Cykl dokumentalny „Polskie 100 lat”, opowiadający o najważniejszych wydarzeniach i postaciach historii Polski od przełomu XIX i XX wieku, aż po wydarzenia współczesne będzie od 8 listopada prezentowany na antenie TVP Historia.
"Wiele lat szperania po archiwach na całym świecie, wiele lat pisania tekstów przez najwybitniejszych polskich historyków, wreszcie najlepsi polscy dokumentaliści - 42 odcinki, 100 lat polskiej historii. Czegoś takiego jeszcze nie było" - mówił na środowej konferencji prasowej dyrektor TVP Historia, Piotr Legutko.
Zwrócił uwagę, że "żyjemy w czasach kultury obrazkowej, nie wszyscy czytają książki historyczne, więc otrzymują coś w rodzaju absolutnego kanonu". "Oglądając wszystkie odcinki będziemy mieli przerobiony kurs historii Polski" - podkreślił Legutko. Zaznaczył, że w cyklu "nie ma scen inscenizowanych, to są wszystko prawdziwe zdjęcia, zarejestrowane przez świadków historii".
"Ważnym jest, że w tym cyklu nie ma +mądrych, gadających głów+, z półką z książkami w tle. To jest cykl zrobiony w całości z materiałów filmowych archiwalnych, z ikonografii, fotografii, których poszukiwaliśmy po całym świecie" - podkreślił producent, Mirosław Chojecki z Media Kontakt.
Dyrektor Muzeum Historii Polski, Robert Kostro, powiedział, że cykl "pokazuje wszystkie ważne wydarzenia z polskiej historii". "My, jako Muzeum Historii Polski mieliśmy swój mały wkład, tzn. zaprosiliśmy do pracy nad esejami, które stały się podstawą scenariuszy wielu tych odcinków, wybitnych polskich historyków z najlepszych polskich uczelni, z Polskiej Akademii Nauk, z IPN-u. Myślę, że nie ma chyba drugiego podobnego projektu filmowego i ze względu na skalę i zaangażowanie sztabu specjalistów najwyższej klasy" - zaznaczył Kostro.
Członek Zarządu Telewizji Polskiej, Mateusz Matyszkowicz, ocenił, że jest to "wielki projekt, projekt ćwierćwiecza" i "na pewno najważniejszy i najciekawszy projekt TVP Historia w tym roku". "42. tygodnie spędzone ze wspaniałym stuleciem, polskim stuleciem to dla nas ogromna radość" - podkreślił.
Każdy z 42. półgodzinnych odcinków cyklu, które widzowie TVP Historia będą mogli oglądać w piątkowe wieczory, dotyczy wybranego zagadnienia np. gospodarki II Rzeczypospolitej, stalinizmu w Polsce, emigracji politycznej w latach 1957-89. Wśród tematów nie zabraknie odcinków relacjonujących przełomowe wydarzenia naszej historii np.: przewrót majowy, grudzień 1970, lato 1980. Scenariusze poszczególnych odcinków powstały na bazie esejów, wydanych przez koproducenta – Muzeum Historii Polski razem z wydawnictwem Bellona.
W informacji prasowej podano, że pierwotnie cykl miał nosić tytuł "3/4 wieku" i był przygotowywany na 75. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. "Wówczas jednak obowiązywało hasło +wybierzmy przyszłość+. Mimo to, kilkuosobowy zespół Media Kontakt, prowadził prace przygotowawcze. Przez cały czas powstania serialu projekt wspierał dyrektor Muzeum Historii Polski, Robert Kostro, jak również zmarły już, jego pomysłodawca Janusz Weychert, reżyser i scenarzysta" - napisano w informacji.
O formę filmową zadbali znani twórcy, a wśród nich między innymi Michał Lorenc, Maciej Drygas, Kazimierz Kaczor, Paweł Petelczyc, Paweł Woldan, Krzysztof Talczewski, Jan Czarlewski, Antoni Sambor.
Wiele materiałów archiwalnych w cyklu "Polskie 100 lat" zostanie pokazanych po raz pierwszy w telewizji. Zostały odnalezione w różnych miejscach w Polsce i na świecie. Wśród nich są m.in. unikalne zdjęcia Józefa Piłsudskiego w warszawskiej Cytadeli skąd nadał on informację o powstaniu państwa polskiego w listopadzie 1918 roku.
Zaprezentowany zostanie także materiał filmowy odnaleziony w British Pathe przedstawiający lotników 501 dywizjonu myśliwskiego RAF, w którym walczyli Polacy. Film pokazuje m.in. Antoniego Głowackiego, który jednego dnia zestrzelił 5 niemieckich maszyn i opisuje powietrzne starcie.
W cyklu pokazany zostanie również materiał z września 1939 nakręcony w Warszawie przez szwedzkiego dyplomatę Svena Grafstroema. Amatorski zapis dramatu miasta został odnaleziony przez jego syna Andersa w piwnicy rodzinnego domu i znajduje się dzisiaj w zbiorach Muzeum Historii Polski.
Cykl został dofinansowany ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego w ramach programu wieloletniego Niepodległa na lata 2017-2022. Powstanie produkcji wsparli również: Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A., Giełda Papierów Wartościowych, Narodowy Bank Polski, Poczta Polska i Zarząd Morskiego Portu Gdynia.
Organizatorzy podali, że patronat nad dokumentem objął prezydenta Andrzej Duda.
Przedsięwzięcie zostało zrealizowane przez Telewizję Polską, Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny, Muzeum Historii Polski, Wytwórnię Filmów Fabularnych i Dokumentalnych oraz firmę Media Kontakt. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/aszw/
