Oryginalne przedwojenne lwy przy Pomniku Chwały na Cmentarzu Orląt Lwowskich we Lwowie. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Lwowska rada obwodowa zwróciła się do policji o sprawdzenie, czy posągi dwóch lwów, które powróciły w grudniu na Cmentarz Orląt Lwowskich, znalazły się tam legalnie i czy ich ponowne umieszczenie na nekropolii nie ma charakteru antyukraińskiego.
Uchwałę w tej sprawie deputowani przyjęli we wtorek z inicjatywy nacjonalistycznej partii Swoboda – poinformował portal Zaxid.net (czyt. Zachid.net). Uchwałę poparło w głosowaniu 59 spośród 84 deputowanych. Adresowana jest ona także do mera Lwowa, Andrija Sadowego.
Według rady zarówno demontażu posągów, jak i ich ponownego umieszczenia na cmentarzu, dokonano „z pominięciem procedur” i bez uzgodnień z odpowiednimi instytucjami. Deputowani podkreślili, że powrót lwów może mieć wydźwięk antyukraiński.
„Takie obiekty w zamyśle ich twórców zawierały jednoznaczną symbolikę, która w połączeniu z innymi symbolami militarnymi (takimi, jak miecz Szczerbiec) tworzyły i nadal tworzą kontekst, który może mieć treść antyukraińską, symbolizować okupację ukraińskich ziem i obrażać uczucia narodowe Ukraińców” – głosi uchwała cytowana przez portal Zaxid.net.
Dwa kamienne lwy stanowiące niegdyś integralną część kolumnady Pomnika Chwały powróciły na Cmentarz Orląt Lwowskich 16 grudnia. O powrót rzeźb zabiegała polska Fundacja Dziedzictwa Kulturowego oraz Towarzystwo Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie.
O powrocie zabytkowych rzeźb, usuniętych w 1971 roku przez władze sowieckie, informowało wówczas Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które zapowiedziało, że konserwacja zniszczonych figur będzie przeprowadzona na wiosnę 2016 roku.
Prace, jak zapowiadano, będą koordynowane przez Fundację Dziedzictwa Kulturowego i zostaną sfinansowane ze środków Rzeczypospolitej Polskiej. Strona polska finansuje także wykonanie replik rzeźb i umieszczenie ich tam, gdzie stały od lat 70.
Zgodnie z założeniem architektonicznym Rudolfa Indrucha - uczestnika walk o Lwów, który wygrał konkurs na zaplanowanie cmentarza w 1921 roku, głównego wejścia strzegły dwa kamienne lwy, z których jeden miał na tarczy herb Lwowa i napis: "Zawsze wierny", drugi zaś - godło Rzeczypospolitej oraz inskrypcję: "Tobie Polsko".
Odsłonięcie Pomnika Chwały, łukowej gloriety złożonej z trzech pylonów oraz 12 kolumn, która okalała cmentarz od strony dzielnicy Pohulanka, miało miejsce 11 listopada 1934 roku. Całe założenie zostało zdewastowane w latach 70. na polecenie władz ZSRR.
Rzeźby, w przeciwieństwie do kolumn i nagrobków, które zmiażdżyły czołgi, nie zostały zniszczone, ale wywieziono je i ukryto.
Cmentarz Obrońców Lwowa stanowi wydzieloną część cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie. Znajdują się na nim mogiły uczestników bitwy o Lwów, poległych w latach 1918-1920. Rekonstrukcja Cmentarza Orląt i podniesienie go ze zniszczeń jest zasługą pracowników firmy Energopol, którzy zaczęli porządkować teren zdewastowanego cmentarza w 1989 roku.
Uroczystość ponownego otwarcia cmentarza odbyła się 24 czerwca 2005 roku. Uczestniczyli w niej ówcześni prezydenci Polski i Ukrainy.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ap/ malk/
