Abp Adam Sapieha. Źródło: Wikimedia Commons
80 lat temu katoliccy duchowni zorganizowali pierwszą akcję pomocy więźniom niemieckiego obozu Auschwitz. Z okazji Bożego Narodzenia ok. 6 tys. z nich otrzymało paczki. Docierały one jeszcze po Nowym Roku. Inicjatorem był metropolita krakowski abp Adam Sapieha.
Wydarzenie opisała w "Kalendarium wydarzeń w KL Auschwitz" nieżyjąca już historyk z Muzeum Auschwitz Danuta Czech. Pod datą 19 grudnia 1940 r. zapisała, że abp Sapieha przesłał do oświęcimskiej parafii pismo adresowane do komendantury obozu koncentracyjnego Auschwitz. Prosił w nim o zgodę na odprawienie w Boże Narodzenie mszy św. dla więźniów wyznania rzymskokatolickiego.
Adam Stefan Sapieha: życie niezłomne
Księża Władysław Grohs de Rosenburg i Rudolf Schmidt z listem metropolity udali się do komendanta KL Auschwitz Rudolfa Hoessa. Przyjął on duchownych, przeczytał list, ale odmówił spełnienia prośby. Tłumaczył, że nie przewiduje tego regulamin obozu koncentracyjnego. Zgodził się natomiast na sporządzenie i przesłanie 1-kilogramowych paczek żywnościowych dla wszystkich więźniów, których było wtedy w obozie ok. 6 tys. Polecił przesłać je pocztą.
Po uzyskaniu zezwolenia duchowni rozpoczęli zbiórkę pieniędzy i darów od mieszkańców Oświęcimia i okolic. Z uzyskanych datków i funduszu przeznaczonego na ten cel przez abp. Sapiehę sporządzono paczki i sukcesywnie przesyłano je do obozu. Niektórzy więźniowie otrzymali je już po Nowym Roku.
Ks. Władysław Grohs de Rosenburg w kolejnych latach był mocno zaangażowany w pomoc więźniom, a także działalność ruchu oporu. Pod pseudonimem Feliks Skarga pełnił funkcję kapelana okręgu śląskiego Armii Krajowej. Prowadził m.in. akcje charytatywne dla więźniów Auschwitz i ułatwiał nawiązywanie łączności z rodzinami. Za działalność konspiracyjną był dwukrotnie aresztowany przez gestapo: w lipcu 1942 oraz 10 listopada 1944 r. Trafił do Auschwitz, a następnie do Mauthausen. Tam doczekał wolności. Zmarł w 1977 r.
Polacy w KL Auschwitz
Ks. Rudolf Schmidt po wojnie, w latach 1947-1951, był kapelanem i sekretarzem kard. Adama Sapiehy.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
