WaWystawa "Smok wawelski i jego ofiara Lisowicja bojani" w Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie. Fot. PAP/A. Lange
Gdy 66 mln lat temu w Ziemię uderzył potężny meteoryt, doszło do wyginięcia dinozaurów. Okazuje się jednak, że skorzystały na tym ptaki, które wówczas rozpoczęły swoją gwałtowną ekspansję – informują naukowcy na łamach pisma „Science Advances”.
Uderzenie w Ziemię asteroidy 66 mln lat temu przyniosło zagładę dinozaurom i wielu innym zwierzętom. Rozległe pożary, erupcje wulkanów, zanieczyszczenie mórz i atmosfery oraz odcięcie powierzchni Ziemi na długo od promieni słonecznych – wszystko to były katastrofalne następstwa kosmicznej kolizji.
Na tej zagładzie skorzystały inne zwierzęta, która wcześniej nie mogły przebić się w ewolucyjnym wyścigu, mając obok tak silną konkurencję jak dinozaury. Już wcześniej naukowy dowiedli, że na zagładzie dinozaurów zyskały ssaki. Najnowsze badania koncentrują się z kolei na ptakach.
Zapis kopalny dotyczący wczesnych ptaków sugerował, że po zagładzie dinozaurów ptaki rozpoczęły ewolucyjną ekspansję. Teraz potwierdzają to najnowsze badania genetyczne prowadzone pod kierunkiem naukowców z University of Michigan (USA).
Analiza genomów dzisiejszych ptaków pozwala zajrzeć w przeszłość ewolucyjną. Ta podróż w czasie przyniosła potwierdzenie wcześniejszych badań skamieniałości. Z analizy ptasich genomów wynika, że po zagładzie dinozaurów nastąpił dynamiczny rozwój ptaków, który dzisiaj widoczny jest pod postacią olbrzymiej liczby gatunków.
„W wyniku badania DNA żyjących ptaków, próbujemy wykryć wzorce sekwencji genetycznych, które zmieniały się zaraz po jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Ziemi” - wyjaśnia główny autor badań (https://dx.doi.org/10.1126/sciadv.adp0114) Jake Berv.
Zdaniem naukowców zmiany genetyczne, jakie zaszły w ptasim genomie po wielkim wymieraniu dinozaurów, dotyczyły tak kluczowych procesów, jak rozwój młodocianych osobników, ich rozmiar w wieku dorosłym oraz metabolizm.
Na przykład w ciągu trzech-pięciu mln lat po wymieraniu dinozaurów u ptasich gatunków pojawiły się mniejsze rozmiary ciała. Z kolei młode wymagały od rodziców dłuższej opieki po wykluciu się. (PAP)
krx/ zan/
