Działaczy „Solidarności”, żołnierzy AK i osoby dbające o pamięć o ofiarach zbrodni katyńskiej uhonorowano w środę nagrodami IPN „Świadek historii” w Białymstoku, przyznawanymi za działania na rzecz upamiętniania i popularyzacji najnowszej historii Polski.
Spośród 28 zgłoszonych osób, w tym roku kapituła pod przewodnictwem prezesa IPN Jarosława Szarka wyłoniła czterech laureatów. Są to: Janina Aleksandrowicz, Kazimierz Wosiek, Kazimierz Waszczuk i Jan Krassowski.
"+Świadek historii+ to ktoś szczególny. Ktoś, kto przeżył określony czas i potrafi o nim zaświadczyć, potrafi zaangażować się w upamiętnienie tych wydarzeń. To ktoś zdolny do opowiadania historii z uwagi na jej ważność w budowaniu niezależnego państwa i suwerennego narodu" - napisał w liście odczytanym podczas uroczystości prezes IPN Jarosław Szarek.
Dodał, że świadkowie historii to osoby, które "są wierne swojemu sumieniu". "Niezwykle czytelna, etyczna strona waszego życia jest doskonałym wzorem wrażliwości na dobro ojczyzny i narodu, który bez pamięci o swojej historii ginie, staje się bezkształtną masą ludzi niewiedzących kim są" - napisał Szarek.
W imieniu uhonorowanych głos zabrał Kazimierz Wosiek, działacz "Solidarności". Mówił, że wręczenie nagród przeddzień rocznicy ogłoszenia stanu wojennego jest dla niego symboliczne. Zaapelował do młodzieży, która uczestniczyła w uroczystości, by zachowywała pamięć o swojej rodzinie, by zbierała różne pamiątki. "Zachowywanie pamięci rodzinnej jest jedną z najważniejszych rzeczy" - powiedział i dodał, że "trzeba tę historię utrwalać i przekazywać dalej".
Wosiek – związany z "Solidarnością" od 1980 roku - był pierwszym drukarzem podziemnego pisma "Rezonans", drukarzem i wydawcą podziemnego pisma "Solidarność Olsztyńska" oraz olsztyńskiej edycji "Solidarności Walczącej". Obecnie jest dyrektorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ostródzie.
Wyróżniono też innego działacza "Solidarności" Kazimierza Waszczuka, który po wprowadzeniu stanu wojennego - jak informuje IPN - podjął współpracę z podziemnymi strukturami NSZZ "Solidarność" i aktywnie uczestniczył w wydawaniu i kolportowaniu materiałów wydawanych w ramach jej działalności.
Dzięki zaangażowaniu Waszczuka w latach 80-tych odkopano i odbudowano pomnik Polskiej Organizacji Wojskowej w Wysokiem Mazowieckiem, który na polecenie ówczesnych władz został zakopany i częściowo zniszczony. Od 1992 r. Waszczuk jest przewodniczącym "Solidarności" w Wysokiem Mazowieckiem. Wspólnie z kombatantami AK uczestniczy w upamiętnianiu miejsc walk toczonych przez żołnierzy ruchu niepodległościowego.
Jan Krassowski jest prezesem koła Związku Żołnierzy AK Warszawa-Mazowsze w Łapach. Jako nastoletni chłopiec został członkiem AK, a po zakończeniu wojny działał w podziemiu niepodległościowym. Odznaczony był m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i Srebrnym Medalem za Zasługi dla Obrony Kraju.
Tytuł "Świadka historii" otrzymała również Janina Aleksandrowicz, która ze względu na stan zdrowia nie mogła wziąć udziału w środowej uroczystości. Aleksandrowicz jest byłą przewodniczącą Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Olsztynie, zaangażowaną w upamiętnianie ofiar zbrodni katyńskiej. Dzięki jej współpracy z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie na terenie kampusu powstała Aleja Ofiar Katyńskich z Dębami Pamięci. Odznaczona jest m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz honorową odznaką za zasługi dla województwa warmińsko-mazurskiego.
Uroczystość odbyła się w siedzibie oddziału IPN w Białymstoku.
Zainicjowana przez IPN w Białymstoku nagroda "Świadek historii" jest obecnie przyznawana także w innych regionach. Jak dotąd w białostockim oddziale IPN takie wyróżnienia przyznano dziesięć razy; łącznie otrzymało je ponad 70 osób.(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ pat/