Obumarł najstarszy w Polsce dąb szypułkowy Chrobry, znajdujący się w Nadleśnictwie Szprotawa w Lubuskiem. W tym roku drzewo, liczące ponad 750 lat, nie wypuściło liści na żadnym z pędów; nie rozpoczęło kolejnego sezonu wegetacji - poinformowała Michalina Biernat z Nadleśnictwa Szprotawa.
Chrobry znajduje się w pobliżu miejscowości Piotrowice. Leśnicy szacują, że zaczął on kiełkować ok. 1250 r. Obwód drzewa wynosi ponad 10 m, wysokość 28 metrów. Drzewo objęto ochroną w 1966 r. Przed wojną nazywano je Wielkim Dębem (niem. Grosse Eiche).
„Dęby słyną z tego, że potrafią przetrwać wiele. Jednak Chrobry doświadczył jeszcze więcej. Przetrwał wiele wojen i kilka pożarów. Najpoważniejszy z nich miał miejsce w 2014 r. i był wynikiem podpalenia. Nie wiadomo, kto podłożył ogień i po co to zrobił, bo nie można znaleźć żadnej motywacji do tego czynu” – powiedziała Biernat.
Podczas pożaru w listopadzie 2014 r. ogień podłożony w spróchniałym, pustym wnętrzu części odziomkowej przeniósł się bardzo szybko na całe drzewo. Chrobry płonął jak pochodnia. Pomimo szybkiej i profesjonalnej akcji gaśniczej opalona została zarówno zewnętrzna strona pnia, jak i jego środkowa część.
„Dąb bardzo ucierpiał, ale przetrwał. Wiosną 2015 r. wypuścił liście na jednej czwartej swych konarów. Pozostała część została zniszczona przez pożar. Niestety w tym roku na Chrobrym nie pojawił się już żaden liść - co oznacza, że obumarł. Pozostanie on w takiej formie jak dzisiaj" - dodała Biernat.
Nadleśnictwo Szprotawa starało się ratować najcenniejszy ze swoich pomników przyrody. W okresie suszy drzewo było podlewane i wykonywano inne zabiegi pielęgnacyjne.
Leśnicy pobrali też z Chrobrego zrzezy (ścięte pędy), co pozwoliło na wegetatywne rozmnożenia drzewa z zachowaniem w stu procentach jego materiału genetycznego. Sześć takich sadzonek zostało posadzonych w zeszłym roku w cieniu Chrobrego.
Potomkowie Chrobrego rosną też w innych miejscach. W 2004 r. zebrane z niego żołędzie zostały poświęcone przez Jana Pawła II, podczas pielgrzymki leśników do Watykanu. W szkółce w Rudach Raciborskich na Śląsku wyhodowano z nich pół tysiąca, które zostały opatrzone stosownymi certyfikatami i posadzone w całej Polsce jako tzw. dęby papieskie.
Dęby szypułkowe należą do najdłużej żyjących i osiągających największe rozmiary drzew liściastych naszej strefy klimatycznej. (PAP)
Autor: Marcin Rynkiewicz
mmd/ zan/
