O duchowych i ideowych korzeniach UE, przedstawiając postacie, których działania przyczyniły się do budowy zjednoczonej Europy, opowiada wystawa „Ojcowie Założyciele UE”, którą we wtorek otwarto Warszawie. Wydarzenie zorganizowana w ramach obchodów 15-lecia wejścia Polski do UE.
Wystawa, przygotowana przez Narodowe Centrum Kultury, znajduje się przy Galerii Kordegarda. Wśród prezentowanych na niej osób są: Robert Schuman, Konrad Adenauer, Józef Retinger, Karol Wojtyła, Alexandre Kojeve, Denis de Rougemont, Jeana Monnet, Altiero Spinelli, Edyta Stein i Simone Veil.
Wiceminister kultury Jarosła Sellin zwrócił uwagę, że 15 lat temu "wielu Polaków miało wątpliwości, czy właśnie kultura polska poprzez integrację nie będzie zagrożona". "U schyłku XVI wieku Piotr Skarga przestrzegał przed sturczeniem Rzeczypospolitej, jego następcy przestrzegali przed sfrancurzeniem narodu, po III rozbiorze rozlegały się głosy, że nastąpi zagłada narodu, który zniknie tak, jak i jego państwo, straszono germanizacją i rusyfikacją, kultura tymczasem okazała się silna, kultura przetrwała, naród Polski przetrwał dzięki kulturze, naród polski ponownie wybił się na niepodległość również dzięki kulturze" - powiedział wiceszef MKiDN.
Jak mówił, Ojcowie Założyciele zaprezentowani na wystawie są "ważnymi postaciami, które realnie wpłynęły na ostateczny kształt Unii". "Możemy być dumni z wielkiej wrocławianki, patronki Europy Edyty Stein, Żydówki, która przeszła na katolicyzm, która poniosła śmierć męczeńską w czasie II wojny światowej i została przez papieża Jana Pawła II wyniesiona do tytułu patronki Europy. Możemy być dumni z Polaka Józefa Retingera, który już w 1948 roku po raz pierwszy uczynił zjednoczenie Europy kwestią publiczną i polityczną, możemy być dumni oczywiście z Jana Pawła II, który poza naturalnym przywództwem religijnym był wybitnym myślicielem, wybitnym twórcą kultury, poetą, dramaturgiem, wybitnym też promotorem polskiej kultury, polskiej wrażliwości, polskiego doświadczenia historycznego" - podkreślił Sellin. "Bez niego nie bylibyśmy dziś w tym miejscu, w którym jesteśmy" - ocenił.
Dodał, że "rozwijając i dyskutując o przyszłości Unii nie powinniśmy zapominać, jakie były jej korzenie, jakie cele przyświecały jej duchowym ojcom". Jutrzejsza 15. rocznica wejścia Polski do UE - to dobra okazja właśnie do takiej refleksji - zaznaczył.
"Polska kultura jest elementem europejskiego dziedzictwa. Nasze zabytki, kultura materialna i niematerialna są również zabytkami kultury europejskiej. Podobnie jak kultura Rumunii, Francji, Litwy wpisuje się w nasz wspólny fundament" - zaznaczył wiceminister kultury.
Dr hab. Michał Łuczewski z Centrum Myśli Jana Pawła II, który jest autorem scenariusza wystawy, powiedział, że "najważniejszy element wystawy to twarze ludzi". "Unia Europejska stała się czymś oczywistym, czymś banalnym i zapominamy o tym, że ona była tworzona przez konkretnych ludzi, którzy mieli konkretne twarze, którzy pochodzili z konkretnych kultur, więc to jest najważniejsza rzecz" - wskazał Łuczewski.
"Ci konkretni ludzie często byli ze sobą w konflikcie, był konflikt o wizję Europy. Niektórzy chcieli budować Europę na wizji miłości, inni na rewolucji, a jeszcze inni na biurokratycznych procedurach, na tej wystawie pokazujemy każdą z tych dróg" - opowiadał autor koncepcji wystawy. Jak mówił, między ludźmi, którzy tworzyli Unię "był konflikt, czasami to był konflikt metafizyczny, czasami duchowy, ale na samym końcu jest solidarność". "Chcieliśmy na tej wystawie pokazać, że Europa była tworzona przez konkretnych ludzi, którzy mieli konkretne twarze tak dzisiaj ona dalej może być tworzona przez konkretnych ludzi" - ocenił Łuczewski.
Dyrektor Narodowego Centrum Kultury prof. Rafał Wiśniewski zdradził, że wystawa, którą można było pobrać ze strony NCK-u została pobrana ponad 1350 razy. "To znaczy, że w społecznościach lokalnych, w różnych miejscowościach, ludzie chcą mieć tę wystawę i wspólnie, radośnie celebrować 15-lecie wejścia Polski do Unii" - zaznaczył Wiśniewski.
Za stronę graficzną wystawy odpowiadało Handsome Studio.
Ekspozycję przy Galerii Kordegarda będzie można oglądać do 24 maja. Od wtorku do 6 maja wystawa będzie także prezentowana nieopodal wejścia do Łazienek Królewskich, od strony Alej Ujazdowskich.
1 maja 2004 r. Polska razem z Czechami, Słowacją, Węgrami, Litwą, Łotwą, Estonią, Słowenią, Cyprem oraz Maltą przystąpiła do Unii Europejskiej. Było to największe w historii rozszerzenie UE. Jak przypomina MSZ na swojej stronie internetowej, pierwszym krokiem do członkostwa Polski w UE było podpisanie 16 grudnia 1991 r. Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie pomiędzy Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi. Symbolicznym momentem było złożenie 8 kwietnia 1994 r. w Atenach przez rząd RP formalnego wniosku o członkostwo w UE. Właściwe negocjacje akcesyjne z UE rozpoczęły się cztery lata później. Referendum akcesyjne odbyło się w dniach 7-8 czerwca 2003 r. - za członkostwem w UE opowiedziało się 77,45 proc. Polaków. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ itm/