowych i Halina Witkowska - kurpiowska pisankarka, hafciarka, popularyzatorka kultury regionalnej.
Nagrodę za pisarstwo ludowe otrzymała poetka Sabina Szymbor.
W kategorii "kapela ludowa" nagrodę otrzymała Kapela Lipców z Wygnanowa.
Spośród zespołów folklorystycznych nagrodzono: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "Markowianie" oraz Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca "Sierakowice".
Nagrodę dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów dostali: Władysław Dubaj – animator kultury ludowej, organizator i dokumentalista regionalnej i ogólnopolskiej sceny teatrów wiejskich oraz Joanna Prętkowska – regionalistka, animatorka kultury biskupiańskiej.
Laureaci otrzymali dyplomy, medal projektu Anny Jarnuszkiewicz oraz nagrody pieniężne.
Nagrody honorowe odebrały Polski Zespół Folklorystyczny "MAZURY" z Brazylii oraz Redakcja Kwartalnika Polonijnego "Tatrzański Orzeł" ze Stanów Zjednoczonych (New Jersey).
Podczas uroczystości po raz czwarty wręczony został również dyplom dla Ambasadora Kultury Tradycyjnej. Trafił on w ręce przedstawiciela samorządu, który w ostatnim roku w szczególny sposób troszczył się o rozwój kultury tradycyjnej w swoim regionie. Tytuł otrzymała Małgorzata Jendrysik - sołtys sołectwa Świbie (Śląskie).
"Dzisiejsza uroczystość jest znakomitą okazją do podkreślenia znaczenia kultury ludowej - jednego z fundamentów tworzących tożsamość narodową, decydującego o bogactwie i różnorodności kulturowej, stanowiącego istotny element współczesnego obrazu kulturowego Polski i świata" - powiedział Gliński.
Jak mówił, "niezwykle ważną, ale też unikatową w skali europejskiej jest aktywna działalność naszych twórców i popularyzatorów regionalnych tradycji, przekazywanie umiejętności i wychowanie pokolenia następców w różnych dziedzinach sztuki ludowej".
"Wieloletnie istnienie nagrody podkreśla znaczenie sztuki ludowej dla narodowej kultury, wskazuje na istotne treści kultury tradycyjnej, które pomimo zmieniających się kontekstów, jej funkcjonowania oraz często zapowiadanego jej kresu pozostają nadal inspiracją dla współczesnych twórców działających na różnych polach aktywności twórczej" - wskazał minister kultury.
Minister kultury zaznaczył, że każda edycja nagrody Kolberga "stanowi kolejną szansę dostrzeżenia nieprzeciętnych twórców i ich dzieł, a także ludzi, którzy swoją wiedzę, talenty i czas poświęcają twórczości, badaniu i popularyzowaniu kultury ludowej".
"Wieloletnie istnienie nagrody podkreśla znaczenie sztuki ludowej dla narodowej kultury, wskazuje na istotne treści kultury tradycyjnej, które pomimo zmieniających się kontekstów, jej funkcjonowania oraz często zapowiadanego jej kresu pozostają nadal inspiracją dla współczesnych twórców działających na różnych polach aktywności twórczej" - wskazał Gliński.
"Kultura ludowa jest ważna, rozwija się i inspiruje" - powiedział wicepremier, odnosząc się do nagrodzonego w Cannes za reżyserię filmu Pawła Pawlikowskiego "Zimna wojna". To "film, który propaguje polską kulturę ludową m.in., i to w sposób taki czysty i piękny, co warto podkreślić. W jakimś sensie dzięki właśnie tego typu pomysłom i inspiracjom nasza kultura ludowa jest doceniana na świecie" - ocenił minister kultury.
W trakcie uroczystości Jarosław Rybak szef gabinetu politycznego wicepremier Beaty Szydło, odczytał list wicepremier do uczestników gali. "W tym wyjątkowym roku, gdy świętujemy 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości, warto podkreślić, że w mrocznych czasach niewoli to także kultura ludowa podtrzymywała i budowała troskę o wspólne dobro. To blisko ludzi, w rodzinach, wśród sąsiadów powstawały m.in. melodie i pieśni, które budowały poczucie wspólnoty, jedności i tożsamości" - napisała Szydło.
"Dzięki takim osobom jak wy nasze małe ojczyzny mogą rozkwitać i cieszyć się większym zainteresowaniem. Z myślą o entuzjastach polskich tradycji zapowiedziałam wsparcie dla twórców kultury ludowej. Wiem, że energia, entuzjazm i zapał są podstawą dla takiej ludzkiej działalności, ale potrzebne są również środki finansowe. Liczę, że ta inicjatywa pomoże regionalnym artystom rozpowszechnić efekty ich pracy" - podkreśliła wicepremier.
Organizatorem nagrody jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizację konkursu minister powierzył Instytutowi Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej, przy udziale Fundacji "Cepelia" Polska Sztuka i Rękodzieło. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest fundatorem wyróżnień, dwie nagrody finansują także Fundacja "Cepelia" oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Nagroda, której patronem jest Oskar Kolberg - etnograf, folklorysta, kompozytor - ustanowiona została w 1974 r. na Mazowszu, w gronie twórców czasopisma społeczno-kulturalnego "Barwy", wydawanego w Płocku. Przyznawana jest w uznaniu dokonań twórczych, artystycznych, naukowych oraz za działalność wspierającą tradycyjną kulturę regionalną. Otrzymują ją wybitni twórcy kultury tradycyjnej - m.in. śpiewacy, rzeźbiarze, poeci. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ pat/