Źródło: www.ipn.gov.pl
Instytut Pileckiego inauguruje działalność Muzeum Obławy Augustowskiej, które będzie się mieściło w tzw. Domu Turka w Augustowie – głównym ośrodku terroru komunistycznego na Suwalszczyźnie.
Dom Turka to ponad 400-metrowy obiekt stojący na działce o powierzchni 2 tys. 90 m kw. Instytut zakupił ten obiekt od prywatnego przedsiębiorcy w lipcu tego roku. Wówczas premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że powstanie tam Muzeum Obławy Augustowskiej.
Instytut Pileckiego otworzył już w Domu Turka swoją filię, gdzie rozpocznie inaugurację działalności Muzeum Obławy Augustowskiej. Na początek, we wtorek o godz. 18-tej w Kinie Iskra w Augustowie odbędzie się spektakl muzyczny, złożony z piosenek Jacka Kaczmarskiego. Jego odtwórcą będzie Jacek Bończyk z zespołem.
MKDNiS: muzeum Obławy Augustowskiej wpisuje się w politykę wypełniania białych plam
Spektakl został przygotowany specjalnie na tę okoliczność. Jest to program piosenek z repertuaru Jacka Kaczmarskiego, inspirowanych historią i malarstwem, w aranżacji i wykonaniu Jacka Bończyka oraz aktorów Teatru Ateneum w Warszawie. Będą to m.in. takie utwory jak: „Obława”, „Ballada wrześniowa”, „Wigilia na Syberii”, „Alegoria malarstwa” czy „Źródło”.
Z kolei w środę wieczorem będzie można odwiedzić Dom Turka, by obejrzeć wystawę pt. „Lipcowi. Twarze ofiar Obławy Augustowskiej”.
Jak poinformował Instytut Pileckiego, to pierwsza od wielu lat okazja, by przejść przez bramę Domu Turka – dawnej siedziby oraz więzienia NKWD i UB, głównego ośrodka terroru komunistycznego w Augustowie.
W miejscu, gdzie przetrzymywani byli Polacy schwytani w lipcu 1945 r. Instytut zaprezentuje wystawę zrekonstruowanych cyfrowo i pokolorowanych zdjęć twarzy ofiar Obławy Augustowskiej – mężczyzn, kobiet i dzieci. Sowieci zamordowali ich i pochowali w nieznanej do dziś lokalizacji. W Augustowie i na Suwalszczyźnie określa się ich mianem „Lipcowych”. Wystawa będzie dodatkowo otwarta od 14 do 24 października od godz. 16 do 20.
Minister kultury Piotr Gliński kiedy w lipcu odwiedził Dom Turka powiedział, że to miejsce jest ważne nie tyko dla pamięci lokalnej, ale także ogólnopolskiej, a nawet pamięci globalnej. Dodał, że powstanie tam nowoczesna instytucja kultury i pamięci. „Wreszcie Dom Turka będzie pełnił prawdziwą rolę. Będzie znakiem pamięci o tragicznych wydarzeniach, które latem 1945 roku miały miejsce w tej okolicy” – podkreślił wówczas. Zapowiedział też, że w samym obiekcie jak i wokół niego zostaną przeprowadzone badania i poszukiwania szczątków pomordowanych.
12 lipca 1945 r., oddziały NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej 592 działaczy podziemia niepodległościowego. Operacja zwana Obławą Augustowską jest największą niewyjaśnioną zbrodnią popełnioną na Polakach po II wojnie światowej.
Dom Turka to mieszcząca się w Augustowie zabytkowa kamienica znajdująca się w złym stanie technicznym. Została ona zbudowana w 1900 roku. W latach 1928-36 mieściła się tam cukiernia Bośniaka Kiamila Takosza, nazywanego Turkiem, od którego wzięła się potoczna nazwa budynku – Dom Turka. Od początku 1940 do czerwca 1941 roku kamienica była siedzibą NKWD i NKGB. W latach 1945-56 roku w budynku mieściło się UB.
Działka z budynkiem w 2006 r. została zwrócona spadkobiercom rodziny Rechtmanów. Następnie kamienica została sprzedana prywatnemu przedsiębiorcy, który planował przeznaczyć obiekt na cele handlowe. Władze Augustowa składały właścicielowi propozycję odkupienia lub wymiany nieruchomości, ale do transakcji nie doszło. W 2011 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków. W lipcu tego roku został zakupiony przez rząd RP, by utworzyć tam Muzeum Obławy Augustowskie.
12 lipca 1945 r., oddziały NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej 592 działaczy podziemia niepodległościowego. Operacja zwana Obławą Augustowską jest największą niewyjaśnioną zbrodnią popełnioną na Polakach po II wojnie światowej. (PAP)
Autor: Jacek Buraczewski
bur/ pat/
