Tablica poświęcona Sejmowi Dzielnicowemu. Źródło: Wikimedia Commons
Uroczysty "Pochód Polski" ulicami Poznania i premierę filmu dokumentalnego zaplanowano w ramach obchodów 100. rocznicy obrad Polskiego Sejmu Dzielnicowego. Sejm obradował w Poznaniu w dniach 3-5 grudnia 1918 roku.
Wiodącym celem tegorocznych obchodów jest przypomnienie znaczenia obrad Polskiego Sejmu Dzielnicowego na forum ogólnopolskim. Organizatorami jubileuszu są: Fundacja Zakłady Kórnickie i Wojewoda Wielkopolski. Według organizatorów przedsięwzięcia, wydarzenia sprzed 100 lat zasługują na przypomnienie m.in. dlatego, że miały wpływ na włączenie Wielkopolski i Poznania w granice niepodległego państwa polskiego.
"Ta droga nie rozpoczęła się z chwilą wybuchu powstania wielkopolskiego 27 grudnia 1918 roku. Jeśli powiedzielibyśmy, że powstanie było mostem, które przeprowadziło Wielkopolskę z okresu niewoli narodowej do niepodległości, to Polski Sejm Dzielnicowy był jednym z ważniejszych fundamentów na którym ten most został zbudowany" – powiedział prof. Przemysław Matusik z Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
W ramach jubileuszu wyprodukowany zostanie krótkometrażowy film dokumentalny o Polskim Sejmie Dzielnicowym. W listopadzie na Starym Rynku otwarta zostanie wystawa poświęcona wydarzeniom sprzed wieku. W grudniu ekspozycja będzie prezentowana w gmachu Sejmu. Potem będzie odwiedzać miasta Wielkopolski i ościennych województw.
W listopadzie i grudniu w Poznaniu odbędą się też inscenizacje historyczne przypominające okoliczności zwołania Sejmu Dzielnicowego oraz jego obrady. Jednym z centralnych elementów obchodów jubileuszowych ma być grudniowy "Pochód Polski", który będzie nawiązywał do pochodu, w jakim 3 grudnia 1918 roku ulicami Poznania przeszli delegaci na Sejm Dzielnicowy. Przemarsz ten był manifestacją polskości we wciąż niemieckim wówczas mieście. Pochód poprzedzi msza św. w poznańskiej farze. Z propozycją udziału w przedsięwzięciu organizatorzy zwrócą się do władz samorządów z tych części kraju, które 100 lat temu wybierały swoich delegatów na Sejm.
Obchody w Poznaniu uzupełnią celebracje lokalne, organizowane przez powiaty i gminy. Jubileuszowi towarzyszyć ma szereg publikacji, w tym reprint "Dziennika Polskiego Sejmu Dzielnicowego 1918 r."
Polski Sejm Dzielnicowy obradował w Poznaniu od 3 do 5 grudnia 1918 z udziałem ok. 1,1 tys. delegatów, przedstawicieli wszystkich grup społecznych z Wielkopolski, Śląska, Warmii i Mazur, Prus Królewskich oraz skupisk ludności polskiej w Niemczech. Do Sejmu wybrano 1399 delegatów w tym 129 kobiet.
"Po raz pierwszy od lat Poznań znów na kilka dni stał się symbolicznie miastem polskim. Wielki przemarsz pod flagami z fary do sali obrad miał niesłychane, symboliczne znaczenie. Wybuch powstania wielkopolskiego to w pewnym sensie także reakcja Polaków na bierność Niemców w czasie obrad sejmowych" – powiedział prof. Matusik.
Polski Sejm Dzielnicowy zebrał się legalnie, za zgodą rządu pruskiego, choć dyskusja na jego forum była poważnie ograniczona. Sejm nie mógł na przykład podjąć uchwały w sprawie przyłączenia Wielkopolski lub innych ziem zaboru pruskiego do odradzającego się państwa polskiego. Zadecydował o tym dopiero czyn zbrojny uczestników powstania wielkopolskiego, które wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu.
Sejm wytyczył jednak drogę działania ruchu polskiego na najbliższą przyszłość i wybrał Naczelną Radę Ludową jako zwierzchnią władzę Polaków w Niemczech do chwili objęcia ziem zaboru pruskiego przez rząd polski. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/
