Pięć miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem pracy społecznej po 30 godz. miesięcznie - takie kary orzekł we wtorek Sąd Rejonowy w Białymstoku w procesie dwóch osób oskarżonych o wykonanie gestu faszystowskiego pozdrowienia. Wyrok nie jest prawomocny.
Chodzi o gest wykonany na zakończenie marszu nazwanego Marszem Niepodległej Polski, zorganizowanego w Białymstoku 10 listopada 2013 roku m.in. przez Narodowe Odrodzenie Polski.
Według policji, wzięło w nim udział ok. 300 osób. Jego uczestnicy przeszli z placu przy ratuszu w centrum Białegostoku na cmentarz wojskowy, gdzie po złożeniu wieńca i przemówieniach, marsz zakończył się.
Wieniec składał mężczyzna w asyście dwóch kobiet, które miały w rękach pochodnie i flagi. Na filmie, który został opublikowany w internecie tuż po marszu widać, że mężczyzna i jedna z kobiet, stojąc przed pomnikiem na cmentarzu wojskowym, wznoszą ręce w geście faszystowskiego pozdrowienia.
Prokuratura zajęła się sprawą po informacji o filmie od dziennikarzy, potem swoje zawiadomienia złożyli także m.in. Teatr TrzyRzecze, prezydent Białegostoku i miejscowy Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Prokuratura oskarżyła te dwie osoby (19-letnią kobietę z Białegostoku oraz 41-letniego mężczyznę z Warszawy) o publiczne propagowanie faszystowskiego ustroju państwa i znieważenia miejsca pamięci - pomnika na cmentarzu wojskowym. Chciała za to kar więzienia w zawieszeniu.
Oskarżeni nie przyznawali się i twierdzili, że owszem, podnieśli ręce, ale że był to tzw. salut rzymski, czyli - jak argumentowali - znak pozdrowienia ugrupowań narodowych.
Sąd nie zgodził się jednak z tą argumentacją. Sędzia Andrzej Kochanowski mówił w ustnym uzasadnieniu wyroku, że we współczesnych czasach ten gest nie może być traktowany jako tzw. salut rzymski.
"W czasach współczesnych, po II wojnie światowej, ten gest, który wykonali oskarżeni, gest wyprostowanej prawej ręki, w ocenie sądu nie może być traktowany jako coś, co miało oddawać hołd pamięci zmarłych. Ten gest w naszym środowisku, w naszej współczesności, jest jednoznacznie - w mojej ocenie - traktowany jako gest faszystowskiego pozdrowienia" - mówił sędzia Kochanowski.
W ocenie sądu "nie ulega wątpliwości", że oskarżeni zdawali sobie sprawę jaki gest wykonują. "Każdy przeciętny, normalny człowiek, mający przeciętne wykształcenie historyczne (...) powinien zdawać sobie sprawę, że wykonanie takiego gestu jednoznacznie propaguje faszyzm" - dodał sędzia.
Powiedział też, że takie gesty służą "lansowaniu się" w środowisku, które takie gesty aprobuje, a nie uczczeniu pamięci osób.
Dlatego sąd uznał winę oskarżonych i skazał oboje na kary po pięć miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem prac społecznych po 30 godzin miesięcznie. "Praca społecznie użyteczna w łącznym wymiarze 150 godzin, powinna dać im czas na przemyślenie swojego zachowania i nabranie troszeczkę większego dystansu do tego typu gestów" - dodał sędzia Kochanowski.
Na razie nie wiadomo, czy będą w tej sprawie składane apelacje. (PAP)
rof/ bos/ mag/
