Źródło: 14. Festiwal Dziedzictwa Kresów
Koncerty, spektakle teatralne, prezentacje multimedialne, konferencje, projekcje filmowe, wystawy, konkursy znajdą się w programie Festiwalu Dziedzictwa Kresów, którego 14. edycja rozpocznie się w czwartek w Radrużu na Podkarpaciu.
Festiwal jest największą imprezą w południowo-wschodniej Polsce poruszającą tematykę kresów dawnej Rzeczpospolitej, kultywującą pamięć o nich, a także integrującą środowiska kresowe. W tym roku odbywać się będzie w kilku miejscowościach regionu, w większości na Ziemi Lubaczowskiej. Potrwa do 5 sierpnia. Jego organizatorem jest Gminny Ośrodek Kultury w Lubaczowie, a współorganizatorem Centrum Kulturalne w Przemyślu.
„Warto na tydzień przekroczyć linię Kresów i przeniknąć do urokliwego świata pogranicza”- zachęcają na stronie internetowej organizatorzy.
Wydarzenie zainauguruje w czwartkowy wieczór koncert „Pieśni, arie i duety z oper Mozarta, Donizettiego, Pucciniego, Bizeta i Moniuszki”, który zabrzmi w cerkwi pw. św. Paraskewy w Radrużu, wpisanej na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dla festiwalowej publiczności wystąpią tam artyści Polskiej Opery Królewskiej Justyna Stępień (sopran) i Witold Żołądkiewicz (baryton). Solistom towarzyszyć będzie kwartet smyczkowy.
W tym samym czasie w Jarosławiu, w Kamienicy Attavantich, w Centrum Kultury i Promocji z koncertem poświęconym pamięci urodzonego w Sokalu współtwórcy „Piwnicy pod Baranami” Mieczysława Święcickiego, nazywanego księciem nastroju, wystąpią przyjaciele i artyści krakowskiego kabaretu. Koncert ten zostanie powtórzony w piątek w Przemyślu.
„Chcąc ocalić od zapomnienia dziedzictwo pogranicza, podkreślamy, że pomoc rodakom poza granicami dzisiejszej Rzeczypospolitej jest naszym narodowym obowiązkiem. Powinniśmy upowszechniać nasz język, kulturę i tradycję, dlatego do współtworzenia festiwalu zaprosiliśmy znane i cenione osobistości” – zauważyła organizatorka przedsięwzięcia Anna Kobiałka.
W kolejnych dniach publiczność będzie mogła wysłuchać m.in. Oratorium Wołyńskiego „Kres Kresów” w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Podkarpackiej pod dyrekcją Krzesimira Dębskiego. W koncercie tym w Filharmonii Podkarpackiej wystąpi też chór mieszany pod dyrekcją Elżbiety Krzemińskiej oraz wokalistka Anna Jurksztowicz.
W ramach prezentacji teatralnych będzie można obejrzeć m.in. monodram „Ostatnie tango z Herbertem” na kanwie poezji Zbigniewa Herberta, w wykonaniu Przemysława Tejkowskiego z Rzeszowa; spektakl „Emigranci” Sławomira Mrożka w wykonaniu Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie z udziałem Piotra Cyrwusa; przedstawienie „Czupurek” Benedykta Hertza, który zaprezentuje Polski Teatr Ludowy we Lwowie.
Natomiast w kinie kresowym przewidziano projekcje filmowe, m.in. „Niedokończone Msze Wołyńskie” w reżyserii Macieja Wojciechowskiego i Tadeusza Arciucha, „Śladami starej kroniki” w reżyserii Joanny Wierzbickiej i Walentyny Kobluk.
W ramach festiwalu zainteresowani historią będą mogli zobaczyć prezentacje przygotowane przez Tomasza Kubę Kozłowskiego z Domu Spotkań z Historią w Warszawie, takie jak: „Nie tylko Bełz! Zapomniana Sokalszczyzna”, ”Nie tylko 11 listopada! Zapomniana historia roku 1918 na Kresach”, czy wysłuchać jego opowieści o kresowych uzdrowiskach w Horyńcu, Niemirowie, Szkle, Lubieniu, Morszynie i Truskawcu.
Będzie można także przenieść się czasie i zajrzeć do tzw. Bell Epoque, a także do lat 20. i 30. XX wieku i przejechać się bryczką, pooglądać pokazy iluzjonistów, żonglerki, kuglarstwa, posłuchać szlagierów z okresu dwudziestolecia międzywojennego w wykonaniu zespołu „Sonanto”, wziąć udział w konkursie na najpiękniejsze przebranie.
Z kolei dla fanów piłki nożnej ciekawostką będzie opowieść o pierwszym meczu w historii polskiego futbolu, pierwszej strzelonej bramce i jej strzelcu Włodzimierzu Chomickim.
W programie festiwalu znajdą się też m.in. występy zespołów folklorystycznych i kapel podwórkowych, czytanie poezji Herberta przez Jana Peszka i archiwalne nagrania wierszy Herberta czytanych przez samego poetę; Ogólnopolskie Spotkanie Ormian wraz z kuchnią, muzyką i mszą ormiańskokatolicką; plener rzeźbiarski, sesje popularnonaukowe i konferencje; pokazy astronomiczne „Cykl wizyt w Kosmosie z powieści Stanisława Lema”; wystawy: „Świat przed zagładą. Żydzi dawnego województwa lwowskiego (1900-1939)”, „Miłe miasto. Wilno na dawnych zdjęciach i kartach pocztowych ze zbiorów Tomasza Kuby Kozłowskiego”, „Wygnaniec” poświęcona abp. Eugeniuszowi Baziakowi.
Finał festiwalu odbędzie się w niedzielę 5 sierpnia w Kresowej Osadzie w Baszni Dolnej. Jego główną atrakcją będzie konkurs kulinarny „Kresowe jadło” oraz pokazy astronomiczne „Nocne niebo nad Kresami”.
Jak zapewniają organizatorzy pokazów dzięki odpowiedniej dozie sztucznego światła na błoniach Kresowej Osady można zobaczyć widoki, jakimi cieszyć się mogli dawni mieszkańcy Kresów.
W programie pokazów znajdzie się nauka orientacji, odnajdywania i rozpoznawania planet oraz gwiazdozbiorów, warsztaty wprowadzające do astrofotografii, obserwacje planet i innych obiektów kosmicznych z wykorzystaniem profesjonalnego sprzętu astronomicznego, a w przypadku całkowitego zachmurzenia nieba alternatywą będzie prezentacja astrofotografii obiektów kosmicznych. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ wj/
