2011-06-06 (PAP) - Reżyser Kazimierz Kutz i literaturoznawca prof. Aleksander Nawarecki to tegoroczni laureaci nagród "Górnośląski Tacyt", ustanowionych z inicjatywy Ruchu Autonomii Śląska (RAŚ). Wyróżnieni otrzymali je w poniedziałek w Katowicach.
Jak poinformował PAP lider RAŚ i członek zarządu woj. śląskiego, Jerzy Gorzelik, w tym roku kapituła (niezależna od Ruchu) postanowiła uhonorować za całokształt twórczości Kazimierza Kutza. Po uwagę wzięto jego twórczość filmową, a także ubiegłoroczną powieść „Piąta strona świata”, która była dla kapituły ważnym impulsem do wyróżnienia reżysera.
Historyk i teoretyk literatury, prof. Aleksander Nawarecki z Uniwersytetu Śląskiego, został nagrodzony za książkę „Lajerman” (po śląsku lajerman to kataryniarz – PAP). To zbiór tekstów oddających Nawareckiego osobiste doświadczenie Śląska i opisujących jego refleksję nad istotą śląskości.
Gorzelik wyjaśnił, że Nawarecki otrzymał nagrodę w kategorii popularyzatora dziejów Górnego Śląska, natomiast Kutz dostał nagrodę specjalną. „Kapituła stwierdziła, że w tym roku warto uhonorować Kazimierza Kutza jakby poza dwiema tradycyjnymi kategoriami” – zaznaczył lider RAŚ.
W tegorocznej kapitule, pod przewodnictwem historyka z Uniwersytetu Śląskiego prof. Ryszarda Kaczmarka, pracowali: historyk, prof. Joanna Rostropowicz i politolog dr Norbert Honka z Uniwersytetu Opolskiego, dyrektor Archiwum Państwowego w Katowicach dr Piotr Greiner, a także naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego: literaturoznawca dr Zbigniew Kadłubek, socjolog dr Tomasz Nawrocki, politolog dr Tomasz Słupik i historyk sztuki dr hab. Barbara Szczypka-Gwiazda.
Członek kapituły, dr Tomasz Słupik, ocenił, że dzieła obydwu nagrodzonych w tegorocznej edycji "Tacytów" odgrywają wielką rolę w popularyzacji Górnego Śląska - jego historii, kultury i obyczajowości.
"Lajerman to niezwykle ciekawa i oryginalna +historia prywatna+, ukazująca nam dawne Katowice i Śląsk. Podobnie jest z książką Kazimierza Kutza +Piąta strona świata+. Warto przypomnieć, że ten powieściowy debiut reżysera nastąpił po osiemdziesiątce. To nie lada wyczyn" - podkreślił dr Słupik.
W tym roku kapituła nie przyznała nagrody w dziedzinie badań i publikacji historycznych.
Wśród dotychczasowych laureatów "Górnośląskich Tacytów" są m.in. historyk sztuki prof. Ewa Chojecka, pisarz i malarz Henryk Waniek oraz dziennikarka i pisarka Małgorzata Szejnert. Poniedziałkowej uroczystości na Uniwersytecie Śląskim towarzyszyła dyskusja pod tytułem "Śląskie przebudzenie?" - z udziałem m.in. tegorocznych laureatów nagrody i przewodniczącego jury.
Patronem „Górnośląskich Tacytów” jest pionier górnośląskiej historiografii, wieloletni proboszcz parafii w Tworkowie pod Raciborzem, ks. Augustin Weltzel (1817-1897), nazywany przez współczesnych "górnośląskim Tacytem". Jego publikacje uznano za przykład naukowej rzetelności i braku narodowych uprzedzeń, które często cechowały późniejszą historiografię tego regionu.
Ruch Autonomii Śląska to założone w 1990 r. stowarzyszenie, działające na rzecz umacniania i rozwoju śląskiej tożsamości oraz autonomii regionu. W ub. roku RAŚ po raz pierwszy w historii wprowadził trzech radnych do 48-osobowego sejmiku województwa, a lider stowarzyszenia Jerzy Gorzelik został członkiem zarządu regionu - w ramach rządzącej koalicji PO, PSL i RAŚ.(PAP)
mtb/ mab/