Otwarcie wystawy „Archeologia niebiańska”

Ekspozycja została przygotowana z okazji rocznicy pożaru katedralnej wieży, do którego doszło 1 lipca 2017 r., w trakcie obchodów 760-lecia lokacji miasta. Wielogodzinny pożar spowodował znaczne uszkodzenia górnej części wieży.

„Gdy chodzi o katedrę, to widzimy ją nie tylko w perspektywie obiektu sakralnego i miejsca kultu bożego, ale właśnie ta wystawa i to, co zostało poczynione przez archeologów – zbadanie tego materiału, który został znaleziony – to pokazuje, że katedra jest też ważnym miejscem w mieście Gorzowie, ważnym miejscem historycznym i kulturowym, i to jest bardzo ważny przyczynek do tego, żeby zobaczyć jak wszechstronnym obiektem dla środowiska diecezji, woj. lubuskiego i miasta Gorzowa jest katedra” – powiedział biskup zielonogórsko-gorzowski bp Tadeusz Lityński.

„To jest wielkie wydarzenie przede wszystkim dla gorzowian, dlatego że katedra jest sercem dla gorzowian. Gorzowianie za nią tęsknią. Myślę, że dzisiaj stworzymy taką namiastkę atmosfery, która w katedrze jest” – powiedziała dyr. Muzeum Lubuskiego w Gorzowie Ewa Pawlak.

Jesienią zeszłego roku rozpoczęto prace przygotowawcze do remontu wieży katedry. Jedną z pierwszych czynności było osuszenie całej świątyni. Usunięto także wypełnisko pach sklepienia kruchty podwieżowej ze szczególnie zagrożonego uszkodzeniem sklepienia na pierwszej kondygnacji wieży. Część ziemi zalegającej na sklepieniu została już dokładnie przesiana. Wśród znalezionych w niej artefaktów są m.in. monety pochodzące z okresu od XIV do XXI w., kilkaset fragmentów ceramiki naczyniowej z okresu od XIV/XV do XIX w., gotycka i nowożytna ceramika budowlana czy artykuły codziennego użytku: ozdoby, zabawki, okucia książek czy też nowożytny tłok pieczętny.

Wszystkie te rzeczy znalazły się na ekspozycji, która można oglądać w siedzibie Muzeum Lubuskiego przy ul. Warszawskiej w Gorzowie. Uzupełnieniem są fotografie dokumentujące pożar katedry, kilka zwęglonych elementów konstrukcji drewnianej oraz odlany w 1498, a zawieszony w 1526 r. dzwon Ave Maria, który zdjęto na czas remontu z uszkodzonej wieży.

Wystawa będzie czynna do połowy września br. „Wszystkie przedmioty, wszystkie artefakty, które zostały znalezione w ziemi, która została wydobyta z wieży katedralnej zostają na razie w Muzeum Lubuskim, ale jesteśmy otwarci na to, żeby wystawa mogła też cieszyć inne muzea (...) To nie jest koniec prac archeologicznych, ponieważ jeszcze jest wiele ziemi do zbadania, do przeszukania i liczymy, że znajdziemy jeszcze wiele cennych artefaktów” – powiedziała Pawlak.

Śledztwo mające wyjaśnić przyczynę pożaru prowadzi gorzowska prokuratura okręgowa. Ustalono, że nastąpił on w wyniku zwarcia elektrycznego. Nadal jednak biegły ustala co było przyczyną zwarcia. Od kilku miesięcy katedralną wieżę otaczają rusztowania i trwa remont zabytkowego budynku.

Jak powiedział PAP ekonom diecezji zielonogórsko-gorzowskiej ks. kan. Wojciech Jurek, w tej chwili trwa oczyszczanie całej wieży zarówno ze skutków pożaru, jak i naleciałości powstałych na przestrzeni minionych wieków.

„W środku trwał demontaż zbędnych, uszkodzonych pomostów, poszczególnych stropów (…) W tej chwili mamy już drewno wysuszone, przygotowane i będziemy przystępowali do tej akcji wymiany całej konstrukcji drewnianej” – powiedział PAP ks. Jurek. Dodał, że koszt remontu katedry jest szacowany na ok. 20 mln zł. Obejmuje on nie tylko odbudowę uszkodzonej przez pożar wieży, ale i remont wnętrza świątyni.

Kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny jest uznawany za jeden z symboli Gorzowa Wielkopolskiego. Został zbudowany w drugiej połowie XIII w. jako miejski kościół parafialny. Świątynia znajdująca się w centrum miasta jest najcenniejszym zabytkiem i ważnym miejscem dla wiernych diecezji. Rangę kościoła katedralnego zyskała w 1946 r. i jest obecnie głównym kościołem diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. (PAP)

autor: Marcin Rynkiewicz

mmd/ agz/