W Ossolineum inauguracja jubileuszu 200-lecia Muzeum Książąt Lubomirskich

List do uczestników uroczystości inaugurującej obchody 200-lecia muzeum skierował wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, a odczytał go dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Łukasz Kamiński.

Minister zwrócił w nim uwagę, że dzieje Muzeum Książąt Lubomirskich nierozerwalnie związane są z historią Rzeczypospolitej, historią naszych sukcesów, lecz także naszych klęsk i porażek. „Mimo dramatycznych wydarzeń II wojny światowej i próby wymazania polskiej kultury przez dwa totalitaryzmy: sowiecki i nazistowski, Muzeum Książąt Lubomirskich nie tylko przetrwało, lecz także kontynuuje swoją działalność i dalej się rozwija. Tak jak Zakład Narodowy im. Ossolińskich, którego 200-lecie obchodziliśmy w 2017 roku jest symbolem trwałości polskiej kultury i polskiego dziedzictwa narodowego” – ocenił Gliński.

Wskazał, że dziś przed Zakładem Narodowym im. Ossolińskich stoi ambitne wyzwanie utworzenia nowej siedziby Muzeum Książąt Lubomirskich w budynku, który - jak podkreślił - z jednej strony wpisze się w dynamiczny i nowoczesny obraz Wrocławia, z drugiej zaś ukaże wielowiekową, złożoną i piękną historię Polski. „Wierzę, że inwestycja ta, podobnie jak Muzeum Pana Tadeusza, przyciągnie rzesze nowych odbiorców oraz wzbogaci kulturalną mapę Polski, stając się jednocześnie wizytówką Wrocławia” – podkreślił.

Stanowiące część Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Muzeum Książąt Lubomirskich powołano do życia w roku 1823, a dla zwiedzających otwarto kilkadziesiąt lat później, w 1870 roku. Muzeum zostało zlikwidowane przez okupantów podczas II wojny światowej i ponownie przyłączone do reaktywowanego we Wrocławiu Zakładu w 2007 r.

„Mówiąc o Muzeum Książąt Lubomirskich nie sposób nie wspomnieć o Lwowie i szczególnie ważnej współpracy Ossolineum z Lwowską Narodową Naukową Biblioteką Ukrainy im. Wasyla Stefanyka, której elementem jest wieloletni program digitalizacji i udostępniania przechowywanych tam kolekcji Ossolińskich. Muzeum Książąt Lubomirskich jest więc poniekąd pomostem między Lwowem a Wrocławiem, a więc także symbolicznie łączy Polskę i Ukrainę w tym trudnym dla niej momencie historii” – przypomniał w liście minister.

Wyraził nadzieję, że 200-lecie istnienia muzeum stanie się dla tej wyjątkowej, jednej z najdłużej działających instytucji w Polsce nowym początkiem.

„Tym jubileuszem otwieramy nowy rozdział w naszych dziejach i to jest rozdział związany nie tylko z tym, że wchodzimy w trzecie stulecie istnienia muzeum, ale w najbliższych latach będziemy się mierzyć z wielkim wyzwaniem, jakim jest budowa stałej siedziby dla Muzeum Książąt Lubomirskich i oczekiwane udostępnienie jego zbiorów” – powiedział dyrektor ZNiO Łukasz Kamiński.

Jak podkreślił, ta perspektywa skłoniła władze muzeum do tego, aby uhonorować osoby szczególnie zasłużone, które wspierają instytucję w tym przedsięwzięciu. Z okazji jubileuszu Zakład Narodowy im. Ossolińskich ustanowił więc tytuł honorowy Zasłużonego Budowniczego Muzeum Książąt Lubomirskich.

Jako pierwszy honorowy tytuł otrzymał dr Adolf Juzwenko, wieloletni dyrektor Ossolineum. „Dr Juzwenko to człowiek, który zainicjował proces restytucji Muzeum Książąt Lubomirskich w strukturze Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, doprowadził do porozumienia z potomkami Andrzeja Lubomirskiego i podjęcia wspólnej pracy na rzecz odtworzenia muzeum, a także rozpoczął proces przygotowania do budowy nowej siedziby, który niedługo osiągnie swoją kulminację” - wskazał Kamiński.

Obchody 200-lecia istnienia muzeum zainaugurowała we wtorek wystawa planszowa „Muzeum z miłości do sztuki i kraju”. Ekspozycja przybliża burzliwą historię instytucji oraz jej bogate i zróżnicowane kolekcje, które tworzą polskie oraz europejskie dziedzictwo kulturowe. Wystawa, w wersji językowej polskiej i angielskiej będzie prezentowana najpierw w ogrodzie barokowym Ossolineum, od 8 do 30 września na ul. Kuźniczej, a od 1-20 października na ul. Świdnickiej.

„Ekspozycja będzie również pokazywana w Przeworsku, we Lwowie, w Wiedniu i w Paryżu. Chcemy, aby stała się ona naszą wizytówką, ale też taką historią w pigułce ukazującą nasz los i nasze zbiory, abyśmy stali się rozpoznawalną marką” – tłumaczyła wicedyrektor ZNiO ds. Muzeum Książąt Lubomirskich Joanna Błoch.

Także we wtorek w sali konferencyjnej Ossolineum odbędzie się debata „Jak zbudować muzeum?” poświęcona wyzwaniom związanym z budową nowoczesnej placówki muzealnej.

W grudniu zaplanowano zaś premierę publikacji popularnonaukowej opowiadającej o zbiorach muzeum, jego historii, a także o ludziach, którzy ją tworzyli.

Z kolei od marca do czerwca przyszłego roku w Salach pod Kopułą, w gmachu głównym Ossolinem, prezentowana będzie wystawa czasowa „Historia nieoczywista. Muzeum Książąt Lubomirskich”. Ekspozycja skupiać się będzie na trzech przełomowych datach w dziejach muzeum: 1823, 1923 i 2023. W trakcie trwania wystawy odbędzie się konferencja popularnonaukowa poświęcona historii muzealnictwa w czasie dwudziestolecia międzywojennego.

Wydarzenia jubileuszowe potrwają do czerwca 2024.

Stanowiące część Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Muzeum Książąt Lubomirskich powołano do życia w roku 1823, a dla zwiedzających otwarto kilkadziesiąt lat później, w 1870 roku. Muzeum zostało zlikwidowane przez okupantów podczas II wojny światowej i ponownie przyłączone do reaktywowanego we Wrocławiu Zakładu w 2007 r.

Działając we Lwowie do roku 1940, muzeum było jedną z najważniejszych instytucji kultury na terenach polskich, zachowując status zbiorów prywatnych. Muzealna kolekcja zawierała wiele bezcennych dzieł polskich i zagranicznych artystów – były wśród nich m.in. prace Albrechta Duerera i Rembrandta.

Po 1945 roku zbiory muzeum uległy rozproszeniu, ich znaczna część pozostała w muzeach lwowskich, tylko nieliczne trafiły do Wrocławia – do reaktywowanego po wojnie bez Muzeum Książąt Lubomirskich Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i wrocławskiego Muzeum Narodowego. Obecnie w polskich zbiorach znajduje się zaledwie część dawnej kolekcji. Zachowane i przywrócone po wojnie Zakładowi zbiory przez kilka ostatnich dziesięcioleci były uzupełniane i opracowywane w ossolińskich gabinetach muzealnych.

Konkurs na nową siedzibę Muzeum Książąt Lubomirskich został ogłoszony w 2017 roku, przy okazji jubileuszu 200-lecia Ossolineum. Nadesłano ponad 100 prac, spośród których komisja wybrała projekt warszawskiej pracowni WXCA. Praca została doceniona za „wrażliwość, czytelny gest architektoniczny i ponadczasowość”. Budynek zostanie wzniesiony w miejscu dzisiejszego parkingu przy ul. Szewskiej, naprzeciwko Ossolineum. (PAP)

Autorka: Agata Tomczyńska

ato/ pat/