11. Masa Powstańcza. Warszawa, 06.08.2017. Fot. PAP/M. Obara
Ulicami stołecznego Śródmieścia Płd. przejedzie w sobotę 12. Masa Powstańcza. W tym roku wydarzenie poświęcono Kazimierzowi Leskiemu „Bradlowi”, Batalionom „Miłosz” i „Ruczaj”. Rowerzyści wspomagani przez przewodnika poznają miejsca związane z ich powstańczą historią.
"W tym roku będziemy jechać szlakiem Kazimierza Leskiego +Bradla+ oraz Batalionów +Miłosz+ i +Ruczaj+. Leski był słynnym asem wywiadu, który jeszcze przed Powstaniem wsławił się tym, że przedzierał się przez okupowaną Europę ze sfałszowanymi dokumentami niemieckiego generała. Podczas stołecznego zrywu walczył jako dowódca kompanii +Bradl+ Batalionu +Miłosz+. Oczywiście będziemy także upamiętniać sam batalion oraz Batalion +Ruczaj+, ponieważ obie te formacje walczyły w Śródmieściu Południowym" - opowiadał PAP kierownik Działu Archiwum Muzeum Powstania Warszawskiego Jarosław Maliniak.
Trasa przejazdu Masy Powstańczej będzie przebiegała obok miejsc związanych z tegorocznymi bohaterami wydarzenia. "Obejmuje m.in. pl. Trzech Krzyży z zachowanym kompleksem dawnego Instytutu Głuchoniemych i Ociemniałych oraz nieistniejącym budynkiem X Gimnazjum i Liceum im. Królowej Jadwigi, gdzie podczas okupacji znajdował się tzw. Dom Żołnierza Niemieckiego, zdobyty 3 sierpnia 1944 r." - relacjonował Maliniak.
Rowerzyści przejadą też obok Domu "Pod Gigantami" w al. Ujazdowskich. "Była to siedziba Ruestungskommando, czyli Wydziału Uzbrojenia, pod którego szyldem funkcjonowała Abwehrstelle - jedna z ważniejszych w Warszawie placówek niemieckiego wywiadu wojskowego. Ten obiekt został już zdobyty 1 sierpnia przez improwizowaną grupę szturmową por. +Bradla+ i do końca Powstania był siedzibą dowódcy Podobwodu Śródmieście Południe ppłk. Jana Szczurka-Cergowskiego +Sławbora+" - mówił kierownik Działu Archiwum.
Kolejnym obiektem, który miną uczestnicy przejazdu jest tzw. Mała Pasta, która znajdowała się pod obecnym adresem Piękna 19. "Obiekt został zdobyty 23 sierpnia głównie przez Batalion +Ruczaj+, który dokonał tam wtedy szturmu wspierany innymi oddziałami. Takim ostatnim dość ważnym obiektem na naszej trasie jest dawny Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów przy ul. Rakowieckiej, gdzie Kazimierz Leski i inni żołnierze AK byli więzieni przez władzę ludową" - powiedział Maliniak.
"Zdecydowaliśmy się na takich bohaterów przejazdu, bo +Bradl+ jest bohaterem komiksów, które wydaje Muzeum Powstania Warszawskiego. We wrześniu ma się ukazać już trzeci tom serii. Stąd też pomysł, by także w taki sposób przybliżać tę nietuzinkową postać, a przy okazji też opowiedzieć troszkę o nieco mniej znanych oddziałach, które brały udział w Powstaniu. Co roku staramy się przybliżać inny fragment powstańczej historii" - podkreślił kierownik Działu Archiwum.
Trasa przejazdu będzie w tym roku liczyła ponad 12 km. "Jest nieco krótsza niż w zeszłym roku, ale dzięki temu mogą w niej wziąć udział nawet małe dzieci czy osoby starsze. Jak zawsze przejazd będzie otwierał przewodnik, który opowie o powstańczych losach bohaterów i mijanych miejsc. Przejazdowi będzie towarzyszyła muzyka powstańcza. Dodatkowa atrakcja to zabytkowy pojazd, na którym pojedzie przewodnik" - zaznaczył Maliniak.
"Do udziału można się było zgłosić poprzez zarejestrowanie na stronie internetowej Muzeum. Można jednak także przyjść w dniu imprezy o 14.30 i zarejestrować się jeszcze na miejscu. Każdy uczestnik otrzymuje pakiet startowy, którego głównym elementem jest okolicznościowa koszulka. Później zbieramy się przed siedzibą Muzeum i o 17.00 ruszamy. Ze względów bezpieczeństwa w Masie weźmie udział dwa tys. osób" - dodał kierownik Działu Archiwum.
Masa Powstańcza w tym roku przejedzie trasą: Przyokopowa (MPW)-Grzybowska-Towarowa-Rondo Daszyńskiego-Towarowa-pl. Zawiszy-Al. Jerozolimskie-pl. Starynkiewicza-al. Jerozolimskie-Rondo Czterdziestolatka-al. Jerozolimskie-Rondo Dmowskiego-al. Jerozolimskie-Rondo de Gaulle'a-Nowy Świat-pl. Trzech Krzyży-al. Ujazdowskie-Chopina-Mokotowska-Krucza-Piękna-pl. Konstytucji-Waryńskiego-Puławska-Rakowiecka-al. Niepodległości-Koszykowa-Raszyńska-pl. Zawiszy-Towarowa-Rondo Daszyńskiego-Prosta-Przyokopowa (MPW).
Jej przejazd jest elementem obchodów 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.
Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 roku do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po Powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ agz/
