Wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Mateusz Szpytma i dyrektor Centralnego Archiwum Wojskowego Sławomir Cenckiewicz odebrali w środę z rąk wiceministra spraw zagranicznych Marka Magierowskiego certyfikaty UNESCO "Pamięć Świata" – poinformowało MSZ w komunikacie.
Przechowywany w archiwum IPN raport Juergena Stroopa z pacyfikacji getta warszawskiego oraz dokumenty polskiego wywiadu radiowego z okresu Bitwy Warszawskiej 1920 r., znajdujące się w zasobach Centralnego Archiwum Wojskowego, wpisano na Międzynarodową Listę Programu UNESCO "Pamięć Świata" w 2017 r.
Jak podał resort spraw zagranicznych, podczas środowej uroczystości Magierowski podkreślił, że dokumenty te obrazują "złożoność naszej historii, jej chwałę, a zarazem trudne chwile". "Wpis na Listę Pamięci Świata jest zaszczytem, ale zarazem zobowiązaniem do ochrony i dbałości o znajdujące się w polskich archiwach dokumenty" – powiedział wiceszef MSZ cytowany w komunikacie.
Magierowski dodał, że program jest "doskonałym narzędziem promocji Polski i jej historycznych osiągnięć". "+Pamięć Świata+ wpisuje się niewątpliwie w zasady prowadzonej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych polityki historycznej, umacniania tożsamości naszego narodu i propagowania jego dokonań i wkładu do cywilizacji ludzkości oraz walki i polemiki z krzywdzącymi i nieprawdziwymi opiniami przedstawianymi przez ludzi nieświadomych albo kierujących się złą wolą w stosunku do Polski" – zaznaczył.
Raport Juergena Stroopa - likwidatora zbrojnego oporu żydowskiego w getcie warszawskim - został wpisany na Listę Światową Programu UNESCO "Pamięć Świata" w październiku 2017 r. Jest on jednym z najcenniejszych dokumentów archiwalnych w zbiorach IPN. Napisane w maju 1943 r. sprawozdanie z walk w getcie Stroop zatytułował "Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!" (niem. Es gibt keinen juedischen Wohnbezirk - in Warschau mehr!), meldując tym samym o wykonaniu rozkazu dotyczącego zagłady getta. Dokument ten to pełniejsza, zawierająca m.in. oryginalny podpis Stroopa, wersja raportu – przeznaczona prawdopodobnie dla Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera.
Liczący 126 kart raport zawiera 31 meldunków dziennych Stroopa oraz 53 fotografie. Sprawozdanie pozwala poznać przebieg żydowskiego powstania, sił i uzbrojenia Niemców, a także realia prowadzenia walki w getcie. Zachowany w urzędowym tonie raport Stroopa ukazuje również niemiecki sposób myślenia w kontekście tragedii narodu żydowskiego. IPN dodaje, że dokument jest bardzo cennym materiałem archiwalnym dotyczącym Holokaustu, o czym świadczy m.in. wielkokrotne wykorzystywanie pochodzących z niego fotografii jako ilustracji publikacji, książek, nagrań filmowych, podejmujących temat Zagłady.
Program "Pamięć Świata" jest międzynarodowym projektem realizowanym pod auspicjami UNESCO, którego celem jest prowadzenie i wspieranie działań zmierzających do zachowania dziedzictwa dokumentacyjnego, jego upowszechnianie oraz budowanie świadomości znaczenia zbiorów dokumentów. Międzynarodowa Lista "Pamięci Świata", stanowiąca jeden z elementów programu, zawiera wykaz obiektów o szczególnym znaczeniu historycznym lub kulturowym.
Wśród wpisów reprezentujących polskie dziedzictwo dokumentacyjne na liście można znaleźć m.in. rękopisy Fryderyka Chopina znajdujące się w zbiorach Biblioteki Narodowej i Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, podziemne archiwum getta warszawskiego (tzw. Archiwum Ringelbluma) przechowywane w Żydowskim Instytucie Historycznym oraz akt Konfederacji Generalnej Warszawskiej z 1573 roku przechowywany w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.
autor: Daria Porycka
dap/ agz/