Archeolodzy pracują nad wydobyciem statku wiślanego sprzed pięciuset lat. 2018 r. PAP/Leszek Szymański
Władze Mazowsza kupiły nieruchomość w Czersku, by zorganizować tam muzeum prezentujące tzw. szkutę czerską - pierwszy odkryty w Polsce tak dobrze zachowany i tak duży średniowieczny statek.
Nieruchomość o pow. 27,6 tys. m kw. kosztowała 1,9 mln zł.
„Zakup odpowiedniej nieruchomości nie był łatwym zadaniem. Liczyła się lokalizacja, ale też powierzchnia nieruchomości. Sama szkuta jest ogromna, więc wymaga odpowiedniej wielkości budynku. Do tego trzeba doliczyć przestrzeń na sale dydaktyczne, zaplecze, parking itd.” – podkreślił marszałek Adam Struzik.
Szkuta czerska to pierwszy odkryty w Polsce tak dobrze zachowany i zarazem tak duży średniowieczny statek służący do spławu zboża. Została zbudowana pod koniec XV w. Jej rozmiar robi wrażenie – ma ponad 30 metrów długości i ponad 7 metrów szerokości. Obsługiwało ją aż 20 flisaków. Prawdopodobnie była wykorzystywana przez ponad 60 lat.
Szkutę odkryto w 2009 r. nieopodal zamku Książąt Mazowieckich w Czersku. Została wydobyta w 2018 r. Wrak znajdował się w dawnym starorzeczu stanowiącym niegdyś spławną odnogę głównego nurtu Wisły.
Obecnie trwają prace konserwacyjne nad szkutą w Pracowni Konserwacji Drewna Państwowego Muzeum Archeologicznego w Rybnie.
Wojciech Brzeziński, dyrektor Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, tłumaczył, że proces konserwacji zabytków drewnianych, zwłaszcza statków i łodzi, jest długotrwały.
„Może trwać wiele lat. Wystarczy powiedzieć, że słynny statek Vasa, który został odkryty w Sztokholmie, był konserwowany przez prawie 30 lat. Oczywiście, od tego czasu nieco zmieniły się metody. Robimy to jeszcze bardziej kompleksowo. Potrzeba jednak co najmniej kilkunastu lat do zakończenia konserwacji szkuty i jej ponownego złożenia, aby mogła zostać udostępniona publiczności” - wyjaśnił.
Nie ma wielu podobnych do szkuty obiektów, które są eksponowane w muzeach. Tak duże statki są rzadko wydobywane głównie ze względu na wysokie koszty i utrudnioną logistykę. Szkuta będzie więc unikatem nie tylko na skalę Polski, ale też całej Europy.
Wstępnie zakłada się, że w muzeum oprócz szkuty prezentowane będą też inne obiekty znalezione na terenie Czerska podczas wieloletnich wykopalisk archeologicznych.
Na terenie muzeum powstanie również ośrodek edukacyjny, który umożliwi odwiedzającym lepsze poznanie historii Wisły i średniowiecznego transportu rzecznego. (PAP)
mas/ miś/
