Bacciarelli to jest takie podręcznikowe nazwisko, podręcznikowa postać - taki trochę Matejko XVIII w. - powiedziała w czwartek w trakcie wernisażu wystawy "Marcello Bacciarelli. Najpiękniejsze portrety" kurator Dorota Juszczak. Ekspozycja będzie czynna w Zamku Królewskim do 9 września.
Wystawę przygotowano z okazji przypadającej w tym roku 200. rocznicy śmierci Marcella Bacciarellego (1731-1818), nadwornego malarza króla Stanisława Augusta.
Wystawę w czwartek otworzyła i gości do zwiedzenia ekspozycji zaprosiła kuratorka Dorota Juszczak. "Bacciarelli to jest takie podręcznikowe nazwisko, podręcznikowa postać - taki trochę Matejko XVIII w." - oceniła.
"Pomyślałam, żeby uczcić 200-lecie jego śmierci (...), że troszeczkę odczarujemy tę podręcznikowość malarza i pokażemy to, co w moim przekonaniu jest absolutnie najlepsze w jego twórczości, czyli po prostu portrety współczesnych malarzowi osobistości" - wyjaśniła.
"Marcello Bacciarelli, rzymianin, był najważniejszym malarzem polskiej arystokracji XVIII w., który przyjechał do Warszawy na zaproszenie polskiego króla i został tu na stałe" - powiedziała w rozmowie z PAP kurator Dorota Juszczak.
Dyrektor Zamku Królewskiego prof. Wojciech Fałkowski przywitał obecną na wernisażu rodzinę osiemnastowiecznego malarza - Elżbietę i Ryszarda Bacciarellich.
"Jest to pierwszy, po 50 latach tak duży, monograficzny pokaz dzieł malarza; pół wieku temu jego twórczość była eksponowana w Muzeum Narodowym w Poznaniu i w Muzeum Narodowym w Warszawie" - wyjaśnił dyrektor Zamku Królewskiego.
"To jest spotkanie rodzinne. Bacciarelli w tych komnatach, w tych pokojach, w tych korytarzach bywał, spotykał się. Spędził kawał życia, ale przede wszystkim był członkiem tego towarzystwa wokół króla" - podkreślił prof. Fałkowski. "Był powiernikiem władcy, negocjował w jego imieniu zakupy, prowadził i nadzorował inwestycje, zorganizował malarnię królewską, pierwsze atelier i taką właściwie szkołę malarstwa i sztuk pięknych" - dodał.
"Bacciarelli tutaj jest domownikiem. Nie tylko bywalcem, nie tylko członkiem socjety, ale domownikiem - i tak go traktujemy" - ocenił dyrektor Zamku Królewskiego.
Prof. Fałkowski w obecności rodziny Bacciarellich odsłonił najnowszy nabytek Zamku Królewskiego - kupiony przed dwoma miesiącami na aukcji w Paryżu portret ukazujący nadwornego medyka króla - Walentego Gagatkiewicza. Obraz ten przez ponad 200 lat uchodził za zaginiony. Przed miesiącem przywieziono go do Polski i będzie prezentowany na wystawie.
Wernisaż uświetnił koncert muzyki z epoki stanisławowskiej. Ewa Mrowca (klawesyn), Anna Cierpisz (wiolonczela barokowa) i Marek Niewiedział (obój barokowy) wykonali m.in. utwory Francesca Geminianiego, Józefiny Wejnert i Michała Kleofasa Ogińskiego.
Jak napisano na stronie Zamku Królewskiego, na ekspozycji pokazano 44 dzieła malarza "reprezentujące cały chronologiczny przekrój jego portretowego oeuvre – od wczesnych, utrzymanych jeszcze w duchu rokoka kompozycji z końca lat 50. XVIII w., poprzez kameralne wizerunki królewskiej rodziny z końca lat 70. czy efektowne konterfekty królewskich przyjaciółek z lat 80., aż po ostatnie dzieła artysty, powstałe w początkach XIX stulecia".
Niektóre spośród wystawianych dzieł nigdy dotąd nie były pokazywane w Polsce.
"Większość z nas będzie miała zatem po raz pierwszy okazję podziwiać m.in. wspaniały, do niedawna uznawany za zaginiony, Portret Franciszka Salezego Potockiego z paryskiej kolekcji Izabeli d'Ornano, dwa piękne portrety Lorda i Lady Stormont z kolekcji hrabiów Mansfield w Scone Palace w Szkocji, znakomitą wersję Portretu Stanisława Augusta z klepsydrą z prywatnej kolekcji w Paryżu, portret Stanisława Poniatowskiego, bratanka króla pochodzący z tych samych zbiorów, a o istnieniu którego przed rozpoczęciem prac nad wystawą w ogóle nie było wiadomo" - czytamy w zapowiedzi wystawy.
Po raz pierwszy pokazano też "ważny dla ikonografii portretowej Stanisława Augusta jego słynny portret +z gestem dyskusji+ ze zbiorów Uffizi".
Obok obrazów znanych ze stałej ekspozycji w Zamku Królewskim na wystawę wypożyczono dzieła Bacciarellego z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego w Krakowie, Fundacji im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu, Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich, zbiorów d'Ornano w Paryżu, zbiorów Earls of Mansfield w Perthshire.
Wystawa czynna będzie w Galerii Wystaw Czasowych Zamku Królewskiego w Warszawie do 9 września. Towarzyszą jej trzy spoty promocyjne autorstwa Szymona Majcherowicza.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
edytor: Paweł Tomczyk
gj/ pat/