Wystawa "Katedra ormiańska we Lwowie i jej twórcy"
Zdjęcia malowideł ściennych wykonanych w katedrze ormiańskiej we Lwowie przez Jana Henryka Rosena oraz projekty Franciszka Mączyńskiego złożą się na wystawę o historii tej świątyni i twórcach jej wystroju. Ekspozycję od czwartku można oglądać w Pałacu Schoena w Sosnowcu.
Jak powiedziała Joanna Kunysz z sosnowieckiego muzeum, katedra ormiańska jest jednym z najstarszych i najcenniejszych zabytków sakralnych Lwowa. Na początku XX wieku została poddana gruntownej przebudowie, a w prace włączyli się wybitni artyści - przedstawiciele Młodej Polski. Dzięki ich zaangażowaniu powstało jedno z ważniejszych dzieł polskiej sztuki sakralnej okresu międzywojennego.
"Za architektoniczną stronę przebudowy i nadanie jej +rysu wschodniego+ odpowiadał Franciszek Mączyński, najważniejszy krakowski projektant epoki secesji i wczesnego modernizmu. Dekoracje w prezbiterium m.in. mozaiki w kopule przygotował Józef Mehoffer. Uzupełnienie całości stanowił zespół malowideł ściennych, które zostały przygotowane przez Jana Henryka Rosena" – przypomniała Kunysz.
Inicjatorem przebudowy katedry, usunięcia wcześniejszych dekoracji barokowych i wystroju w "duchu ormiańskim", był abp Józef Teodorowicz.
Wystawa "Katedra ormiańska we Lwowie i jej twórcy", przygotowana przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, przedstawia więc historię tej świątyni oraz wkład polskich artystów w jej wystrój.
Kunysz zaznaczyła, że pretekstem do jej pokazania w Sosnowcu jest historia tego miasta. "Podobnie jak Lwów, Sosnowiec był w okresie międzywojennym miastem wielokulturowym, w którym ścierały się różne kultury i religie, łączyły się losy katolików, protestantów, wyznawców judaizmu i prawosławia" – podkreśliła.
Ekspozycja ma też być okazją do porównania malowideł zdobiących wnętrze lwowskiej świątyni z tymi z sosnowieckiej katedry pw. Wniebowzięcia NMP. "W tamtym czasie budynki sakralne wykańczane były malowidłami autorstwa znakomitych polskich artystów. I tak wnętrze lwowskiej świątyni zdobią malowidła Rosena, a sosnowieckiej – unikatowe prace Włodzimierza Tetmajera i Henryka Uziebły" – podała.
Na wystawie można obejrzeć fotografie malowideł Rosena i Mehoffera, rysunki architekta Mączyńskiego, który w latach 1908-09 zaprojektował przebudowę świątyni, a także makietę przedstawiającą lwowską katedrę ormiańską. Ekspozycję dopełnią plansze z zarysem historycznym świątyni oraz zdjęciami Lwowa z początku XX wieku.
Wernisaż odbędzie się czwartkowy wieczór. Wystawę będzie można oglądać w Pałacu Schoena - Muzeum w Sosnowcu do 30 kwietnia.
Katedra ormiańska pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we Lwowie została ufundowana w XIV wieku, jest złożona z trzech części, z których każda została wybudowana w innej epoce i stylu. Zachowane do dziś malowidła ścienne powstały w dwóch etapach: dekoracja głównej nawy była wykonywana w latach 1925–1927, a prezbiterium w latach 1928–1929.
W 2008 r. w świątyni, która w czasach ZSRR przez kilkadziesiąt lat funkcjonowała jako magazyn muzealiów, rozpoczęły się prace konserwatorskie. (PAP)
akp/ agz/
