Ruszyły pierwsze prawosławne pielgrzymki na św. Górę Grabarkę koło Siemiatycz (Podlaskie), do najważniejszego w kraju cerkiewnego sanktuarium. 18-19 sierpnia będzie tam obchodzone święto Przemienienia Pańskiego, gromadzące co roku tysiące wiernych.
Od poniedziałku są w drodze pątnicy, którzy wyruszyli na Grabarkę z Warszawy i Jabłecznej (Lubelskie). Obie pielgrzymki do sanktuarium dotrą 17 sierpnia.
Pielgrzymka stołeczna odbywa się po raz 16. Żeby ominąć uciążliwości związane z opuszczeniem Warszawy, jej uczestnicy wyszli rano z Wołomina. W pielgrzymce idzie ponad sto osób, kolejne mogą dołączyć na trasie, która w tym roku liczy około 130 km i wiedzie m.in. przez Węgrów, Repki i Drohiczyn.
Z Jabłecznej, gdzie znajduje się prawosławny klasztor św. Onufrego, na Grabarkę wyruszyli rano pielgrzymi z diecezji lubelsko-chełmskiej. Jest ona organizowana po raz 26. przez diecezjalne Bractwo Młodzieży Prawosławnej. Idzie w niej również ponad sto osób, które w ciągu pięciu dni przejdą około 100 km trasą m.in. przez Kostomłoty, Terespol, Janów Podlaski i Mielnik. Rokrocznie trasa nieco się różni, żeby noclegi nie wypadały w tych samych parafiach.
Tradycyjnie najwięcej pielgrzymów dotrze na Grabarkę z województwa podlaskiego, które jest uważane za centrum prawosławia w Polsce. Prawdopodobnie najdłuższą trasę do pokonania ma kilkadziesiąt osób, które w minioną niedzielę wyruszyły z Sokółki. W ciągu 6 dni przejdą około 170 km. Najliczniejsza będzie jak zwykle pielgrzymka z Białegostoku. Bierze w niej zawsze udział około 250 osób. Rozpocznie się we wtorek i potrwa do soboty.
Święta Góra Grabarka z małą cerkwią i żeńskim klasztorem jest uważana za najważniejsze cerkiewne sanktuarium w Polsce. Dla prawosławnych w kraju ma takie znaczenie jak Częstochowa dla katolików.
Tradycja pielgrzymowania w to miejsce sięga 1710 roku. Wówczas jeden z okolicznych mieszkańców doznał objawienia, że wszyscy, którzy tam dotrą i napiją się wody ze źródła, zostaną uratowani od panującej epidemii cholery. Kiedy nastąpiły cudowne uzdrowienia, zbudowano tam kaplicę, a potem cerkiew.
Od tamtej pory datuje się też zwyczaj ustawiania na wzgórzu drewnianych krzyży. Wśród drzew porastających wzgórze stoją ich tysiące, niektóre źródła mówią o nawet 10 tys. Krzyż ustawia każda grupa pielgrzymów, wiele osób zostawia też własne, niesione w różnych prywatnych intencjach.
Najliczniejsze pielgrzymki zaczęły przybywać na Grabarkę po II wojnie światowej, gdy główne sanktuaria prawosławne (Poczajew, Żyrowice) znalazły się w granicach Związku Radzieckiego.
Tysiące wiernych i hierarchów z kraju i zagranicy gromadzą co roku dwudniowe uroczystości Przemienienia Pańskiego. W tym roku wśród gości obchodów będzie zwierzchnik amerykańskiej Cerkwi prawosławnej metropolita Tichon. W minionych latach w uroczystościach Przemienienia Pańskiego na Grabarce brali udział m.in. patriarcha ekumeniczny Konstantynopola Bartłomiej I, zwierzchnik rosyjskiej Cerkwi patriarcha Cyryl i patriarcha antiocheński Jan X.
Przedstawiciele Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego liczbę wiernych w kraju szacują na 450-500 tys. osób. Według danych GUS - uznawanych jednak przez hierarchów za niemiarodajne - w ostatnim spisie powszechnym przynależność do Cerkwi w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ wus/
