Cmentarz Na Rossie w Wilnie. Fot. PAP/W. Pacewicz
Blisko 6,5 tys. euro zebrano podczas kwesty na rzecz Cmentarza Rossa, która odbyła się 1 listopada, w Dniu Wszystkich Świętych na Wileńszczyźnie – poinformował we wtorek PAP prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Dariusz Żybort.
Tegoroczny wynik piątej już akcji „Wileńszczyzna Rossie” jest rekordowy. Zebrano 6430,81 euro. Dotychczas udawało się zebrać około 5 tys. euro.
„Mamy powody do satysfakcji - powiedział Dariusz Żybort. - Jesteśmy już rozpoznawani, ludzie coraz chętniej uczestniczą w akcji, są coraz bardziej świadomi ogromnej potrzeby naszej nekropolii”.
Tegoroczna akcja odbyła się w 22 miejscowościach Wileńszczyzny przy wsparciu księży i polskich szkół w tych miejscowościach. Zbiórka pieniędzy odbywała się na cmentarzach. „W przyszłym roku zamierzamy rozszerzyć naszą akcję o niektóre cmentarze wileńskie” - poinformował Żybort.
Zakłada się, że przyszłoroczny budżet na odnowę pomników na Starej Rossie wyniesie ponad 20 tys. euro (tegoroczny wnosił około 15 tys. euro). Do pieniędzy zebranych podczas akcji „Wileńszczyzna Rossie” dojdą zebrane podczas tegorocznej kwesty na Powązkach – blisko 28 tys. złotych, a także zebrane podczas kwest organizowanych na Rosie w ciągu roku (3 maja, Boże Ciało, Matki Boskiej Zielnej, kiedy do Wilna przyjeżdża najwięcej turystów z Polski).
„Gotowość odnowy pomnika zgłosiła Warszawska Izba Notarialna. Ma to być pomnik notariusza - mówi Żybort. - Zgłaszają się też osoby z Polski i USA, które chcą odnowić pomniki swych krewnych”.
„Pracy jest wiele. Musimy te wszystkie pomniki odnaleźć, przygotować kosztorys, znaleźć konserwatora, ale cieszymy się, że powstają coraz to nowe inicjatywny na rzecz odnowy cmentarza” - powiedział prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą.
Cmentarz na Rossie liczy blisko 250 lat. Jest malowniczo położony na wzgórzach i porośnięty starodrzewem. Został mocno okaleczony nie tylko przez czas, ale także przez władze w okresie radzieckim, gdy nekropolie były dewastowane i rabowane. Wiele nagrobków jest pochylonych, zapadniętych, bez krzyży, z powybijanymi medalionami i zniszczonymi napisami.
Rossa składa się z kilku części: Starej Rossy, Nowej Rossy i Cmentarzyka Wojskowego z mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego, w którym spoczywa jego serce i prochy matki. Na obszarze ponad 10 hektarów jest około 26 tys. nagrobków, pomników, grobowców. Spoczywają tu m.in. profesorowie wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego, są też groby archeologa i pisarza Eustachego Tyszkiewicza, rzeźbiarza i architekta Antoniego Wiwulskiego, malarzy Franciszka Gucewicza i Franciszka Smuglewicza, groby dwojga dzieci Stanisława Moniuszki.
Na Rossie pochowani są również ojciec litewskiego odrodzenia narodowego Jonas Basanaviczius, malarz i kompozytor Mikalojus Konstantinas Cziurlionis, pisarze Vincas Mykolaitis-Putinas, Balys Sruoga, a także wiele innych osób zasłużonych dla Polski, Litwy i Wilna.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ az/ mc/
