W Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku otwarto w środę wieczorem wystawę prezentującą obrazy, grafiki i akwarele artystów pochodzenia żydowskiego związanych z tym miastem. Ekspozycja jest częścią zainaugurowanych tam 6. Płockich Dni Żydowskich.
Na wystawie „Żydowscy twórcy z Płocka” zobaczyć można m.in. olejny obraz z 1940 r. „Kwiaty w wazonie” urodzonego w tym mieście w 1895 r. malarza i scenografa Natana Korzenia, absolwenta Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, wystawiającego swoje prace m.in. w Paryżu – artysta został rozstrzelany przez Niemców w 1941 r. w Ponarach pod Wilnem, a większość jego obrazów została spalona.
Pokazywany na wystawie „Żydowscy twórcy z Płocka” obraz „Kwiaty w wazonie” to praca Natana Korzenia, która dotąd nie była publicznie przedstawiana.
Na ekspozycji w płockim Muzeum Żydów Mazowieckich prezentowane są również prace Maksymiliana Eljowicza (1890-1942), Alfreda Jesiona (1919-1997), Fiszela Zylberberga (1909-1942) oraz Dawida (1915-2002) i Feliksa (1922-2016) Tuszyńskich. Są też cztery akwarele mieszkającego w Izraelu Jakuba Gutermana (ur. 1935 r.), wystawiane po raz pierwszy. Wszystkim pracom towarzyszą plansze ze szczegółowymi biogramami artystów.
„Wystawa prezentuje wybrane prace i sylwetki żydowskich artystów, którzy znaczną część życia spędzili w Płocku. Ci, którzy przeżyli II wojnę światową często podkreślali więzi i miłe wspomnienia związane z tym miastem. Byli to twórcy, którzy w większości przed 1939 r. aktywnie uczestniczyli w płockim życiu artystycznym” – powiedział podczas wernisażu kurator wystawy Szymon Zaremba.
Dodał, iż część artystów, których obrazy, grafiki i akwarele przedstawia ekspozycja „Żydowscy twórcy z Płocka”, prezentowało swe prace w latach 30. XX wieku na wystawach organizowanych przez Klub Artystyczny Płocczan.
Ekspozycja „Żydowscy twórcy z Płocka” w Muzeum Żydów Mazowieckich czynna będzie do 25 listopada.
W ramach 6. Płockich Dni Żydowskich, które potrwają do soboty, zaplanowano cykl wydarzeń poświęconych historii i kulturze Żydów z Mazowsza. Wśród nich znajdą się m.in. wspomnienia o losach pochodzącego z Sochocina Barucha Szpigelmana, żołnierza września 1939 r., którego w czasie II wojny światowej ukrywały szkolne koleżanki, Stefania z Czyżewskich Lejkowska i jej dwie siostry. Odbędzie się także koncert zespołu Berjozkele z utworami w języku jidysz, w tym dawnymi, tradycyjnymi żydowskimi kołysankami oraz „pieśniami wieczornymi”.
Płoccy Żydzi stanowili jedną z najstarszych społeczności żydowskich na ziemiach polskich - tuż przed wybuchem II wojny światowej przygotowywali się do obchodów jubileuszu 700-lecia osiedlenia się w tym mieście.
Przed II wojną światową na Mazowszu mieszkało ok. 600 tys. Żydów. W samym Płocku ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła 9 tys. osób, blisko jedną trzecią wszystkich mieszkańców. Holokaust przeżyła nieliczna grupa, która w większości opuściła miasto, emigrując pod koniec lat 50., a następnie 60. XX wieku, głównie do Izraela i USA.
W 2013 r. w odremontowanej płockiej synagodze, wybudowanej ok. 1810 r. i nazywanej dawniej Małą Synagogą, rozpoczęło działalność Muzeum Żydów Mazowieckich. Prace remontowe z wykorzystaniem środków unijnych przeprowadzono staraniem powołanego specjalnie w tym celu społecznego Stowarzyszenia Synagoga Płocka. Główną część ekspozycji muzealnej stanowi tam multimedialna prezentacja historii i kultury Żydów na Mazowszu. Placówka funkcjonuje obecnie, jako oddział płockiego Muzeum Mazowieckiego. (PAP)
mb/ agz/
