Do połowy 2019 r. ma potrwać realizacja unijnego projektu dofinansowującego prace remontowe i konserwatorskie Katedry Świętej Rodziny w Częstochowie i jej otoczenia. W środę marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa podpisał umowę ws. dotacji do tego przedsięwzięcia.
Początkowo, w marcu br., warty 9,5 mln zł projekt złożony przez Rzymskokatolicką Parafię Archikatedralną Świętej Rodziny w Częstochowie nie uzyskał wnioskowanych ponad 7 mln zł dotacji w konkursie dotyczącym dziedzictwa kulturowego Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego na lata 2014-20.
W lipcu br. lista projektów wybranych do dofinansowania została jednak zaktualizowana, m.in. o częstochowską archikatedrę. Jak wynika z informacji samorządu woj. śląskiego, przedsięwzięcie to zakłada przeprowadzenie od 1 marca br. do 30 czerwca 2019 r. kompleksowych prac remontowych i konserwatorskich katedry i jej bezpośredniego otoczenia.
Celem ma być zabezpieczenie tego zabytkowego obiektu i jego szersze udostępnienie mieszkańcom, pielgrzymom i turystom. Jak napisano w opisie projektu, zakładane prace mają przywrócić archikatedrze dawną świetność oraz zabezpieczyć ją przez żywiołami, jak ogień czy woda czy działaniami ludzi (włamania).
Zaplanowane prace obejmują elewacje, częściowo wnętrza (cokół, posadzkę, kaplice boczne), remont poddasza, piwnic i sanitariatów. Założono pakiet robót instalacyjnych – dotyczących elektryczności, zabezpieczenia przeciwpożarowego i antywłamaniowego z monitoringiem. Przy schodach głównych wykonane mają być podjazdy; wyremontowany ma zostać dźwig osobowy.
W projekcie, prócz kompleksowej renowacji i zabezpieczenia świątyni, a przez to zwiększenia jej atrakcyjności turystycznej, przewidziano adaptację kompleksu archikatedry dla celów kulturalnych – poprzez utworzenie sceny z zapleczem, a także uruchomienie cyklu dorocznych imprez kulturalnych.
Projekt częstochowskiej archikatedry opracował w 1900 r. warszawski architekt Konstanty Wojciechowski. Neogotycka budowla ma 100 m długości, jej główna nawa 27 m wysokości, a szerokość transeptu sięga 46 m. W 1902 r. wzniesiono fundamenty, w 1905 r. przykryto dachem mury nawy głównej. Pierwszą mszę w prowizorycznie przysposobionym kościele odprawiono w 1908 r. Potem, do 1917 r., prace były wstrzymane.
W 1922 r. dokończono elewację, w latach 1923-24 zadaszono niedokończone wieże, w 1925 r. wyłożono fasadę kościoła cegłą licówką. Wówczas też papież Piusa XI wyznaczył Częstochowę na stolicę nowej diecezji, a budowaną świątynię - na kościół katedralny. Kolejne prace trwały w dalszych latach. W 1927 r. oddano obiekt do użytku, w 1948 r. położono posadzkę, a w latach 1946-49 zbudowano organy o 101 głosach, dodając w późniejszych latach jeszcze 9 głosów. Konsekracji katedry dokonano w 1950 r., jednak w kolejnych latach trwało jeszcze wyposażanie wnętrza. W 1992 r. papież Jan Paweł II podniósł rangę świątyni do archikatedry.
W 1997 r. wykonano ostatni etap budowy: mury wież o wysokości 38 m podwyższono o 12 m, a następnie umieszczono na nich dwa hełmy o wysokości 30 metrów każdy (w ten sposób obecna wysokość wież wynosi ponad 80 m. W latach 1996-2000 trwały prace remontowe; kolejne zakończyły się w 2011 r.
W środę marszałek woj. śląskiego podpisał też z władzami Częstochowy umowę na dofinansowanie termomodernizacji kolejnych trzech częstochowskich szkół oraz pływalni krytej przy alei Niepodległości. To drugi etap realizowanych tam, dofinansowanych z Unii Europejskiej projektów termomodernizacyjnych, obejmujących kilkanaście szkół oraz obiekty sportowo-rekreacyjne.
Projekty z tej dziedziny wspierane są środkami tzw. Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) subregionu północnego woj. śląskiego, czyli części Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego rozdzielanej bezpośrednio przez lokalne samorządy poszczególnych subregionów.
Częstochowa w obu naborach RIT dotyczących tej dziedziny uzyskała dofinansowanie na pięć projektów - na kwotę prawie 36 mln zł, w tym na trzy w drugim naborze: trwającą termomodernizację pływalni przy Alei Niepodległości (2,4 mln zł dotacji), termomodernizacje w trzech szkołach podstawowych (ponad 3,2 mln zł dotacji) oraz termomodernizację biurowca Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego (ponad 700 tys. zł).(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ amac/
