Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu. Fot. PAP/M. Kulczyński
28 działaczy opozycji antykomunistycznej z lat 80. odznaczono w piątek we Wrocławiu Krzyżami Wolności i Solidarności. Pięć osób uhonorowano pośmiertnie, w tym Kazimierza Michalczyka, postrzelonego przez milicjanta podczas manifestacji 31 sierpnia 1982 r.
Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu dr Andrzej Drogoń podkreślił, że działalność opozycyjna w latach 80. ub. wieku obejmowała różne środowiska m.in. robotników, inteligentów i studentów, ale wszystkich łączyła wiara w prawdę.
„Dziś odznaczeni to osoby, które chciały wtedy pozostawać w prawdzie. To były czasy, gdy kierunek działalności i cel wcale nie był taki jasny i oczywisty, ale tych ludzi, ich życiorysy, łączył właśnie kierunek. Była to droga ku prawdzie, wolności i solidarności” - mówił Drogoń.
Jednym z odznaczonych pośmiertnie osób jest Kazimierz Michalczyk, który został postrzelony przez funkcjonariusza ZOMO w trakcie rozpędzania manifestacji zorganizowanej przez podziemną Solidarność w drugą rocznicę podpisania porozumień sierpniowych w stoczni gdańskiej 31 sierpnia 1982 r. Na skutek postrzału Michalczyk zmarł dwa dni później, a jego pogrzeb stał się manifestacją patriotyczną we Wrocławiu.
Pozostali odznaczeni to działacze NSZZ "Solidarność", którzy w okresie stanu wojennego i w latach 80-tych byli aktywni w opozycji antykomunistycznej. Organizowali w podziemiu struktury związkowe, prowadzili działalność wydawniczą, drukowali ulotki, pomagali represjonowanym. Wielu z nich było internowanych.
Krzyżem Wolności i Solidarności zostali odznaczeni: Zbigniew Augustyński, Katarzyna Józefa Błażewicz-Brzechowska, Aleksandra Hanna Borguńska, Jacek Jarosław Fedor, Marian Halecki, Wojciech Jankowski, Tomasz Jędrzejczak, Bogdan Ryszard Karauda, Tadeusz Kłapyta, Anastazja Konieczna, Franciszek Kozdra, Stanisław Tadeusz Leśniewski, Stefan Lipka, Jerzy Franciszek Malinowski, Wiesław Andrzej Mielcarski, Marek Paweł Muszyński, Marek Krzysztof Niedziewicz, Andrzej Tadeusz Poroszewski, Janusz Mieczysław Romaniszyn, Andrzej Marian Selegrat, Henryk Strzyż, Stanisław Zbigniew Witek i Paweł Zwatrzko.
Pośmiertnie odznaczono: Bronisława Bienkiewicza, Kazimierza Michalczyka, Jerzego Kazimierza Nalichowskiego, Stanisława Pawlickiego i Macieja Ruszczyńskiego.
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 r. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez prezydenta RP, na wniosek prezesa IPN. Pierwowzorem Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z czasów II RP. W sumie wręczono już 5104 krzyże, a na Dolnym Śląsku otrzymały je 344 osoby.(PAP)
autor: Roman Skiba
ros/ pat/
