Orędzie biskupów polskich zapoczątkowało ideę integracji europejskiej opartej na chrześcijańskim fundamencie Europy uznali uczestnicy środowej debaty w Parlamencie Europejskim w Brukseli, upamiętniającej 50. rocznicę Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku.
Zdaniem europosła PiS Kazimierza Michała Ujazdowskiego orędzie należy do najważniejszych dokumentów w powojennej historii Europy. "Był to przede wszystkim akt pojednania polsko-niemieckiego, ale list był pisany z wyraźną intencją otwarcia drogi do jedności Europy i przełamania systemu jałtańskiego. Pozwala zrozumieć polskie doświadczenie historyczne" - mówił europoseł PiS.
Ujazdowski podkreślił, że polscy biskupi w swoim przesłaniu nie unikali trudnych słów o zbrodniach II wojny światowej, ale szczerze proponowali perspektywę pojednania. "Tylko pojednanie, które mierzy się z prawdą może dawać trwałą przyjazną koegzystencję narodów" - powiedział Ujazdowski.
Europoseł zauważył, że tekst Orędzia stanowi także zachętę do refleksji nad wkładem narodów we wspólną kulturę europejską. "Ten tekst potwierdza, że siła i bogactwo kultury europejskiej bierze się z wymiany dóbr i idei a nie z ujednolicania. Bez wątpienia wrażliwość polskich biskupów była bliska wrażliwości ojców założycieli UE" - podkreślił Kazimierz Michał Ujazdowski.
Kazimierz Michał Ujazdowski: Ten tekst potwierdza, że siła i bogactwo kultury europejskiej bierze się z wymiany dóbr i idei a nie z ujednolicania. Bez wątpienia wrażliwość polskich biskupów była bliska wrażliwości ojców założycieli UE.
Ambasador Niemiec Reinhard Silberberg wskazywał, że gest polskich biskupów miał ogromny wymiar. "Wydarzyło się to zaledwie dwadzieścia lat po zakończeniu wojny, kiedy sytuacja kościoła była zupełnie inna od tej, która jest obecnie. Ten list był z punktu widzenia biskupów ogromnym darem, którego wielkość teraz doceniamy. Biskupi polscy w swoim działaniu dalece wyprzedzili biskupów z Niemiec" - ocenił ambasador Silberberg.
Ambasador Marek Prawda stwierdził, że Orędzie powstało w bardzo trudnym czasie dla Polski i polskiego Kościoła. "To orędzie było też pretekstem do wzmocnienia działań oporu, odrzucenia ideologicznej wersji historii i powiedzenia prawdy przed samym sobą. Nie było to łatwe zadanie w tym czasie - tego typu poglądy nie były dobrze widziane. Obrona fundamentów wiary jest obowiązkiem biskupów, ale ten gest był dużo szerszy i jego siła rażenia była znacznie większa niż widać to było w 1965 roku" - mówił Prawda.
Podczas konferencji zaprezentowano książkę "Pojednanie narodów PRZECIW JAŁCIE", zawierającą orędzie oraz przedstawiającą kontekst historyczny, w jakim ono powstało.
Publikacja ukazała się z okazji 50-lecia wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich i jest pierwszym wielojęzycznym wydaniem pełnego tekstu historycznego aktu. List pojednania to jeden z najważniejszych dokumentów, bez których nie byłoby zjednoczonej Europy w dzisiejszym kształcie. Publikację otrzyma każdy europoseł i wielu wysokich urzędników Komisji Europejskiej. Całość jest opublikowana w języku polskim, niemieckim, angielskim oraz francuskim.
Reinhard Silberberg: Wydarzyło się to zaledwie dwadzieścia lat po zakończeniu wojny, kiedy sytuacja kościoła była zupełnie inna od tej, która jest obecnie. Ten list był z punktu widzenia biskupów ogromnym darem, którego wielkość teraz doceniamy. Biskupi polscy w swoim działaniu dalece wyprzedzili biskupów z Niemiec.
W czasie konferencji zaprezentowano także publikację "Przebaczamy" przygotowaną przez Janusza Rosikonia i Grzegorza Górnego.
Podczas konferencji odbyła się również, prowadzona przez prof. Zdzisława Krasnodębskiego, debata z udziałem obu autorów, Marka Mutora (Ośrodek Pamięć i Przyszłość z Wrocławia) i niemieckiego europosła Hansa-Olafa Henkla o roli orędzia w relacjach polsko-niemieckich.
Hans Olaf Henkel zaznaczył, iż orędzie biskupów z 1965 roku nie doczekało się właściwej reakcji do dnia dzisiejszego. "Niemcy nie chcieli mówić o swojej winie. Pierwszy prezydent Republik Federalnej Theodor Heuss wolał użyć pojęcia hańby zbiorowej" - mówił europoseł.
Tymczasem - jak zauważył prof. Krasnodębski - w Europie coraz bardziej widoczne są dążenia ku marginalizacji wszelkich chrześcijańskich odniesień w polityce europejskiej. Europoseł PiS zauważył, że Orędzie biskupów pomimo narracji narodowej, odniesień do historii Polski zachęcało do dialogu, akceptacji i współistnienia różnych tożsamości narodowych na terenie Europy.
Podczas konferencji odczytano także list metropolity wrocławskiego Józefa Kupnego.
źródło: biuro europosła K.M. Ujazdowskiego
ls