Źródło: organizator
Na Cmentarzu Miłostowo w Poznaniu, przy grobie tramwajarki Marii Kapturskiej-Popieli, zainaugurowano XIX edycję akcji „Światełko dla Czerwca '56”, organizowanej przez Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956, oddział Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Celem projektu jest kultywowanie pamięci o pierwszym w powojennej Polsce wolnościowym zrywie.
Akcja „Światełko dla Czerwca'56” to projekt edukacyjny Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956. Każdego roku odbywają się dwie edycje akcji, podczas których uczniowie ze współpracujących z Muzeum szkół mają szansę dowiedzieć się więcej o Poznańskim Czerwcu 1956 i upamiętnić zmarłych, którzy byli związani z tym wydarzeniem. Przed rocznicą uczniowie wraz z nauczycielami odwiedzają groby ofiar Poznańskiego Czerwca, natomiast w październiku, również groby uczestników i propagatorów pamięci o Poznańskim Czerwcu 1956.
Każdą edycję akcji „Światełko dla Czerwca'56” rozpoczyna uroczystość przy grobie wybranej osoby. W tym roku akcja została zainaugurowana na Cmentarzu Miłostowo w Poznaniu przy grobie tramwajarki Marii Kapturskiej-Popieli. Jak przypomniało muzeum, Maria Kapturska-Popiela urodziła się 9 sierpnia 1935 roku w Nekli. Przez niedługi czas pracowała jako konduktorka tramwajowa w poznańskim MPK.
„28 czerwca 1956 roku postanowiła wziąć udział w robotniczej demonstracji. W tłumie spotkała swoje dawne koleżanki z pracy – Helenę Przybyłek i Stanisławę Sobańską. Razem niosły biało-czerwony sztandar, z którym bardzo szybko znalazły się na czele pochodu. Zrobione im wtedy zdjęcie stało się później jednym z symboli Poznańskiego Czerwca” – wskazano.
Gdy demonstracja znalazła się na ul. Kochanowskiego z okien znajdującego się tam Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego padły strzały. Obie towarzyszki Marii Kapturskiej-Popieli zostały ranne, zaś ona sama zdołała uciec. Została aresztowana 1 lipca.
„Podczas licznych przesłuchań znęcano się nad nią tak dotkliwie, że po odzyskaniu wolności nie była w stanie podjąć pracy. Jako jedna z nielicznych próbowała dochodzić sprawiedliwości i domagała się rekompensaty za to, co jej zrobiono. Jej zażalenie nie zostało jednak uwzględnione przez prokuraturę” – wskazało Muzeum.
Maria Kapturska-Popiela zmarła 15 listopada 2005 roku. Została pochowana na cmentarzu Miłostowskim w Poznaniu.
Trzy tramwajarki, postacie-symbole Poznańskiego Czerwca '56: Maria Kapturska, Helena Przybyłek, Stanisława Sobańska zostały upamiętnione poprzez nadanie ich imienia skwerowi położonemu w rejonie skrzyżowania ulic Jana Kochanowskiego i Jana Henryka Dąbrowskiego.
XIX edycja Akcji „Światełko dla Czerwca '56” objęta jest honorowym patronatem Wielkopolskiego Kuratora Oświaty.
28 czerwca 1956 r. robotnicy Zakładów Cegielskiego, wówczas Zakładów im. Stalina (ZISPO), podjęli strajk generalny i zorganizowali demonstrację uliczną, krwawo stłumioną przez milicję i wojsko. Życie straciło wówczas 58 osób.
Zryw robotników w Poznaniu zaliczany jest do pierwszych wystąpień w bloku wschodnim, które skutkowały – dekady później – obaleniem komunizmu w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Poznański Czerwiec nazywany jest też pierwszym z polskich miesięcy – kolejnych kroków ku wolności. (PAP)
ajw/ aszw/
