Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu dostało sześć ofert w przetargu na adaptację niszczejącej unikatowej wieży ciśnień. Rewitalizacja ma zakończyć się do końca 2019 r.
Jak wynika z informacji placówki nt. otwarcia ofert, dwie spośród złożonych mieszczą się w budżecie założonym na 26,7 mln zł. „Mamy nadzieję, że w tej sytuacji uda nam się rozpocząć realizację projektu” - powiedział PAP w piątek dyrektor Muzeum Górnictwa Węglowego Bartłomiej Szewczyk.
Przetarg na „Rewitalizację wieży ciśnień zlokalizowanej w Zabrzu przy ul. Zamoyskiego 2 na cele społeczne, edukacyjne, naukowe i kulturalne” muzeum ogłosiło w połowie lutego br. Termin składania ofert, pierwotnie wyznaczony na 24 kwietnia, był wydłużany ośmiokrotnie.
Ostatecznie spłynęło w nim osiem ofert. Dwie z nich, mieszczące się w budżecie, złożyły warszawska spółka Prochem (cena 25,5 mln zł, gwarancja 60 miesięcy) oraz konsorcjum będzińskich firm Azi-Bud oraz Banimex (25,9 mln zł; gwarancja 120 miesięcy). Pozostałe oferty opiewają na od 29,4 mln zł do 44,9 mln zł. Kryteriami oceny są: cena (w 60 proc.), gwarancja (20 proc.) oraz doświadczenie projektanta w części architektonicznej i kierownika budowy (po 10 proc.).
Zabrzańskiej placówce zależy na realizacji przedsięwzięcia, dzięki któremu chce uratować jedną z największych i najbardziej charakterystycznych wież ciśnień w regionie. Na jego realizację – w unijnym projekcie o szacunkowej wartości 34,1 mln zł – Muzeum zdobyło już 23,6 mln zł dofinansowania w konkursie dotyczącym rewitalizacji obszarów zdegradowanych w centralnej części woj. śląskiego.
Stojąca na wzniesieniu przy ul. Zamoyskiego, zbudowana w 1909 r. na planie ośmiokąta wieża ma 46 m wysokości i 23 m średnicy. Specjaliści określają jej ekspresjonistyczną stylistykę. Obiekt wyróżnia konstrukcja - u podstawy, między podtrzymującymi zbiornik ośmioma filarami, mieszczą się trzy kondygnacje z pomieszczeniami.
Ceglana budowla w poprzednich latach nie była używana i niszczała. Ostatni właściciel zabezpieczył ją i uprzątnął teren. W ub. roku muzeum przy pomocy miasta przygotowało projekt – uzgodniony z Lokalnym Programem Rewitalizacji Obszarów Miejskich Miasta Zabrze – wykupując pod tym kątem wieżę, która uzupełni muzealny kompleks.
Sam obiekt – według dotychczasowych ocen - jest w dobrym stanie technicznym w części konstrukcyjnej, wymaga natomiast obszernych prac zabezpieczających i adaptacyjnych. Wstępnie ich zakres określa tzw. program funkcjonalno-użytkowy, przygotowany pod kątem unijnego projektu.
Aby unijny projekt spełniał założenia rewitalizacji, obok funkcji związanych z celami muzealno-naukowymi, zakłada przedsięwzięcia związane z szeroko rozumianą rewitalizacją społeczną. Pomyślano je tak, aby nawiązywały do działalności placówki. To dlatego np. Centrum Żywego Rzemiosła, które powstać ma w piwnicach wieży, ma odtwarzać tradycyjne zanikające zawody rzemieślnicze związane ze śląską tradycją, a jego pracę i produkty będzie można wykorzystywać w działalności Muzeum.
Na parterze, obok kasy i sklepiku, funkcjonować ma Centrum Aktywizacji Społeczno-Zawodowej i przestrzeń wystawiennicza (m.in. z historią i prezentacją działania wieży ciśnień). Na pierwszym piętrze zaplanowano Centrum Działań Rewitalizacyjnych i Ośrodek Dokumentacji Górniczej (powstający przy pomocy innego unijnego projektu), a na drugim – Akademię Młodych Talentów i Akademię Seniora.
Do wieży dobudowana ma zostać konstrukcja ułatwiająca przemieszczanie się na jej górne poziomy. W głównej przestrzeni dawnego zbiornika na wysokości ponad 20 m urządzona ma zostać nowoczesna naukowo-edukacyjna wystawa „Carboneum” - nt. węgla.
Wystawa ta ma obejmować główne obszary tematyczne: naturalną historię węgla, jego występowanie i obieg w naturze (wraz z aktualnymi kwestiami związanymi z emisją CO2 czy smogiem), a także gospodarczą przyszłość węgla (w tym jego wykorzystanie w nowoczesnych technologiach).
W tzw. podzbiorniku wieży znaleźć mają się klubokawiarnia i przestrzeń wielofunkcyjna, a w niewielkiej latarni na szczycie wieży - punkt widokowy. W otoczeniu obiektu powstać mają m.in. parking na blisko 30 pojazdów i „podwórko śląskie” - pomyślane jako przestrzeń spotkań i aktywizacji społecznej okolicznych mieszkańców.
Według wcześniejszych informacji ogółem w wieży do dyspozycji ma być ponad 920 m kw. powierzchni. Prace mają zostać wykonane w formule „projektuj i buduj” i przeprowadzone do końca listopada 2019 r.
Projekt dotyczący wieży przy ul. Zamoyskiego jest jednym z kilku aktualnych przedsięwzięć inwestycyjnych Muzeum, które koordynuje rozwijaną od 2008 r. działalność głównych atrakcji turystyki przemysłowej Zabrza.(PAP)
autor: Mateusz Babak
edytor: Anna Mackiewicz
mtb/ amac/