Kaczyński: naród jest wspólnotą o ogromnym znaczeniu

Prezentacja albumów poświęconych twórcom polskiej niepodległości: Wincentemu Witosowi, Józefowi Piłsudskiemu, Wojciechowi Korfantemu, Romanowi Dmowskiemu, Ignacemu Daszyńskiemu i Ignacemu Jana Paderewskiemu odbyła się w środę w stołecznym Przystanku Niepodległość IPN.

Na prezentacji głos zabrał prezes PiS Jarosław Kaczyński, który zastanawiał się nad znaczeniem takich słów jak ojczyzna, naród i patriotyzm w kontekście losów bohaterów serii albumów IPN i czasów współczesnych. "Ojczyzna, naród, niepodległość to pojęcia, które można rozumieć bardzo prosto, ale nawet w tym prostym rozumieniu stają różnego rodzaju problemy" - podkreślił.

Jego zdaniem, nawet jeżeli intuicyjnie rozumiemy sens słowa "ojczyzna", to na przestrzeni dziejów było ono rozumiane rozmaicie. "Mamy różnego rodzaju sposoby definiowania ojczyzny. Bardzo często padają sformułowania, które odnoszą się do małych ojczyzn, czyli czegoś co jest mniejsze od państwa i czegoś, co przynajmniej w większości przypadków, jest mniejsze od narodu. Mamy także swojego rodzaju konfrontację między ojczyzną - Polską (...), a ojczyzną Europą" - mówił Kaczyński.

"Naród to pojęcie jeszcze bardziej uwikłane w różnego rodzaju spory. Jeśli spojrzeć na współczesność, na ten świat, w którym dzisiaj żyjemy, to jest to pojęcie kwestionowane z bardzo różnych punktów widzenia (...) Przy czym krytyka zwykle wynika z tego, że mamy do czynienia z pewną, na ogół celową operacją, zmierzającą do tego, żeby pojęcie +naród+ (...) utożsamiać z pojęciem nacjonalizmu, a pojęcie nacjonalizmu utożsamiać z pojęciem szowinizmu. I w ten sposób dochodzi do radykalnego niekiedy zakwestionowania samego pojęcia narodu, a w każdym razie właściwości jego stosowania, a także moralnie dodatniej oceny tej wspólnoty, jaką jest naród" - ocenił prezes PiS.

Jak zaznaczył, naród jest wspólnotą o ogromnym znaczeniu. "Wspólnotą, która zaspakaja dwie niezwykle ważne potrzeby społeczne, potrzeby człowieka, także potrzeby indywidualne. To znaczy potrzebę utożsamienia się z jakąś wspólnotą, a z drugiej strony także potrzebę odróżnienia się. Te dwie potrzeby są łącznie czymś, co buduje świadomość narodową" - mówił Kaczyński dodając, że taka świadomość narodowa jest niezbędna człowiekowi, aby odnajdywać się w świecie, by funkcjonować w ramach narodowej wspólnoty, która zaspokaja także wiele innych ludzkich potrzeb. Zdaniem Kaczyńskiego to świadomość narodowa, wraz z instytucją państwa, czynią życie społeczeństwa w ogóle możliwym.

"Wreszcie jest pojęcie patriotyzmu, które ogromna część środowisk w naszym kraju (...) przyjmuje pozytywnie" - mówił prezes PiS dodając, że brak w Polsce książki ujmującej w sposób syntetyczny, ale jednocześnie pogłębiony problemy relacji ojczyzna-naród-patriotyzm. "Może autor takiej książki jest dzisiaj wśród młodych, ale powinna ona kiedyś powstać" - ocenił Jarosław Kaczyński.

Prezes IPN Jarosław Szarek napisał o serii albumów IPN o ojcach polskiej niepodległości: "Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Wincenty Witos, Ignacy Paderewski, Wojciech Korfanty, Ignacy Daszyński – dzisiaj, w setną rocznicę odrodzenia Polski, nazywamy ich Ojcami Niepodległości – Patres Libertatis. Każdemu z nich Instytut Pamięci Narodowej poświęca album – na tysiącach fotografii możemy zobaczyć nie tylko ich, ale całe pokolenie Niepodległej. Mija sto lat od tych wydarzeń – wiek, którego połowę stanowią dzieje wolnej Polski – druga połowa to czas fizycznej likwidacji narodu podczas II wojny światowej i długie dekady komunistycznego zniewolenia; czas deptania i niszczenia marzeń o niepodległości, czas pogardy i gwałtu na prawdzie o naszych Patres Libertatis. Mimo to pamięć o ich czynach prowadziła kolejne pokolenia ku wolności – ku +Solidarności+ i niepodległej Polsce" - napisał Szarek.

Autorami albumu "Wojciech Korfanty 1873–1939" są Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki. Przedstawiciel polskiego ruchu narodowego z Górnego Śląska, gdy w traktacie wersalskim zapisano, że los jego ojczystej ziemi ma zostać rozstrzygnięty w plebiscycie, stanął na czele Polskiego Komisariatu Plebiscytowego i kierował jego akcją propagandową. W maju 1921 r. wywołał III powstanie śląskie i został jego dyktatorem, odnosząc sukcesy militarne i polityczne. Był jednym z twórców i liderów polskiej chadecji, wydawcą i publicystą dziennika „Polonia”.

Pracę o Wincentym Witosie opracowali Tomasz Bereza, Marcin Bukała i Michał Kalisz, książka po raz pierwszy ukazał się w 2010 roku. Wincenty Witos, rolnik, działacz społeczny, samorządowiec związany z ruchem ludowym, od 1913 r. należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego – Piast. Podczas wojny polsko-bolszewickiej był premierem rządu RP, potem dwa razy stanął na czele centroprawicowych rządów - w 1923 i 1926 roku.

Album o Ignacym Janie Paderewskim przygotował Mariusz Olczak, który zilustrował opowieść o życiu, karierze muzycznej, działalności społecznej i politycznej pianisty, kompozytora, działacza niepodległościowego, męża stanu, polityka, premiera i ministra spraw zewnętrznych II RP obrazami, grafikami, karykaturami, zdjęciami, kopiami listów, pism urzędowych i artykułów prasowych.

Autorem pracy "Ignacy Daszyński 1866–1936" jest Tomasz Panfil. Jego bohater, działacz socjalisty i niepodległościowy, był współzałożycielem Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, a później Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1918 r., po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, stanął na czele rządu lubelskiego. Należał do założycieli i przywódców Centrolewu.

Album "Architekt wielkiej Polski. Roman Dmowski 1864–1939" przygotowali Jolanta Mysiakowska-Muszyńska i Wojciech Jerzy Muszyński. Podzielili oni opowieść o życiu i działalności politycznej bohatera na trzy części. Pierwsza, zatytułowana "Niepodległościowy konspirator" obejmuje lata 1864–1905, druga "Polityk i dyplomata" koncentruje się na okresie aktywności politycznej Romana Dmowskiego w rosyjskiej Dumie Państwowej (od 1906) do 1919 r., czyli działalności dyplomatycznej na rzecz sprawy polskiej na forum konferencji pokojowej w Wersalu. Narracja ostatniej części "Myśliciel polityczny" rozpoczyna się w 1920 r. i przybliża dorobek intelektualny Dmowskiego do 1939 r., czyli jego śmierci. Album zawiera łącznie ponad 400 zdjęć, rysunków, skanów dokumentów i karykatur z epoki.

"Twórca Niepodległej. Józef Piłsudski 1867–1935" to praca Marka Gałęzowskiego i Jerzego Kirszaka. Przygotowany w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości bogato ilustrowany album Twórca Niepodległej, ze wstępem Prezydenta RP Andrzeja Dudy, przedstawia życie Józefa Piłsudskiego, który potrafił nieść „swoją myśl wściekle uporczywą stworzenia tego, co byłoby funkcją siły kraju, kraju, który trwał w ciężkiej niewoli krępującej, łamiącej dusze i charaktery”.(PAP)

autor: Anna Kondek-Dyoniziak

akn/aszw/